Ksanthos kenti batı agorası
West agora of Ksanthos
- Tez No: 363435
- Danışmanlar: PROF. DR. BURHAN VARKIVANÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Likya Bölgesi'nin özellikle Klasik Dönem içerisinde ekonomik ve idari yönden en güçlü kentlerinden birisi olan Ksanthos Antik kenti, KaĢ beldesine bağlı Kınık Köyü‟nün içinden geçen ve aynı zamanda Antalya - Fethiye arasında il sınırı olarak kabul edilen EĢen Çayı‟nın hemen kıyısında yükselen kuzey-güney doğrultusunda eğimli bir arazinin üzerinde bulunmaktadır. Sahilden kuĢ uçumu 7 km içeride kalan kentteki ilk bilimsel araĢtırmalar 19. yy‟ın ilk çeyreği içerisinde yapılmaya baĢlanmıĢtır. Kent içerisinde günümüze kadar yapılan çalıĢmalar sonucunda özellikle Klasik ve Roma olmak üzere Arkaik ve Doğu Roma Dönemlerine tarihlenen mimari yapılar tanımlanmıĢken Hellenistik Dönem içersine tarihlenen yapı neredeyse yok denecek kadar azdır. Bu yapılar içerisinde kentin merkezinde iki ve batısında olmak üzere toplamda üç agora yapısı Likya kentleri üzerinde Roma Dönemi ile beraber değiĢen Ģehircilik anlayıĢını gözler önüne serdikleri için oldukça önemlidirler. Bu çalıĢma içerisinde yukarıda önemlerine değinilmiĢ agora yapılarından biri olan Batı Agora değerlendirilmiĢtir. Kentin batı kısmında yer alan ve Geç Arkaik Dönemin sonlarından Orta Bizans Dönemi'nin sonlarına değin, sadece Ġ.S. 6. yy'daki Arap akınları sonrasında kısa bir süreliğine terk edilmesi dıĢında, kesintisiz Ģekilde iĢlevsel faaliyetlerini sürdürdüğü anlaĢılan Batı Agora farklı evrelerde tadilatlar ve onarımlar geçirmesine rağmen oldukça tahribata uğramıĢtır. Dört tarafı portiklerle çevrili alanın iç stylobatları üzerinde dikdörtgen postamentler, simetrik bir Ģekilde yerleĢtirilmiĢ sütun kaideleri ve onların üzerinde de yapının tamamen dıĢa kapalı bir yapıya bürünmesini ve ayrıca görsellik açısından etkileyici olmasını sağlayan korint tipinde sütunlar, baĢlıklar, arĢitrav ve düz sima korniĢ parçaları yer almaktaydı. Klasik dönemden itibaren dini ve politik bir yapıya sahip olan alan bu yapısını kültürel değerler farklılaĢmıĢ olsa da Roma Dönemine kadar korumuĢtur. Bizans Dönemiyle beraber daha çok dini ve ticari bir mekan halini alan agora Orta Bizans Dönemi ile beraber dini iĢlevi yitirmiĢ ve 11. yy' da terk edilmiĢtir. Alanda farklı dönemlere ait etkileri gözlemlenmekte olup bunlar içerisinde en önemlileri, birisi agora meydanın' da olmak üzere toplamda iki kilise yapısı, yine meydanda küçük bir Ģapel, Ģarap iĢliği ve satıĢ dükkanları, metal iĢliği, havuz ve çeĢme yapılarıdır.
Özet (Çeviri)
The ancient city of Xanthos, both economically and administratively one of the most powerful cities of the Lycian region, especially during the Classical Period, is situated on a sloping land with a north-south direction, rising on the bank of EĢen Creek, which passes through the town of KaĢ‟s Kınık village and also forms the border between Antalya and Fethiye. The city is 7 km (bird- fly distance) away from the coast. The first scientific explorations of Xanthos began in the first quarter of the 19th century. As a result of the studies conducted in Xanthos so far, while architectural structures dated to the Archaic and Eastern Roman Periods, particularly Classical and Roman structures,have been identified, there are hardly any structures dated to the Hellenistic Period. Among them three agora structures, two in the centre and one in the west of the city are especially noteworthy since they reveal how the concept of city planning in the Lycian cities changed during the Roman Period. This study focuses on the Agora which is located on the western side of Xanthos and seems to have functioned continuously from the end of the Late Archaic Period until the end of the Middle Byzantine Period except when it was temporarily abandoned after the Arab invasions in 6 A.D. Agora was in poor condition despite the fact that it underwent a series of repairs and modifications. The area surrounded by porticos on four sides had rectangular postaments on the inner stylobates, symmetrically placed pedestals and above them Corinthian type columns, column capitals, architraves and cornice pieces of flat outer surface that turned the structure into an entirely sheltered unit and also rendered it visually attractive. This site which possessed a religious and political nature from the Classical Period onward retained its character until the Roman period regardless of varying cultural values.During the Byzantine Period it tranformed into a mostly religious and commercial center , in the Middle Byzantine Period it lost its religious function and in the 11th century it was deserted. The effects of different periods can be observed in the site,the most spectacular of which are two churches, one in the agora square and again in the square a little chapel, a winery, shops, a metal workshop, pond and fountain structures.
Benzer Tezler
- Klasik Çağ'dan Erken Bizans'a Myra kenti ve teritoryumu
From the Classical Period to the Early Byzantine time the city of Myra and its territory
MEHMET ALKAN
Doktora
Türkçe
2013
ArkeolojiAkdeniz ÜniversitesiEskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BURAK TAKMER
- Patara yerel üretim seramiklerin analiz ve ayağa kaldırma çalışması
Analysis and reproduction studies of locally produced wares of Patara
BİRSEN ÜNLÜTÜRK
- Bizans dönemi kent morfolojisinin incelenmesine yönelik bir yöntem önerisi
A method proposal for analysis of city morphology during the byzantine period
ARİF MISIRLI
- Cadianda Nekropolü: Tipolojisi ve Lykia bölgesi örnekleriyle karşılaştırılması
Cadianda Necropolis: Typology and comparison with the Lycia region examples
PINAR DÖĞERLİ BAŞERKAFAOĞLU