Hiperaktivite ve dikkat eksikliği (HADE) teşhisi konulmuş ilköğretim birinci kademe öğrencilerinin annelerine yönelik psikososyal yardım uygulaması: Deneysel çalışma
An implementation of psychosocial help program to the mothers of elementary school children diagnosed with attention deficit and hyperactivity (ADHD): An experimental study
- Tez No: 369336
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ÜSTÜN VAR ÖNGEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: HADE/ÖMS, psikososyal yardım, aile, çocuk yetiştirme tutumları, ADHD/Self-control and Motivation Problems, psychosocial help, family, child-rearing attitudes
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Grubu Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Bu çalışmada, Hiperaktivite ve Dikkat Eksikliği (HADE)/Öz denetim ve Motivasyon Sorunu (ÖMS) yaşayan ilköğretim 1. Kademe öğrencilerinin annelerine yönelik olarak, Diana Baumrind'in (1967) çalışması doğrultusunda hazırlanan bir psikososyal yardım programı uygulanmış ve bu eğitim sonucunda öğrencilerin HADE/ÖMS puanlarında farklılaşma olup olmadığı incelenmiştir. Eğitimde, annelerin çocuklarıyla ilişkilerini yeniden düzenlemelerinde yardımcı olmak amacıyla doğru ve etkili iletişim, çocuklarının yaşlarına uygun sosyal, bilişsel, duygusal, davranışsal talepler, gelişimi destekleyici denetim kurma biçimleri, sıcak, yakın ve destekleyici bir ilişki kurmanın yolları konuları hakkında bilgi verilmiştir. Örneklem Adana Seyhan ilçesinde bulunan iki, Mersin Toroslar ilçesinde bulunan bir ilkokuldan seçilen 50 öğrenci ve bu öğrencilerin annelerinden oluşmaktadır. Veriler, Conners Öğretmen Değerlendirme Ölçeği (CÖDÖ), Conners Anababa Değerlendirme Ölçeği CADÖ), Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) ve Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumu Ölçeği (AHÇYTÖ) ile toplanmıştır. Araştırmanın deneysel kısmından elde edilen nicel veriler, 2009-2012 yılları arasında yürütülmüş olan Evde Destek Çalışması'na (EDÇ) katılan 4 anne ile yarı yapılandırılmış görüşme formuyla elde edilen bilgilerle desteklenmiştir. Evde Destek Çalışması da Baumrind'in bulguları doğrultusunda olgunluk talepleri, iletişim, denetim, sevecenlik çatısı üzerine oturtulmuştur; deneysel çalışmadan farklı olarak, ev ortamında anne ve çocukla yoğun ve yakın bir ilişki kurmayı, gözlem yapmayı, dönüt vermeyi, model olmayı, eşlik etmeyi, anne ve çocuğun gerilimini azaltmayı, ailenin yıpranmış ilişkilerini yeniden doğru bir şekilde kurmayı içermektedir. EDÇ'den elde edilen bilgilerin değerlendirilmesinde betimsel analiz tekniğinden faydalanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, deneysel çalışmada annelere verilen 2 aylık eğitim sonucunda, anne-çocuk ilişkilerinin gelişim açısından destekleyici bir niteliğe bürünmesinde önemli olan problem çözme, iletişim, duygusal tepki verebilme, genel işlevler ve demokratik tutum puanlarında olumlu yönde bir artış görülmüştür. Gelişim açısından engelleyici aşırı koruyuculuk, sıkı/katı disiplin, ev kadınlığı rolünün reddi, karı koca geçimsizliği gibi tutumlara dair puanlarda azalış görülmektedir. Öğrencilerin HADE/ÖMS'ye özgü davranış puanlarında ise .05 güven aralığında anlamlı bir farklılaşma olduğu (p=0.008), puan ortalamalarının %25 azalarak 63,08'den 47,32'ye düştüğü tespit edilmiştir. EDÇ grubunda yer alan çocukların puan ortalamaları ise %61,6 azalarak 41,75'ten 16,00'ya düşmüştür. EDÇ'ye katılan annelerin, deneysel çalışmaya katılan annelerin kazanımlarına ilaveten roller ve gereken ilgiyi gösterme alt boyutlarında gelişim kaydettikleri gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, a psychosocial help program based on Diana Baumrind's (1967)“Child Care Practices Anteceding Three Patterns of Preschool Behavior”study is provided to the mothers of the elementary school students who are diagnosed with“Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD)”The aim of the psychosocial help program is to help the mothers to reestablish their relationships with their children. In the program, the mothers are given comprehensive information about appropriate maturity demands that are compatible with childrens' ages, parental