Geri Dön

Zeytinde aşı uyuşmazlığının histolojik ve biyokimyasal olarak belirlenmesi

Biyological and histological determination of olive graft incompatibility

  1. Tez No: 386369
  2. Yazar: MAHMOUD AZIMI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MÜCAHİT TAHA ÖZKAYA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 139

Özet

Gemlik zeytin çeşidi ile çok farklı ekolojilerde kurulan bahçelerde yaşanan sorunlar nedeniyle üreticilerden çevirme aşısı ile çeşit değiştirme talepleri gelmeye başlamıştır. Zeytin çeşitleri arasında aşı uyuşması konusunda sorun yaşanmadığı bildirilmiş olduğu halde, daha önce Gemlik üzerine yapılan üretim veya araştırma esaslı aşılamalarda gecikmiş aşı uyuşmazlığı belirtileri olabilecek; aşı yerinde gözlenen şişkinlikler ile çeşitte meydana gelen gelişme zayıflığı, çevirme aşısı için tavsiye bekleyen üreticilere bir öneride bulunmayı zorlaştırmıştır. Bu çalışmada, Gemlik anacı üzerine aşılanan Ayvalık, Domat, Gemlik, Memecik, Nizip Yağlık ve Sarı Ulak çeşitleri incelenmiş ve uyumlu veya uyuşmaz kombinasyonlar belirlenmiştir. Aşı tutma oranının Memecik zeytin çeşidinde %77 ile en yüksek, Gemlik çeşidinde ise %48 ile en düşük olduğu görülmüştür. Histolojik incelemelerin iki yıllık sonuçlarına göre tüm aşı kombinasyonlarında (Gemlik, Ayvalık, Domat, Memecik, Sarı Ulak ve Nizip Yağlık) aşı bölgesinde; aşılamadan üç ay sonra kambiyum hücreleri, altı ay sonra ise iletim demetleri ve sklerenkima hücreleri oluşmuştur. Ancak Gemlik üzerine aşılı Ayvalık, Domat ve Nizip Yağlık kombinasyonlarında bu sürecin daha yavaş ilerlediği tespit edilmiştir. Bu farklılaşma süreci muhtemelen yara yüzeyindeki nekrotik bölgelerden salınan fenolik maddelerce yavaşlatılmıştır. Ayrıca Ayvalık, Domat ve Nizip Yağlık kombinasyonlarda aşılamadan 3, 6 ve 12 ay sonra, hava ceplerinde, geniş bir alanda farklılaşmamış parankimatik hücrelerinin bulunduğu tespit edilmiştir. Bu da dokular arasındaki bağlantının zayıflamasına ve kuvvetli bir rüzgâr ile aşı bölgesinde hasar oluşabilmesine veya aşı yerinden kırılabilmesine neden olabileceği ön görüsünü güçlendirmektedir. Fenolik bileşikler incelendiğinde ise özellikle 4-Hidroksifenilasetik asit, Vanilik asit ve Ferrulik asit miktarlarının uyuşmaz olabileceği belirlenen Ayvalık, Nizip Yağlık ve Domat zeytin çeşitlerinin kalemlerinde yüksek seviyede olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak 2006 yılından itibaren dikimi artan ve yaygınlaşan Gemlik zeytin çeşidinde daha sonra yaşanan bazı sorunlar (verim ve kalite) nedeniyle yapılmak istenen çeşit değiştirme işlemlerinde bazı çeşitlerde (Ayvalık, Domat ve Nizip Yağlık) aşı uyuşmazlığı riski dikkate alınmalıdır.

Özet (Çeviri)

Gemlik cultivars had been planted in different ecology in Turkey and when the growers had started to focus with some problems on yield and quality, they would like to make top-working and change it with local varieties. Although according to literature there is no problem for grafting compatibility between cultivars, it was so difficult to give advice the growers for top-working because of some evidences for grafting incompatibility on Gemlik cultivar. Such as some malformations in grafting point, slow growing of scion. In this study the grafting combinations of some cultivars. (Gemlik, Ayvalik, Domat, Memecik, Sari Ulak and Nizip Yaglik) on Gemlik cultivar were examined and compatible cultivars were defined. The retention rate of grafting highest with 77% in Memecik cultivar, and in Gemlik cultivar was found to be the lowest with 48%. According to the results of histological studies for two years, new cambium cells were initiated in first three months and vascular bundles and sclerenchyma cells were initiated in six months. However this process was developed very slowly for the grafting combinations of Ayvalik, Domat and Nizip Yaglik with Gemlik (as a rootstock). On the other hands large amount of undifferentiated parancymatic cells were also determined in the air pockets of these last three combinations in 3, 6 and 12 months after grafting. When phenolic compounds are analyzed, especially high levels of 4- hydroxyphenylacetic acid, vanillic acid and ferrulic acid content were determined in Ayvalik, Nizip Yağlik and Domat olive cultivars as incompatible combinations. As a result; we should taken into account the risk of grafting incompatibility in some olive cultivars as Ayvalik, Domat and Nizip Yaglik for grafting on Gemlik rootstocks.

Benzer Tezler

  1. Antalya ili, Kaş ilçesi zeytin bahçelerinde zeytin fidantırtılı, Palpita unionalis (Hübner) (Lepidoptera: Pyralidae)'in popülasyon gelişimi üzerine araştırmalar

    Studies on development of population of olive sapling caterpillar Palpita unionalis (Hübner) (Lepidoptera: Pyralidae) in Kaş district of Antalya province

    MUKADDES KOÇAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    ZiraatMustafa Kemal Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FEZA CAN CENGİZ

  2. Bazı zeytin çeşitlerinde adventif kök oluşumu ile aşı kaynaşmasının anatomik ve histolojik incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    OĞUZ DOLGUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    ZiraatAdnan Menderes Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. F. EKMEL TEKİNTAŞ

  3. Önemli zeytin (Olea europaea L.) çeşitlerinin izoenzim polimorfizmleri ve genetik özellikleri

    Isoenzyme polymorphisms and genetic characteristics of important olive (Olea europaea L.) cultivars and types

    SEVDA DÜLGER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MURAT ŞEKER

  4. Bornova yöresinde yer alan broiler işletmelerinin üretim maliyetleri ve maliyetlere etki eden faktörler üzerine bir araştırma

    Başlık çevirisi yok

    MURAD YERCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1988

    ZiraatEge Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NECDET ANGIN

  5. Zeytinde halkalı leke hastalığının (Spilocaea oleagina) mücadelesinde bazı bakırlı fungisitlerin etkinliği

    The effectiveness of some copper fungicides in the fight against oli̇ve peacock eye di̇sease (Spilocaea oleagina) on olives

    ALAATTİN YİĞİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ZiraatAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYHAN YILDIZ