Kaygı belirtilerini açıklamada bağlanma, pozitif ve negatif duygu düzenleme ve belirsizliğe tahammülsüzlük arasındaki ilişkiyi bütünleyici model arayışı
Attachment, positive and negative emotion regulation, and intolerance of uncertainty in anxiety: searching for an integrative model
- Tez No: 368995
- Danışmanlar: PROF. DR. ELİF BARIŞKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Bağlanma, Pozitif Duygu Düzenleme, Negatif Duygu Düzenleme, Belirsizliğe Tahammülsüzlük, Kaygı, Attachment, Positive Emotion Regulation, Negative Emotion Regulation, Intolerance of Uncertainty, Trait Anxiety
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Bu çalışma kaygı belirtilerini açıklamada bağlanma, pozitif ve negatif duygu düzenleme ve belirsizliğe tahammülsüzlüğü bütünleyici şekilde ele alan bir model oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla öncelikle Pozitif Duygulara Verilen Tepkiler Ölçeği'nin Türkçeye uyarlaması, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Ölçek uyarlamasının yapıldığı bu ön çalışmanın örneklemi Hacettepe Üniversitesi ve Koç Üniversitesi'ne devam eden 232 öğrenciden oluşmuştur. Yapılan analizlerin bulguları ölçeğin“kendine-odaklı pozitif ruminasyon”,“pozitif duyguda indirim”ve“duygu-odaklı pozitif ruminasyon”olmak üzere üç faktörden oluştuğunu ve Türk kültüründe klinik olmayan örneklemlerde araştırma amacıyla kullanılabilecek düzeyde geçerlik ve güvenirliğe sahip olduğunu göstermiştir. Ana çalışmanın örneklemi ise Hacettepe Üniversitesi'ne devam eden 1026 öğrenciden oluşmuştur ve katılımcılara Erişkin Bağlanma Biçimi Ölçeği, Duygu Düzenleme Süreçleri Ölçeği, Pozitif Duygulara Verilen Tepkiler Ölçeği, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği, Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanteri ve Beck Depresyon Envanteri uygulanmıştır. Yapılan model testi sonucunda, depresyon belirtileri kontrol edildikten sonra, güvenli bağlanma değerindeki yükselmenin pozitif duyguları artırma, negatif duyguları azaltma ve pozitif ruminasyon değerindeki artışı; güvensiz bağlanma değerindeki yükselmenin ise pozitif duyguda indirim düzeyindeki artışı yordadığı görülmüştür. Ayrıca, güvensiz bağlanma değerindeki yükselme belirsizliğe tahammülsüzlük ve sürekli kaygı düzeylerindeki artışı da yordamaktadır. Duygu düzenleme becerileri açısından değerlendirildiğinde ise hem negatif duyguları azaltma hem de pozitif ruminasyon değişkenleri açısından duygu düzenleme becerilerinin daha yüksek düzeylerde olması belirsizliğe tahammülsüzlük değerinde artışı yordarken, kaygı düzeyinde ise düşüşü yordamaktadır. Pozitif duyguda indirim değişkenindeki artış ise hem belirsizliğe tahammülsüzlük hem de kaygı düzeyinde artışı yordamaktadır. Son olarak, belirsizliğe tahammülsüzlük değerindeki yükselmenin ise kaygı düzeyindeki artışı yordadığı görülmüştür. Araştırmanın bulguları ilgili literatürün ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The study aimed at searching for an integrative model in anxiety involving attachment, positive and negative emotion regulation and intolerance of uncertainty. For this purpose, reliability and validity of Turkish version of Reactions to Positive Affect Scale were examined in a preliminary study. The participants of this study included 232 university student from Hacettepe University and Koç University and they were given the Turkish version of Reactions to Positive Affect Scale. The factor analysis findings revealed three factors for the scale: self-focused positive rumination, dampening and emotion-focused positive rumination. Also, the findings showed that the reliability indices are satisfactory for non-clinical population in Turkey. When it comes to the main study, the participants included 1026 students from Hacettepe University and Adult Attachment Style Scale, Emotion Regulation Processes Scale, Responses to Positive Affect Scale, Intolerance of Uncertainty Scale, State-Trait Anxiety Inventory and Beck Depression Inventory were administered to them. The findings of the model test revealed that the increase in secure attachment predicts the increases in positive emotion saving, negative emotion reducing and positive rumination. On the other hand, the increase in insecure attachment predicts the increase in dampening of positive emotions. The increase in insecure attachment also predicts the increase in intolerance of uncertainty and trait anxiety. In terms of emotion regulation abilities, the increases in both negative emotion reducing and positive rumination predict the increase in intolerance of uncertainty while they predict the decrease in trait anxiety. Moreover, the increase in dampening of positive emotions predicts the increase in both intolerance of uncertainty and trait anxiety. Lastly, the increase in intolerance of uncertainty predicts the increase in trait anxiety. The findings of the present study were discussed in the light of related literature.
Benzer Tezler
- Tehdit, her an her yerde: Bilişsel abartma tarzı ve anneye bağlanma örüntüsünün yaygın kaygı bozukluğu belirtileriyle ilişkisinde duygu düzenleme güçlüğü ve yaşantısal kaçınmanın aracı rolüne dair bir model önerisi
Threat, everywhere: A model proposal regarding the mediator role of difficulties in emotion regulation and experiential avoidance in the relationship of looming maladaptive style and maternal bonding with generalized anxiety disorder symptoms
MERVE KAYACI EMRE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİME ŞENAY GÜZEL
- COVID-19'a bağlı olarak yakınını kaybeden bireylerde travma sonrası stres bozukluğu ve depresyon ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship of post-traumatic stress disorder and depression in individuals who lose relatives due to COVID-19
ESRA AMET
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikiyatriBursa Uludağ ÜniversitesiRuh ve Sinir Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI SARANDÖL
- Huzurevinde kalan yaşlılarda psikolojik kabul düzeyi ve kaygı belirtileri arasındaki ilişkiler
The relations between the level of psychological acceptance and anxiety symptoms of the elderly people staying at nursing homes
DUYGU PAMİR AKIN
- 12 haftalık rekreatif etkinliklerin seviye belirleme sınavına girecek ilköğretim öğrencilerinin durumluk ve sürekli kaygı düzeyine etkisi
The effect of twelve weekly recreative activities to state and trait anxiety level of the students who will have the placement test (SBS) i̇n secondary school
ATILAY BİRTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELİF KARAGÜN
- Otomatik düşünceler, belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esnekliğin psikolojik semptomlarla ilişkisi
Investigation of the relationship of automatic thoughts, intolerance to uncertainty and cognitive flexibility with psychology symptoms
ASUMAN KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIZ BİLGE