İnternet bağımlılık düzeyleri farklı ergenlerin cinsiyetlerine göre psikolojik ihtiyaçları, sosyal kaygıları ve anne baba tutum algılarının incelenmesi
Examination of adolescents with different levels of internet addiction in terms of psychological needs according to gender, social anxieties and perception of parental attitudes
- Tez No: 370878
- Danışmanlar: PROF. DR. SONGÜL SONAY GÜÇRAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Bu araştırmada internet bağımlılık düzeyleri yüksek ve düşük olan ergenlerin cinsiyetlerine göre psikolojik ihtiyaçları, sosyal kaygıları ve anne baba tutum algılarının farklılaşıp farklılaşmadığını ve internet kullanımı konusundaki görüşlerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma 9, 10 ve 11. sınıfa devam eden 344 kız ve 300 erkek olmak üzere toplam 644 ortaöğretim öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplamak amacıyla“İnternet Bağımlılık Ölçeği”(Young, 1996),“Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği”(Deci ve Ryan, 2000),“Sosyal Kaçınma ve Huzursuzluk Ölçeği”(Watson ve Friend, 1969) ve“Anne-Baba Stilleri Ölçeği”(Sümer ve Güngör, 1999) kullanılmıştır. Ayrıca“İnternet Bağımlılık Ölçeği”nden yüksek puan alan yedi, düşük puan alan sekiz toplam 15 öğrenciyle araştırmacı tarafından geliştirilen“Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu”kullanılarak görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmada internet bağımlılık düzeyleri farklı ergenlerin cinsiyetlerine göre psikolojik ihtiyaçları, sosyal kaygı düzeyleri ve anne-baba tutum algılarının anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığı iki faktörlü varyans analizi kullanılarak incelenmiştir. İnternet bağımlılık düzeyleri yüksek ve düşük ergenlerden yarı yapılandırılmış görüşmeler sonucu elde edilen veriler için ise içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ergenlerin internet bağımlılık düzeyleri ve cinsiyetlerine göre psikolojik ihtiyaçları (ilişki, yeterlik, özerklik) ve anne baba tutum algılarında (kabul/ilgi ve sıkı denetim/kontrol) anlamlı bir farklılaşma olmadığı fakat internet bağımlılık düzeyi açısından anlamlı bir farklılaşma olduğu görülmüştür. Bağımlılık düzeyi düşük olan ergenlerin yüksek olanlara göre daha fazla özerklik, yeterlik ve ilişki ihtiyacına sahip oldukları saptanmıştır. Ayrıca bağımlılık düzeyi düşük ergenler anne ve babalarını kabul edici/ilgili algılarken, bağımlılık düzeyi yüksek ergenler otoriter olarak algılamıştır. İnternet bağımlılık düzeyi ve cinsiyetlerine göre ergenlerin sosyal kaygı düzeylerinde anlamlı bir farklılaşma olduğu görülmüştür. Bağımlılık düzeyi düşük olan kız ergenlerin bağımlılık düzeyi yüksek olan kızlara göre ve bağımlılık düzeyi yüksek erkek ergenlerin, bağımlılık düzeyi düşük erkeklere göre daha yüksek sosyal kaygıya sahip oldukları gözlenmiştir. Görüşme verilerinin analiz sonuçlarına göre, internet bağımlılık düzeyi yüksek ergenlerin, bağımlılık düzeyi düşük ergenlere göre interneti daha erken yaşta ve daha sık kullandıkları, teknolojik gelişime paralel olarak internette geçirdikleri süreyi artırdıkları görülmüştür. Aynı zamanda bağımlılık düzeyi yüksek ergenler interneti sosyal paylaşım ve oyun sitelerine girmek amaçlı kullanırken, bağımlılık düzeyi düşük ergenler ödev ve araştırma yapma amacıyla kullanmaktadırlar. Bağımlılık düzeyi yüksek ergenlerin internette iken zamanlarını sınırlandırmakta sıkıntı çektikleri ve davranışlarını denetleyemedikleri, internette olmadıkları zaman kendilerini sinirli ve sıkılmış hissettikleri, aynı zamanda girdikleri sosyal ortamlarda da internetten kopamadıklarını görülmüştür. Bağımlılık düzeyi düşük ergenlerin ise internetle ilgili konularda kendilerini denetleyebildikleri ve internet dışında ilgilendikleri hobilerinin ve uğraşlarının olduğu gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to reveal about whether or not adolescents' psychological needs according to gender, social anxieties and perception of parental attitudes vary with high and low levels of internet addiction and adolescents' views about the use of the internet. The research is conducted with a survey on 644 high school students, 344 girls and 300 boys who attend 9th, 10th and 11th grades.