Yükseköğretimdeki kadın yöneticilerin dönüşümsel ve sürdürümcü liderlik özellikleri ve metaforları
Transformational and transactional leadership behaviors and metaphors of female leaders in higher education
- Tez No: 381199
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN ARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Bu çalışmanın başlıca amacı, yükseköğretimde çalışan kadın yöneticilerin dönüşümcü, sürdürümcü liderlik özelliklerine ilişkin algılarını dönüşümsel liderlik teorisi, yöneticilerin görüşleri ve yöneticilerin türettikleri metaforlar yoluyla ortaya koymaktır. Yükseköğretimdeki kadın yöneticiler üzerine yapılan araştırmalar, genel olarak erkek yöneticilerle kıyaslanarak yapılmaktadır. Benzerlikler ve farklılıkların ortaya konması, kıyaslananın tanımlanmasına da yardımcı olmaktadır. Bu çalışmada, kıyaslama tekniği kullanılmamıştır. Kadın yöneticilerin davranışlarının ana noktaları, Çok Faktörlü Liderlik Ölçeğiyle (MLQ) geniş bir perspektifte ortaya konmaya çalışılmış, davranışların derinlemesine incelenerek detayların ortaya konulması için içerik ve metafor analizi yapılmıştır. Çalışmaya, 41 devlet üniversitesinden 1. derece 54 kadın yönetici, 27 dekan yardımcısı; 14 vakıf üniversitesinden 1. derece 16 kadın yönetici, 5 dekan yardımcısı olmak üzere toplam 55 yükseköğretim kurumundan 102 kadın yönetici katılmıştır. Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği Lider Formu (MLQ-5X) Türkçe versiyonu katılımcılar tarafından doldurulmuştur. İstatistiksel analiz, SPSS 18 programı ile yapılmıştır. İçerik ve Metafor Analizi için 17 gönüllü katılımcıya ucu açık 7 sorudan oluşan bir başka görüşme formu uygulanmıştır. Çalışmanın görüş bildirme bölümüne katılan 17 kadın yöneticiden 13'ü devlet üniversitelerinde, 4'ü vakıf üniversitelerinde görev yapmaktadır. İçerik analizi, NVivo10 programı ile yapılmıştır. Çalışmaya ilişkin bulgular şu şekildedir; • Yükseköğretimde görev yapan kadın yöneticilerin öz değerlendirmelerine göre, Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği sonuçlarının analizi, dönüşümsel liderlik ve sürdürümcü liderlik alt boyutu“koşullu ödüllendirme”düzeylerinin oldukça yüksek olduğu belirlenmiştir, • Kadın liderlerin, sürdürümcü liderlik alt boyutu“İstisnalarla yönetim”ve serbestlik tanıyan liderlik düzeylerine ilişkin öz-değerlendirmeleri düşüktür, • Yükseköğretimde görev yapan kadın liderlerin, dönüşümsel liderlik alt boyutu“telkinle güdüleme”ve kadın yöneticilerin yöneticilik derecesi arasındaki fark anlamlıdır, • Kadın liderlerin, diğer alt boyutlar ve demografik verileri arasında anlamlı bir farklılık ortaya konmamıştır, • Kadın liderlerin görüşlerinden elde edilen veriler, Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği değerlendirme sonuçlarını desteklemektedir, • Kadın liderlerin“yükseköğretimdeki kadın yönetici”için türettikleri metafor analizine göre en çok tema, dönüşümsel liderlik alt boyutu“telkinle güdüleme”boyutunda belirlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, kadın yöneticilerin dönüşümsel liderlik düzeylerinin tüm alt boyutlarda yüksek olduğu, kadın yöneticilerin, toplumsal cinsiyet rolleri ile liderlik rollerini özdeşleştirerek, yönettikleri izleyenlere pozitif, birleştirici ve bütünleştirici davranışlarıyla yön vermekte, izleyenlerin bireysel değerlerini ve gelişimlerini desteklemekte ve kurumsal değişim, gelişim ve dönüşümde lider olarak üstlendikleri sorumlulukları yerine getirmektedirler. Aynı zamanda kadınların toplumsal cinsiyet rollerine bağlı olarak üstlendikleri“çocuk yetiştirme”ve toplumsal iş bölümünde kadınlara eğitim alanında verilen öğretmenlik mesleğine bağlı olarak“insan yetiştirme”sorumluluğunun bir yansıması olarak izleyenlerine entelektüel uyarım davranışlarını sık sık göstermektedirler.