Nüzûl ortamını göz ardı etmede mezhep taassubunun etkisi (Şîa tefsirleri bağlamında)
Sectarian bias as a factor in neglecting the context of revelation (The case of Shiite Qur'an commentaries)
- Tez No: 367879
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN ELİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 223
Özet
Kur'an'ı yorumlama konusunda oldukça önemli bir yöntem olan“nüzûl ortamını dikkate almak”, klasik tefsir geleneğinde olduğu gibi günümüzde de çeşitli sebeplerle ihmal edilmektedir. Bu sebepler içerisinde, belirli bir mezhebin temel tasavvurlarına sıkıca bağlanıp bu tasavvurları Kur'an üzerinden meşrulaştırmaya çalışmanın, diğer deyişle“mezhep taassubu”nun bariz bir yeri bulunmaktadır. Nitekim bu durumu, İslam düşünce tarihi boyunca sahne almış mezheplerin hemen hepsinde gözlemlemek mümkündür. Bu çalışmada söz konusu durumun Şîa tefsir geleneği üzerinden takibi yapılmış, İbn Furât'tan Tabatabâî'ye yedi önemli Şiî müfessirin yorum anlayışlarında mezhep tasavvurlarının ve bu tasavvurlara bağlı olarak ortaya çıkan“taassub”un ne ölçüde belirleyici olduğunun izi sürülmüştür. Bu çerçevede Şiî gelenek içerisinde etkili olan Ahbârîlik-Usûlîlik ayrımının tefsir tasavvurunu ve mezhep refleksli yorumları ne ölçüde etkilediği üzerinde durulmuştur. Böylece tefsirde mezhep taassubunun Kur'an'ı yorumlama faaliyeti çerçevesinde açıkça“aşırı yorum”lara yol açtığı ve bu hususun“nüzûl ortamını dikkate alma”nın önemi konusunda güçlü bir kanaate zemin teşkil ettiği ifade edilmiştir.
Özet (Çeviri)
“Consideration of the context of revelation”is a highly significant method in interpreting the Qur'an, yet it is often neglected in both classical and contemporary tafseer traditions on several grounds. Among the reasons of this negligence, sectarian bias, i.e. utilizing the Qur'anic verses as a legitimization of one's sectarian assumptions, has a major role. This phenomenon might well be observed all throughout the history of Islam, as all the major sects revealed the same tendency in their respective interpretations of certain Qur'anic texts. In this study, we trace the sectarian bias in Shiite tafseer tradition, through a perusal of seven major tafseers from Ibn Furat until Tabatabatai. We seek to understand how much the sectarian fanaticism proved to be determinative in their interpretations of Qur'an. In this paradigm, we first examine the effect of an important distinction within the Shiite tradition, i.e. Ahbari-Usuli distinction on their concept of tafseer and their sectarian biased interpretations. In this way, it became possible to prove that sectarian biases caused“over-interpretations”in readings of Quran and this reality, in turn, prepared a solid basis for a strong consciousness to take“the context of revelation”into consideration.
Benzer Tezler
- Leyse ve Asbaha'nın meallerdeki örnekleri bağlamında cümleye yaptığı anlamsal katkı
The semantic contribution of Leyse and Asbaha to the sentence in the context of their examples in the meals
MUHAMMED TÜRKARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiArap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN DÜZGÜN
- Kur'an'da İslam öncesi kültürün izleri; muamelat örneği
The traces of pre-Islamic culture in the Kor'an; example of social prenciples
EMRAH DİNDİ
Doktora
Türkçe
2014
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR DÜZENLİ
- İmam Mâturîdî'nin Te'vilât'ında tefsir-sîret ilişkisi
The relationship between tafsir and sîrah in Imam Mâturîdî's et-Te'vilât
SEVBAN DAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER ÇELİK
- Rivâyet tefsirinin tarihsel süreci üzerine pratik bir araştırma: Süddi, Taberi ve İbn Kesir örneği
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM GÖRENER
- Müfessirlerin Nur Suresinin yorumları ve karşılaştırılması
Interpretations and exepetes on Surah al-Nur and its comparisons
ALI MURADASILOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET AKIN
PROF. DR. AHMET NEDİM SERİNSU