Geri Dön

Bir söylem kümesi olarak açıklamanın yöntembilimsel ve tarihsel temelleri üzerine bir araştırma

A treatise on historical and methodological origins of explanation as a set of diction

PDF İndir

  1. Tez No: 377945
  2. Yazar: SÜLEYMAN ERTAN TAĞMAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN GAZİ TOPDEMİR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bilim Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 234

Özet

Bilimsel açıklama modeli elde etme çabası tam olarak doğanın kalbine gitmemizi sağladığı için önemlidir; zira bu gerçek bilimin ne olduğunu tanımlamamız anlamına gelmektedir. Bir disiplin bilimsel olma iddiası taşıyorsa, açıklamalarını“doğru”bilimsel açıklama modellerine uydurmak zorundadır. Bilimsel açıklama modelleri içerisinde en çok göze çarpan kavram“nedensel yasalar”olduğundan ve sosyal bilimler de insanın özgür eylemlerini kapsadığından nedensel bir zorunluluğun içine sosyal bilimlerin nasıl yerleştirilebileceği sorusu ortaya çıkmaktadır. Burada öncelikle dikkat edilmesi gereken husus; bilimsel olanı bilimsel olmayandan ayırmak amacıyla gerçek bir bilimsel açıklamanın ne olduğunu belirlemenin ne kadar önemli olduğudur. Felsefe tarihi boyunca çok fazla açıklama modeli ileri sürülmüştür. Bunlardan biri felsefe tarihi boyunca en fazla etkisi olan dedüktif-nomolojik (D-N) ve zaman içerisinde bunun yetersiz kaldığı noktaların geliştirilerek oluşturulduğu indüktif-istatistiksel (I-S) modeldir. Carl G. Hempel'in ileri sürdüğü bu modeller ilk nedensel açıklama tipleri olarak değerlendirilmektedir. Bundan sonraki literatürün çoğunluğu bu modele yapılan itirazlar veya katkılardan oluşmaktadır. van Fraassen'in pragmatik açıklama modeli bu katkılardan en önemlisini oluşturmaktadır. Ancak her iki model de bilimin gelişim hızına göre yetersiz kalmaktadır. İslam bilim felsefesi çalışmaları bu anlamda eksikliği tamamlar niteliktedir. Özellikle bilimsel birlik açısından İslâm dünyası bilgikuramsal bakımdan bilgi türleri arasındaki farklılığa dikkat çekmiş ve sosyal ve teolojik açılardan pragmatik görüşün benimsenmesinin uygun olduğunu göstermiştir.

Özet (Çeviri)

The effort to get the scientific explanation model is of great importance as it makes it posible for us to get into the very heart of nature. For this means we define what real science is. If a discipline claims to be scientific then its explanations are supposed to be matched with“correct”models of scientific explanation. As the most outstanding concept among scientific explanation models is“causal laws”and social sciences include free actions of humans, how we can insert social sciences into a causal necessity appears to be a question. The point that we primarily need to take into consideration is that defining what genuine scientific explanation is very important to distinguish what is scientific from what is unscientific. During the course of philosphy quite a few models of explanation have been suggested. One of those is called deductive-nomological (D-N) model, which has had the most significant influence during the course of philosophy and another one is called inductive-statistical (I-S) model, which was established and developed whenever the former one remained incapable in time. These models, suggested by Carl G.Hempel, are considered as the very first types of causal explanation. Most of the literature after the models by Hempel is composed mostly of objections and contributions to these models. van Fraassen's pragmatical model was the most prominent contribution of them. But history of philosophy of science showed us both of two models are not keep up with the scientific progress and inadequate to meet the scientific expectations. But study of philosophy of Islamic science seems to satisfy this deficiency.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    111159

    Piyasa etkinliği ve modern portföy kuramı

    Efficent markets and modern portfolio theory

    İBRAHİM FIÇICIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    İşletmeMarmara Üniversitesi

    Sermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİYAZİ BERK

  2. Tez No

    7915

    Geometrik integrasyon teori

    Başlık çevirisi yok

    MUSTAFA KUL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1990

    MatematikKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. SAİT EROĞLU

  3. Tez No

    756609

    The influence of Ghana's social welfare system on the vulnerabilities

    Gana'daki sosyal refah sisteminin kırılganlıklar üzerine etkileri

    JAMAL APPIAH-KUBI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Sosyal HizmetAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Sosyal Politika Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDULKADİR DEVELİ

  4. Tez No

    865211

    Mimarlık eğitimi diyalojik peyzajının bir parçası olarak Mimarlık dergisi'ni haritalama

    Mapping the Mimarlik journal as a part of the dialogical landscape of architectural education

    GİZEM ÖZER ÖZGÜR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SIDIKA ASLIHAN ŞENEL

  5. Tez No

    493146

    Modern anlatı bağlamında Eric Rohmer sinemasında ahlak olgusunun metaforik işlevi

    Metaphoric function of morality in the narrative context of Eric Rohmer's cinema

    NESLİHAN KÜLTÜR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Sahne ve Görüntü SanatlarıKocaeli Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİGAR PÖSTEKİ

Geri Dön