İbn Kuteube'nin Garîbu'l-Hadîs ve ez-Zemahşerî'nin el-Fâik fî Garîbi'l-Hadîs adlı eserlerinin konulu sözlükçülük açısından değerlendirilmesi
Evaluation of İbn Qutaiba's work named Gharib al-Hadith and Zamakhshari's work named al-Faik fi Gharib al-Hadith in terms of topical lexciography
- Tez No: 384154
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FARUK ÇİFTÇİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Garib, hûşî, kalîl, sözlük, mu'cem, istişhâd, Gharib, hushi, qalil, dictionary, mu'jam, esteshhad
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Her dilde olduğu gibi Arapçada da anlaşılamayan ya da anlaşılması zor kelimeler vardır. Arapçada bu tür kelimelere garib kelimeler denilmektedir. Garib kelimelerin de kendi içerisinde çeşitleri vardır. Bunların bazıları müfred kelime olarak garib, bazıları bağlam olarak, bazıları da terkib olarak garib kelimelerdir. Konulu birer sözlük olan Garîbu'l-Hadîs eserleri garib kelimeler mevzuundan oldukça fazla bilgiler içermektedir. Garib kelimeler konusunu İbn Kuteybe'nin ve Zemahşerî'nin Garîbu'l-Hadîs eserleri örneğinde ele alındığında, iki müellifin garib kelimeleri ele alma tarzları farklı olduğu görülecektir. Zemahşerî genellikle garib kelimeleri hadis metni içerisinden çıkararak, tek başına kelime olarak değerlendirmekte ve açıklamaktadır. Bu anlamda Zemahşerî'nin eseri daha çok bir hadis sözlüğünü andırmaktadır. Fakat İbn Kuteybe'ye baktığımızda Zemahşerî'den en az iki buçuk asır evvel eseri telif etmesine rağmen ele aldığı garib ifadelerin kök anlamlarını ve ibarede asıl anlaşılması gerekeni daha fazla açıklamaktadır. Zemahşerî ise İbn Kuteybe'den çok daha fazla hadise ulaşmış dolaysıyla çok daha fazla garib kelime incelemiştir.
Özet (Çeviri)
As in any language, there are incomprehensible or hard to understand words. These words are called Gharib words in Arabic. There are types of Gharib words in itself. Some of these words are gharib as singular, some words are gharib in terms of context and some words are gharib as compound. As topical dictionaries, Gharib al-Hadith works contain a lot of information about Gharib words. When these words are considered in example of Zamakhsharee's and Ibn Qutaiba's Gharib al-Hadith works, it is seen that their handling style of these words are different. Zamakhsharee generally, evaluates and explains these words individually by taking these words from hadith texts. So his work resembles a Hadith dictionary. However, when it comes to Ibn Qutaiba's Work, although it was written two and half centuries ago from Zamakhsharee's work, it explains roots of Gharib words and what actually needs to be understood from these words more than Zamakhsharee's work. When it comes to Zamakhsharee, he has reached more hadith from those of Ibn Qutaiba, so he has examined more Gharib words.
Benzer Tezler
- Kâsım b. Sâbit es-Sarakustî ve ed-Delâil adlı eseri
Qāsim ibn Thābit and his work named al-Dalāʼil
HÜSEYİN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET YÜCEL
- İbn Kuteybe'nin Uyûnü'l-Ahbâr'ındaki hadislerin tahric ve tenkîdi
The criticism of hadiths in İbn Kutayba's Uyûnü'l-Ahbâr
TUĞÇE GÜNAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AKİF KÖTEN
- Ömer Nesefi ve Kitabü'l-Beyân an Ğaribi'l-Kur'an adlı eseri: metin ve inceleme
Umar al-Nasafi and the book of 'Kitab al-bayan an Ğarib al-Qur'an' text and study
HUZEYFE KOCABAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED COŞKUN
- İbn Kuteybe'nin 'Te'vîlu Müşkili'l-Kur'ân' adlı eserinin Kur'ân ilimleri açısından değeri
The value of Ibn Qutaybah's work entitled 'Ta'wil Mushkil Al-Quran' in terms of the Quranic sciences
GÜLCAN SEVİM KAYI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHSİN DEMİRCİ
- İbn Kuteybe'nin mezhep anlayışı ve diğer mezheplere bakışı
Ibn qutayba's understanding of sect and his approach to the other sects
MİNE DEMİRBİLEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ONAT