Soğuk savaş sonrası Türkiye'nin Irak ile ilişkilerinin ekonomi politik analizi
A political economic analysis of the Turkey's relati̇ons wi̇th Iraq after the cold war
- Tez No: 363795
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM CANBOLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Türkiye, Irak, Ekonomi Politik, Ortadoğu, Petrol, ABD, Türkiye, Iraq, Political Economy, Middle East, Oil, U.S.A
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Soğuk Savaş'ın sona ermesi tüm dünyada olduğu gibi Ortadoğu coğrafyasında da yeni bir dönemin başladığını ifade etmektedir. Soğuk Savaş'ın galibi ABD zengin petrol yataklarına sahip olan Irak üzerinde planlar yapmaya başlamıştır. Körfez Krizi ve 2003 Irak işgali bu planların somutlaştığı gelişmelerdir. Türkiye-Irak ilişkilerinin ekonomi politiğine yönelik bir çalışmada, küresel güçlerin çizdiği çerçeveden bağımsız bir analiz yapmak mümkün değildir. 1990'lı yıllarda Türkiye-Irak ilişkilerini belirleyen temel dinamik Körfez Krizi'dir. Körfez Krizi öncesi Türkiye-Irak ekonomik ilişkileri zirve noktasındayken, krizin başlamasıyla durma noktasına gelmiştir. BM'nin Irak'a uyguladığı ambargonun, iki ülke ilişkilerinin bozulmasında önemli bir payı vardır. 2000 sonrasında ABD'nin Irak işgali, bölgesel gelişmeleri tekrar derinden etkilemiştir. 2003 yılındaki işgal sonrasında bu kez iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin hızla toparlandığı görülmüştür. Türkiye ve Irak arasındaki ticaret işgalden sonraki yıllarda hızlı bir artış içinde olmuştur. 2013 yılı verilerine göre Irak, Türkiye'nin ihracat yaptığı ülkeler arasında Almanya'nın ardından ikinci sırada yer almaktadır. Bu dönemde iki ülke arasında“Kapsamlı Ekonomik İşbirliği Anlaşması”ve "Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği' gibi diyalog mekanizmaları devreye sokulmuştur. Türk dış politikası; Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarında çok taraflılık, çok boyutluluk, komşularla iyi ilişkiler ve aktif dış politika gibi yeni kavramlarla şekillenmiştir. Bu yeni bakış Irak, İran ve Suriye gibi komşu ülkelerle daha iyi ekonomik ve siyasi ilişkiler kurmayı öngörmektedir. Yeni bir vizyonla Türkiye-Irak arasındaki ekonomik ve siyasi ilişkilere olumlu bir hava hakim olmuştur. Arap Baharı gelişmeleri ise Türkiye ve Irak arasındaki olumlu politik ortamı bozucu bir etki göstermiştir. Özellikle Suriye'deki iç savaş üzerinden iki ülke siyasi gerginlikler yaşamıştır. Çalışmada Türkiye ve Irak arasındaki ilişkiler ekonomi politik bir perspektifle açıklanmaya çalışılmıştır. Soğuk Savaş sonrası dönemde, iki ülke arasındaki siyasi ve ekonomik gelişmelerin nasıl bir etkileşim içinde olduğu analiz edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The ending of the Cold War represents the start of a new era in the Middle East as well as all over the world. The winner of the Cold War, the U.S., has began to make plans on Iraq which has rich oil reserves. Gulf Crisis and the 2003 invasion of Iraq are the manifestation of these plans. In a study of the political economy of Türkiye-Iraq relations, it is not possible to make an analysis independent from the scope of global power. In the 1990s, the fundamental dynamics of the Turkey-Iraq relations is the Gulf Crisis. With the start of the Gulf Crisis, Turkey-Iraq economic relations come to a standstill while those relations were at the peak before the Crisis. There is a significant share of the the UN embargo on Iraq in the deterioration of relations between two countries. U.S. invasion of Iraq has deeply affected regional affairs again after 2000. After the invasion in 2003 it has been observed that economic and trade relations between two countries recovered rapidly,. The trade between Turkey and Iraq has been soared in subsequent years after invasion. According to 2013 data, Iraq ranks second, following Germany, among the exporting countries of Turkey. During this period, some initiatives on dialogue between two countries like“Comprehensive Economic Cooperation Agreement”and“High Level Strategic Cooperation Council”have been put in place Turkish foreign policy was shaped by new concepts such as multilateralism, multidimensionality, good relations with neighbors and active foreign policy, in the ruling Justice and Development Party. This new approach forsees that to establish better economic and political relations with neighboring countries such as Iraq, Iran and Syria. With a new vision a positive mood has been dominated the economic and political relations between Turkey and Iraq. As for Arab Spring developments, it has been a destructive effect on the positive political atmosphere between Turkey and Iraq. Especially over the civil war in Syria, the two countries have experienced political tensions. In this study, the relations between Turkey and Iraq have attempted to explain with a political economy perspective. In the Post-Cold War period, it has been analyzed how is the interaction of political and economic developments between the two countries.
Benzer Tezler
- Türkiye ile Körfez ülkeleri arasında dış ticaret ilişkisinin incelenmesi -Çekim modeli yaklaşımı-
An investigation on trade relations between Turkey and Gulf countries - Gravity model approach
OSMAN ERK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
EkonometriGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA BURAK GÜRBÜZ
- A critical assessment of Turkey's migration regime: Securitization versus human rights?
Türkiye'nin göç rejiminin eleştirel bir değerlendirmesi: Güvenlikleştirmeye karşı insan hakları?
KÜBRA AYDINLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiAvrupa Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN GALİP YALMAN
- Birinci Körfez Savaşında Türkiye'nin rolü ve savaşın Türkiye'ye etkileri
Role of Turkey i̇n the fi̇rst gulf war and impli̇cati̇ons for Turkey of the war.
MEHMET YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
TarihGaziantep ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. REŞİT YAŞAR BÜYÜKOĞLU
- Batı faktörünün etkisinde Türkiye-İsrail ilişkilerinin politikası
Başlık çevirisi yok
RECEP ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2004
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN METİN ÖZTÜRK
- Türk-Amerikan ilişkilerinin müttefiklik ve stratejik ortaklık boyutlarının karşılaştırmalı analizi
Comperative analysis of dimensions of alliance and strategic partnership in USA-Turkish relations
UĞUR BÜYÜKTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
TarihKaradeniz Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SÜLEYMAN ERKAN