Halit Ziya Uşaklıgil'in romanlarında İstanbul
İstanbul in Halit Ziya Uşaklıgil's novels
- Tez No: 375653
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMA UĞURCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 265
Özet
Türk edebiyatının ilk realist romancılarından olan Halit Ziya Uşaklıgil'in başarısında mekân kullanımının payı büyüktür. Mekân ve insan arasındaki varoluşsal ve duygusal ilişkiyi ele alan yazar, mekânı, insanı şekillendiren ve insan davranışlarına yön veren bir unsur olarak işler. Yazar, İstanbul'u, roman kahramanlarının sosyal çevresi olarak görür, karakter yaratmada şehrin rolünü vurgular. İstanbul, her roman kahramanı için farklı anlamlar taşır. Şahısların şehirle kurdukları ilişkide belirleyici faktör, gelir düzeyidir. Zengin-fakir tezadı şehir üzerinden pekiştirilir ve romanın çatışma unsurunu yaratır. İstanbul onun romanlarında, ikamet edilen semtler ve meskenler, köprü, meydanlar, caddeler ve sokaklar, taşıtlar, alışveriş yerleri, eğlence yerleri, kurumlar, matbuat hayatı, tarihî yapılar ve mezarlıklar olarak yer alır. Yazar tüm bu unsurları insanla birlikte çizer. Şehre ait unsurlar kahramanların çevresini oluşturmak için kullanılır. Bunların dışında romanlarda, Batılı oryantalistlerin yarattıkları İstanbul imajına karşı çıkış vardır. Son romanı Nesl-i Ahîr'de şehirdeki İstibdat yönetimini de ele alır. Yazarın şehre ait bazı biyografik özellikleri de romanlarına yansımıştır. Ayrıca romanlarda, 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyılın başındaki İstanbul'a dair görünümler, hayat sahneleri ve diğer unsurlar yer alır. Yazar, bu bakımdan şehir tarihi için kaynak hükmünde değerlendirilebilecek romanların sahibidir.
Özet (Çeviri)
The use of places has a great importance in the success of Halit Ziya Uşaklıgil, one of the first realist novelists of Turkish literature. The writer, dealing with the existential and sentimental relationship between human and place, describes the place as a factor shaping the human and directing his behaviour. He considers İstanbul as the characters' social environment and emphasizes the role of the city in creating a character. İstanbul has a different meaning for each of them. The distinctive factor of the relationship between characters and the city is the level of income. The contrast between the rich and poor is supported by the city and that creates the conflict of the novel. In his novels, İstanbul takes place as residences, neighbourhoods, bridge, squares, avenues, streets, vehicles, bazaars and shopping places, entertainment centres, institutions, the press, historical places and cemeteries. He portrays all these elements together with human. The elements of the city are used to create the surrounding of the characters. Besides these, there is an opposition to the image of Istanbul created by the western orientalists. In his last novel, Nesl-i Ahîr, he also discusses the autocracy in the city. Some biographic features of the author about the city are reflected in the novels too. Furthermore, there are images, life scenes and other items related to Istanbul. In this respect, Halit Ziya has novels that can be appreciated as valuable sources for the history of the city.
Benzer Tezler
- Uşaklıgil ve Atılgan'ın romanlarında ensest motifleri
The incest motifs in the novels of Uşakligil and Atılgan
EBRU SALMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Bilgi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT BELGE
- Halit Ziya Uşaklıgil'in romanlarında değerler eğitimi
Values education in Halit Ziya Uşakligil's novels
MERYEM DOĞANER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- Her şeyin ve hiçbir şeyin kıyısında: Halit Ziya Uşaklıgil'in romanlarında kapılar, pencereler ve can sıkıntısı
On the edge of everything and nothing: Doors, windows and boredom in Halit Ziya Uşaklıgil's novels
ABDULLAH EZİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVAL ŞAHİN GÜMÜŞ
- XIX. yüzyıl Türk romanında mimari kültür
Architectural culture in the nineteenth-century Turkish novel
SEZGİ BALCI
Doktora
Türkçe
2024
MimarlıkHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜZİN GONCA GÖKALP ALPASLAN
- Hâlid Ziya Uşaklıgil'in romanların umut ve umutsuzluk
Hope and despair in Hâlid Ziya Uşaklıgil's novels
ASLAN ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA NÜKHET ŞEHNAZ ALİŞ