Kızılırmak deltasının zamansal kıyı değişiminin coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama yöntemleri ile belirlenmesi
Assessment of temporal coastal change of Kizilirmak delta by using remote sensing and gis methods
- Tez No: 364157
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMAGÜL KILIÇ, YRD. DOÇ. DR. DERYA ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Kızılırmak, delta, kıyı değişimi, kıyı çizgisi değişim analizi, kıyı çizgisi değişim oranı, Kızılırmak, delta, shoreline change, shoreline change analysis, shoreline change rate
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Denize kıyısı olan ülkelerde kıyı bölgelerinde meydana gelen değişimler başta yönetim ve planlama olmak üzere birçok meslek disiplini için oldukça önemli bir konudur. Kıyı değişimlerinin belirlenmesi, geleceğe yönelik kestirimler ve simülasyonlar, planlama ve önlem çalışmaları tüm dünyada ilgi odağında olmasına karşın ülkemizde bu konuda yapılan çalışmalar ve sorunlara alınan önlemler son derece yetersiz kalmaktadır. Bu tezin amacı Kızılırmak Deltası kıyı çizgisinin 1987 ile 2011 yılları arasında geçen 24 yıllık sürede gerçekleşen değişimlerini inceleyerek bölgede kıyıyı korumak adına alınan önlemlerin ne derece etkili olduğunu belirlemek ve kıyı değişimlerine sebep olarak gösterilen olayların bu tarihler arasındaki etkilerini araştırmaktır. Bu amaç ile araştırmada 27 Temmuz 1987, 2 Temmuz 1998, 25 Haziran 2002, 11 Temmuz 2007, 6 Temmuz 2011 tarihlerine ait Landsat 4-5 TM uydu görüntüleri kullanılmıştır. Kıyı çizgilerinin belirlenmesinde görüntü oranlama tekniği, kıyı çizgisi değişimlerinin belirlenmesinde ise SCE, EPR ve LRR yöntemleri kullanılmıştır. Kıyı çizgisindeki değişimlerin analizi DSAS (Digital Shoreline Analysis System) yazılımı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Kızılırmak nehrinin sol sahilindeki yaklaşık 6 km ve sağ sahilinde yaklaşık 11 km uzunlukta kıyı çizgilerinin deniz yönünde 1 km paralelinde bir ana hat seçilmiştir. Yaklaşık 17 km uzunluğundaki ana hat üzerinde 50 m aralıklarla toplam 318 adet transekt oluşturulmuştur. Analiz sonucunda, Kızılırmak Deltası kıyı çizgisinde 1987-2011 yılları arasında -27,38 m/yıl oranında erozyon miktarı ile maksimum değeri 655,6 m olan kara yönünde yer değiştirme tespit edilmiştir. Bu erozyonun oluşumunda insan müdahalelerinin etkilerini belirleyebilmek için farklı tarih aralıklarında da analizler yapılmış ve 1988'de Altınkaya, 1991'de Derbent Barajlarının yapılması ile 1987-1998 yılları arasında yapılan hesaplamalara göre -38,81 m/yıl oranında kıyıda maksimum değeri 424,29 m olan bir değişimin oluştuğu saptanmıştır. 2002 yılında yapılan mahmuz çalışmalarında kıyı değişimi 302,48 m'ye, 2007 yılında tamamlanan mahmuzlar ile birlikte ise bu değerin 215,16 m'ye indiği belirlenmiştir. Alınan önlemlere rağmen kıyıda devam eden küçülmeyi tersine çevirmek, bölgede bozulan ekosistemi korumak için başta akarsular üzerine baraj yapımından ve akarsu ile deltaya zarar veren tüm çalışmalardan vazgeçilmesi gerektiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Yapılacak her çalışmada delta ve üzerinde yaşayan binlerce canlı düşünülerek gerekli tüm önlemlerin en acil şekilde alınması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Alterations along coastline in the seaside countries are quite significant issues for many disciplines, primarily for management and planning. Even though the identification of the changes in the coastline, predictions and simulations, planning and precaution operations are spotlighted across the world, studies about these issues in Turkey are extremely poor. In this thesis, it is aimed to examine the alterations in Kızılırmak Delta during 24 years between 1987-2011 thereby to determine how effective is the precautions had been taken to prevent the coast in the area as well as to research the effects of the cases shown as reason for changes in the coast between these years. July 27th 1987, July 2nd 1998, June 25th 2002, July 11th 2007, July 6th 2011 dated Landsat 4-5 TM satellite images have been used to perform the study objectives. Image rationing helped to determine the shore line, in addition SCE, EPR and LRR methods have been used to identify the alteration along the shore line. The analysis of the alteration has been achieved with using Digital Shoreline Analysis System (DSAS) software. A baseline has been chosen from 1 km parallel in the sea direction of approximately 6 km long left coast line of Kızılırmak and 11 km long right side. 342 transect have been generated with 50 m intervals on more or less 17 km long baseline. As a result of the analysis, -27,38 m/yrs erosion rate and through land direction max 655,6 m relocation were identified between 1987-2011. In order to specify the effects of human interferences, different analysis had been made in different date intervals. Based on the calculations among the years 1987-1998 there is -38,81 m/yrs rate and in shore max 424,29 m change had been detected with building of Altınkaya Dam in 1988 and Derbent Dam in 1991. It is determined that the shore changes decreased to 302,48 m with spur construction in 2002 and with completion of spurs in 2007 this value decreased to 215,16 m. Despite all the precautions, the obtained results delineated that barrage constructions, primarily on rivers, and all the operations that damage the rivers and delta must be abandoned in order to reverse the continuous wane as well as to prevent the ecosystem. All the living creatures have to be considered around delta and all the necessary precautions have to be taken immediately.
Benzer Tezler
- A multi-proxy study of the Kızılırmak river terraces andits delta, northern turkey: Implications for tectonics,sedimentation, sea level and environmental changes
Kızılırmak nehir terasları ve deltasının çoklu-proksiyöntemi ile çalışması: tektonik, sedimantasyon, denizseviyesi ve çevresel değişiklikler ile ilgili çıkarımlar
CHRİSTOPHER BERNDT
Doktora
İngilizce
2019
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATTİLA ÇİNER
DOÇ. DR. CENGİZ YILDIRIM
- Kızılırmak Deltası ekolojik risk değerlendirmesi
Ecological risk assessment of Kızılırmak Delta
SELİM ERASLAN
Doktora
Türkçe
2019
CoğrafyaOndokuz Mayıs ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM ZEYBEK
- Kızılırmak Deltasının sosyo-ekonomik yapısının araştırılması
Başlık çevirisi yok
BAHAR GÖRKEM
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEDAT PINARLI
- Kızılırmak Deltası batı bölümündeki drenaj kanallarına kirlilik araştırması
Pollution research of drainage channels of western part of Kızılırmak Delta
MUSTAFA IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAHATTİN TOPALOĞLU
- Kızılırmak Deltası'nda kıyı kullanımı ve sorunları
Coastal use and problems of Kızılırmak Delta
BAHADIR ÖZTEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
CoğrafyaOndokuz Mayıs ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET BAHADIR