El-Ahfeş el-Evsat ve Meʻâni'l-Kur'ân adlı eseri ışığında Arap dili gramerindeki yeri
Al-Akhfash al-Awsat and his place in the Arabic grammar through his book Maani̇'l-Quran
- Tez No: 380124
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN TAŞDELEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Religion, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Meâni'l-Kur'ân, el-Ahfeş, Arap Dili, Dilbilimsel Tefsir, Nahiv, Dil Ekolleri, Maani'l-Quran, al-Akhfash, Arabic Language, Linguistic Commentary, Nahiv (Grammar), language Schools
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
Bu çalışmanın konusu, hem dilbilimsel tefsirin ilk örneklerinden kabul edilen hem de Arap Dili ve Belâğatı ile alakalı önemli görüşlerin ilk olarak kaleme alındığı Kur'ân'ın nahvî tefsirlerinden olan el-Ahfeş'in Meʻâni'l-Kur'ân'ını dilbilimsel açıdan incelemektir. Ayrıca, el-Ahfeş ve eserinin Arap dilinin gelişiminde ne denli önemli bir yere sahip olduğuna işaret etmektir. Bu çalışmanın içerisinde yer alan konuları ifade etmek gerekirse, çalışma giriş ve iki ana bölümdem oluşmaktadır. Giriş bölümünde, nahiv ilminin doğuşu, gelişimi ve Arap dilinde meşhur olan dil ekolleri hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca el-Ahfeş'in Basra ve Kûfe ekolleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Birinci bölümde, el-Ahfeş'in hayatı araştırılmıştır. el-Ahfeş'in, öğrencilik yılları, hocaları, talebeleri, eserleri ve ilmî yönü gibi konular ele alınmıştır. el-Ahfeş'in fikir dünyasının oluşmasında etkili olan ve el-Ahfeş'ten etkilenen şahsiyetler hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde ise, tezin asıl gayesi olan el-Ahfeş'in Meâni'l-Kur'ân adlı eseri dilbilimsel açıdan incelenmiştir. Eserin yazılma sebebi, eserde kullanılan metot ve eserin muhtevası gibi konular ele alınmıştır. Özellikle de el-Ahfeş'in, Meâni'l-Kur'ân'ında nahiv ve sarf alanında ortaya koyduğu görüşleri örneklerle tespit edilmiştir. Bazı tartışmalı konularda Basra ve Kûfe ekollerinin temel görüşlerine müracaat edilerek el-Ahfeş'in görüşleriyle karşılaştırma yapılmıştır. Ayrıca el-Ahfeş ile aynı asırda yaşamış olan el-Ferrâ'nın Meâni'l-Kur'ân'ına da atıfta bulunularak, el-Ahfeş ile el-Ferrâ'nın aynı konulardaki görüş farklılıkları ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışma sonuç ve kaynakça bölümleriyle son bulmuştur.
Özet (Çeviri)
The subject of this study is examined al-Akhfash's Maani'l-Quran which is one of the first examples of linguistic commentary and one of the nahivs of Quran having important notions about Arabic Language and Rhetoric from a linguistic perspective. Besides, it is to point out that how al-Akhfash and his study have an important role in the development of Arabic language. It needs to express the subjects in this study that this study consists of an introduction and two main sections. In the introduction, it is given some information about the birth and development of Nahiv and the famous school in Arabic Language. Besides, the impact of al-Akhfash on the schools of Basra and Kufe is examined. In the first section, the life of al-Ahfesh - his student years, his masters, his students, his studies, his scientific aspect etc. - is investigated. Some information is given about figures who were impression on al-Akhfash and those who were impressed by al-Akhfash. In the second section, al-Akhfash's study named Maani'l-Quran which is the main objective of the thesis are examined. The subjects such as why this work were written, the method in this work and the content of the work are discussed. Especially, his views in Maani'l-Quran about Nahiv and Sarf (Grammar) are determined with examples. In some controversial issues, al-Akhfash's views are compared by applying the basic ideas of the schools of Basra and Kufa. In addition, difference ideas between al-Akhfash and el Ferra in the same topics are tried to manifest by referring to Meani'l-Quran from el Ferra who lived in the same century. The study ends with conclusions and bibliography.
Benzer Tezler
- el-Ahfeş el-Evsat ve Meâni'l-Kur'ân'ı
al-Ahvash al-Avsat and his book Meanil-Koran (Meanings of Koran)
SÜLEYMAN MAHMUT KAYAGİL
Doktora
Türkçe
2013
DilbilimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TACİTTİN UZUN
- الجُهُودُ الصَّرفيَّةُ في كُتُبِ مَعَاني القُرآنِ وإِعرَابِهِ حَتَّى نهايةِ القَرنِ الرَّابعِ الهِجْرِيِّ
Hicri dördüncü asrın sonuna kadar Meâni'l- Kur'ân ve I'râb kitaplarındaki morfolojik çalışmalar
KUTAIBA AL IBRAHIM
Yüksek Lisans
Arapça
2015
MorfolojiHalep ÜniversitesiArap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMOUD RASHİD ANİS
- Ebū 'Ubeyde'nin (ö.210) Mecāzu'l-Ḳur'ān'ı ile el-Aḫfeş el-Evsaṭ'ın (ö.215) Me'āni'l-Ḳur'ān'ının konularına göre mukayesesi
Comparison Abū 'Ubayda's (d.210) Majāz al-Quran with al-Akhfash al-Awsat's (d.215) Ma'āni'l-Quran according to the their topics
ESRA DENİZCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKİF KOÇ
- منهجية عبد الوهاب الزنجاني في علم القوافي من خلال كتاب معيار النظار في علوم الأشعار
Abdülvehhâb Ez-Zencânî'nin 'Miʿyârü'n-Nüẓẓâr Fî ʿUlûmi'l-Eşʿâr' adlı eseri bağlamında kâfiye ilmine ilişkin metodolojisi
MUSA ATCI
Yüksek Lisans
Arapça
2025
DilbilimNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH KUŞÇUOĞLU
- Bağdat dil ekolü ve başlıca temsilcileri
Baghdad language school and principal representatives
MUHSİN KARABUDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DilbilimCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÖKHAN SEBATİ IŞKIN