“Scale of Internet Addiction”(Young, 1996),“Scale of Instinctual Psychological Needs”(Deci and Ryan, 2000),“Scale of Social Avoidance and Distress”(Watson and Friend, 1969) and“Scale of Parental Attitude”(Sümer and Güngör, 1999) are used to obtain data for the research. Additionally, seven students who scored high and eight students who scored low in the“Scale of Internet Addiction”were interviewed using“Semi-Structured Interview Form”developed by the researcher. In the research, whether the psychological needs according to gender, social anxiety levels and perception of parental attitute in different levels of internet addict adolescents vary in a significant degree is examined using two factor variance analysis. The data obtained from high and low level internet addict adolescents by semi-structured interview is used for context analysis. The research showed that adolescents' internet addiction levels and psyhcological needs according to gender (relationship, competence, autonomy) and perception of parental attitudes (acceptance/attention and strict supervision/control) did not differ in a significant degree but there was a differentiation from the point of internet addiction level. Adolescents with low levels of addiction had more autonomy, competence and relationship needs compared to adolescents with high levels of addiction. Moreover, adolescents with low levels of addiction perceived their parents to be more accepting/attending while adolescents with high levels of addiction perceived their parents to be authoritarian. According to their internet addiction levels and gender, there was also significant difference in the social anxiety levels of adolescents. Adolescent girls with low levels of addiction compared to adolescent girls with high levels of addiction and adolescent boys with high levels of addiction compared to adolescent boys with low levels of addiction was observed to be socially more anxious. According to the results of the analysis of interview data, adolescents with high levels of internet addiction were observed to use the internet in earlier ages and more frequently, increasing the time they spend on the internet correspondingly to the technological improvements compared to adolescents with low levels of addiction. Also, while adolescents with high levels of internet addiction was use the internet for social networking and gaming websites, adolescents with low levels of addiction used the internet for doing homework and research. It was observed that adolescents with high levels of addiction had trouble limiting the time they spend and controlling their behaviour, feeling angry and bored when they are not on the internet. Furthermore, they could not detach from the internet in social occasions they encounter. On the other hand, adolescents with low levels of addiction were observed to be better able to restrain themselves about internet and had hobbies and pursuits beside the internet.
Benzer Tezler
- Ergenlerin internet bağımlılık, algılanan sosyal destek, yalnızlık ve psikolojik belirti düzeyleri: Farklı yapısal modellerin denenmesi üzerine bir araştırma
Internet addiction, perceived social support, loneliness and psychological symptom levels of adolescents: A research on testing different structural models
CANER DOĞRUSEVER
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET BİLGİN
- Ergenlerin ebeveyn kabul-red algıları ile internet bağımlılığı arasındaki ilişki
The relationship between adolescents' parental acceptance-rejection perceptions and internet addiction
ESRA TİLKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE EPLİ
- Ergenlerin akademik erteleme davranışları, internet bağımlılığı ve temel psikolojik ihtiyaçları: Bir model önerisi
Academic procrastination behaviours, internet addiction, and basic psychological needs of adolescents: A model proposal
SERMİN CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞERİFE GONCA ZEREN
- İnternet kullanım süresinin ergenler üzerindeki psikolojik etkileri
Psychological effects of the duration of internet usage on adolescents
ÇAĞLAR ÇEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT
- İnternet bağımlılığı tanısı alan ergenlerin sosyal bilişsel becerilerinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
HOZAN SAATÇIOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHİDE AYDIN
PROF. DR. ZEKİ YÜNCÜ