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to investigate female leaders' perceptions on transformational and transactional leadership behaviors through transformational leadership theory, their views and metaphors they bring out. Research on female leaders in higher education is generally conducted in comparison with male leaders, which in fact limits both parties' examination in detail. This study does not compare female leaders with their male counterparts, but defines the basic characteristics of female leaders' leadership using Multifactor Leadership Questionnaire (MLQ-5X) and examines their behaviors broadly through content and metaphor analysis. A total of 102 woman leaders -54 female leaders in top-level management positions, 27 female leaders in middle-level positions from 41 state universities, 16 female leaders in top-level management positions and 5 female leaders in middle-level positions from 14 private universities- participated in the study. Their leadership attitudes were determined using the Turkish version of Multifactor Leadership Questionnaire (MLQ-5X). SPSS 18 was used for statistical analysis For the content and metaphor analysis, 17 voluntary participants were asked to answer transformational and transactional leadership related questions and generate metaphors for“female leader in higher education”. NVivo10 was used for content analysis. The findings of the study are as follows; • Female leaders in higher education have very high self-perception of transformational leadership and the sub-dimension“contingent reward”of transactional leadership, • Female leaders in higher education have low self-perception of the sub-dimension“management-by-exception”and laissez-faire leadership, • There is a significant difference between female leaders' transformational sub-dimension“intellectual stimulation”and leaders' management positions, • Female leader's transformational and transactional leadership behaviors have no significant difference in other demographic profiles, • Female leaders' views strengthen their MLQ scores on each sub-dimension of transformational and transactional leadership behaviors, • Analysis of the metaphors showed that the most common themes were seen in the sub-dimension“Inspirational Motivation”of transformational leadership.
Benzer Tezler
- Yükseköğretimde kadın yöneticilerin çatışma yönetimi deneyimleri: Toplumsal cinsiyet açısından bir çözümleme
Conflict management experiences of female administrators in higher education: An analysis in terms of social gender
SERAP KELEŞ
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL YÜCEL
- Yükseköğretimde kadın akademik yöneticilerin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri
Problems and solution suggestions faced by female academic managers in higher education
ZEYNEP AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimKarabük ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ÇAĞATAY KILINÇ
- A suggested content and language integrated learning (Clil) model for the Faculty of Medicine at Ondokuz Mayıs University: Exploring perceptions and practices
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesine yönelik içerik ve dil örüşük öğrenme yöntemine dayalı bir model önerisi: Algıların belirlenmesi ve uygulamalar
IŞIL ATLI
Doktora
İngilizce
2016
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARİF SARIÇOBAN
- Evaluation of student information system (SIS) in terms of user emotions, performance, and perceived usability: A Turkish university case
Öğrenci bilgi sisteminin kullanıcı duygusu, performansı ve algılanan kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi : Bir Türkiye üniversitesi örneği
DENİZHAN DEMİRKOL
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÇAĞLA ŞENELER
- İstihbaratın bir alt disiplin olarak gelişimi ve Türkiye'de istihbarat çalışmaları: Algılar, sorunlar ve çözüm önerileri
The development of intelligence as a sub-discipline and intelligence studies in Turkey: Perceptions, problems and solution suggestions
SEHER BERBER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Uluslararası İlişkilerÇankırı Karatekin ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRAH ÖZDEMİR