control patterns, and close, warm and nurturant approach for healthier relationship. Study is conducted in three schools; two of them in Seyhan District of Adana and one of them in Toroslar Dsitrict of Mersin. Fifty students and 50 mothers were included in the sample. Data were collected by Conners' Parent (CPRS) and Teacher Rating (CTRS) Scales, Family Assesment Device(FAD) and Parental Attitude Resarch Instrument (PARI). The quantitative data collected in the experimental section of the study are complemented by the qualitative data obtained from interviews with four mothers who participated in“Helping At Home Approach”(HAHA) implemented between the years of 2009-2012. Interviews are done by semi-structured interview form. HAHA is based on findings of Baumrind's study, and based on concepts of Baumrind's work: communication, maturity demands, nurturance, and control. Unlike the experimental section of study, HAHA comprises close and intense contact with the mother and the child, observing family interactions, giving feedback to the members of the family, being role model for the parents, accompanying all members of the family, reducing the tension of mother-child relationship and reconstructing the worn out familial interactions. Descriptive analysis methods are used in the evaluation of data obtained from HAHA. The findings of the experimental section of the study yield that, after two months of implementation, the mothers' communication, problem solving skills, affective responsiveness, general family functioning, and democratic attitudes are significantly improved. On the other hand overparenting, applying strict discipline, rejecting the housewife role, and marital conflict are significantly decreased. Significant differences are found for students' ADHD like behaviors at the level of .05 (p=.008). The mean scores declined from 63,08 to 47,32, decrease by 25%. In HAHA group, the mean scores declined from 41,75 to 16,00, decrease by 61,6%. In addition to the achievements of the mothers in the experimental section, in subdimensions such as improvement at roles and affective involvement are observed in mothers participated HAHA section.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların ayak biyomekaniği açısından incelenmesi
Examination of children with attention deficit hyperactivity disorder in terms of foot biomechanics
GÜL HALICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Fizyoterapi ve Rehabilitasyonİstanbul Aydın ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFEGÜL TAŞKIRAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU KAYA MUTLU
- Hiperaktvite ve dikkat eksikliği olan çocuklarda aile tutum ve davranış ve duygu durumlarının etkisi
Attention deficit hiperactivity disorder diagnosed children's parents' attitudes, behaviors and emotional statement
AYŞE HANDAN ÖZKAN SELİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAVVA NÜKET İŞİTEN
- Erişkin dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu bulunan hastalarda çiğneme ve tekrarlayıcı motor aktivitenin dikkat üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of chewing and repetitive motor activity on attention in patients with adult attention deficit-hyperactivity disorder
KAZIM CİHAN CAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGUVAN TUĞBA ÖZEL KIZIL
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda serum proinflamatuar sitokin ve visfatin düzeyi
Serum proi̇nflammatory cytoki̇ne and visfatin level in children with attention deficit hyperactivity disorder
SEMİHA DURSUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriErciyes ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVGİ ÖZMEN
DOÇ. DR. ESRA DEMİRCİ
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların anneleri ile ilişkilerini algılamaları ile annenin çocuğu kabüllenme ve reddetme davranışlarına ait algılamaları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Attention deficit-hyperactivity disorder children's relation with their mothers and the relation between mothers acception and to examime related variations
JÜLİDE ÖZDİKER BECERİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURDER ERTURAN