Bir düşünce makinesi: Harun Farocki sineması ve video-deneme pratiği
A thinking machine: Harun Farocki's cinema and video-essay practice
- Tez No: 385593
- Danışmanlar: PROF. DR. NAZMİ ULUTAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Harun Farocki, video-deneme, belgesel, hareket-imaj, zaman-imaj, aktüel, sanal, temsil, Harun Farocki, video essay, documentary, movement-image, time-image, actual, virtual, representation
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sinema Televizyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 305
Özet
'Kurmaca' ve 'kurmaca olmayan' nitelemeleri sinematografik üretimin başlangıcından beri var olan geleneksel bir ayrıma dayanır. Fakat film sanatının evrimi içerisinde bu ayrımın işlevsizleştiği dönemler de vardır. Modern sinemada zaman-imajın belirişleri veya belgesel sinemanın temsiliyet krizini aşan yeni öznellik deneyimleri gibi. Tarihsel gelişimi içinde belgesel sinemanın evrildiği çağdaş formlardan biri video-deneme filmler olarak adlandırılır. Bu pratiği sinemanın başlangıcına referanslandırmak mümkün olsa da, konu hakkındaki video ile ilgili akademik tartışmalar görece oldukça yenidir. Bunun sebepleri, hem görüntü teknolojisindeki değişimlerin niteliği, hem de kültürel dönüşümlerin güncel ivmesiyle ilişkilendirilebilir. Bununla birlikte, temsil ötesi imaj kullanımı veya post-yapısal öznellik gibi kimi nitelikleriyle video-denemeler, geleneksel anlayışla tanımlanmış belgesel sinemanın sınırları içinde muğlaklaşır ve bu sınırları zorlar. Bugün bir video-denemeci olarak anılan Harun Farocki, kendine özgü film yapış biçimini uzun yıllar tutarlılıkla sürdürmüş olan bir sinemacıdır. Filmleri, video-denemelerin güncel tartışmalarında tespit edilen özelliklerine sahip birer 'meta-sinema' örnekleridir. Dolayısıyla, güncel bu film formuna dair muğlak tanımları belirginleştirmek için Farocki sinemasından yararlanmak mümkün olabilir. Farocki filmlerinin yapısında yaşam-film, imaj-temsiliyet, arşiv-bellek gibi gerilimler sürekli gözlemlenebilir ve bu sinemanın kolektif bir düşünüş eylemi olarak kabul edilişi ile delillerini sinema kültüründe bulan Gilles Deleuze'ün kavramsal üretimi arasında bir kesişim mümkün olabilir. Çünkü Deleuze görselliği düşünmek yerine, düşünmenin görselliği önerir. Tıpkı gerçekliğin sineması yerine sinemanın gerçekliğini arayışında olduğu gibi. Dolayısıyla bu tercih, çalışma için geleneksel sinema kuramlarından çok daha zengin bir perspektif vadeder. Bu anlamda, Farocki filmlerinin sinematografik olma zorunluluğuyla beliren kolektif bir düşünüş olarak ele alınışı ile çalışmanın doğası ontolojik açıdan ilişkilidir. Temsil ötesi, düşünümselliğiyle kendine referanslı zihinsel bir faaliyet olan video-deneme pratiğini tanımlamaya yarayacak ilkelere ulaşmak, ancak kendi çözüm yolunu problemin nesnesine içkin olarak yapılandıran bir çalışma ile mümkün olabilir. Bu doğrultuda, Farocki sineması üzerinden video-denemelere dair ilkeler, verilerini görsel olarak sunan bu çözümle, düşünme eyleminin doğası içinde ve herhangi bir normatif söyleme başvurmadan elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
'Fictive' and 'non-fictive' characterization is based on a conventional distinction that has existed since the beginning of cinematographic production. However, through the evolution of film art, there have been some cases in which this distinction becomes functionless, such as the emergence of time-images in modern cinema, or new subjective experiences overcoming the crisis of representation in documentary. In its historical development, one of the contemporary forms of documentary cinema is called as video essay films. Even though this film practice can be referenced to the beginning of cinema, video related academic discussions about this subject is comparatively quite new. The reasons could be related to both the characterstics of changes in image technology and speed of current cultural transformations. Besides, due to some of its characteristics, such as non-representative use of images and post-structural subjectivity, video essay becomes vague in the boundary of documentary cinema defined by traditional concepts, and enforce those limits. Entitled as a video essayist, Harun Farocki is a movie maker who consistently constructed his genuine way of film making for many years. His films, having all features of video essays detected by actual studies, are the samples of 'meta-cinema' concept. Therefore, it is possible to take advantage of Farocki's cinema in order to crystallize vauge definitions related to this actual film form. In his film structures, tensions like life-film, image-representation, archive-memory can be observed very often and there might be an intersection between accepting this cinema as a collective thinking activity and conceptual production of Gilles Deleuze, who depicted his evidences in cinema culture. This is because Deleuze suggests visuality of thinking instead of thinking visuality, just as he seeks for the reality of cinema instead of cinema of reality. Therefore, this choice promises much more prolific perspective than the conventional concepts offer. In this sense, the nature of this study is ontologically related to the assumption that Farocki films are the acts of collective thinking, emerging from the imperative that they have to be cinematographic. In order to deduce the necessary principles to define video essay practice as a non-representative, self-reflexive mental procces, the study should construct its own way of problem solving method as immanent to its subject. Accordingly, the principles related to video essays via Farocki's cinema are obtained in this work by presenting its datas visually, in the very nature of the thinking act, and without reference to any normative discourse.
Benzer Tezler
- Hareket kavramının modern mimariye etkileri üstüne bir araştırma
A study on the concept of movement and its influence on modern architecture
BAHAR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HARUN BATIRBAYGİL
- Employing Grids: A Discursive Account of Spatial and Performative Skills
Gridi Çalıştırmak: Mekânsal Ve Performatif Becerilerin Tartışılması
HATİCE CANSU CÜRGEN GÜRPINAR
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN LÜTFÜ KAHVECİOĞLU
- From social disintegration to individual fragmentation: Early steps of modernism in Charles Dickens' Hard Times and H.G. Wells' The Time Machine in the late 19th and early 20th centuries
Toplumsal bölünmeden bireysel parçalanmışlığa: 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Charles Dickens'ın Zor Zamanlar ve H.G. Wells'in Zaman Makinesi adlı romanlarında modernizmin ilk ayak izleri
BEDİA SAYIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAVUZ ÇELİK
- Tasarım ve imalatı yapılan punta kaynak makinesinde nesne yönelimli işlem planlama sisteminin uygulanması
Object oriented system modeling based spot welding machine design and implementation
SERHAT KELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Makine MühendisliğiDumlupınar ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMET ÇELİK
- İktisadi düşünce tarihinde sanayi devrimi: Geçmişten günümüze
Industrial revolution in the history of economic thought: From past to present
AHMET YAŞAR BİLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonomiNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLIHAN NAKİBOĞLU