İnformel mantık açısından 'Akılyürütme' kavramı üzerine bir araştırma
A research on the concept of 'Reasoning' in terms of informal logic
- Tez No: 386893
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYRİ ŞAFAK URAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
İnformel mantık bir disiplin olarak 1978 yılında kurulmuştur. Fakat buna rağmen, kökleri antikçağ felsefesine kadar gitmektedir. Bu tez çalışmasının ilk amacı mantık tarihi içerisinde informel mantığın yerini, akılyürütme kavramını da gözeterek tespit etmeye çalışmaktır. İkinci amacı ise informel mantık ile yapay zekâ ilişkisini ele almaktır. Bu doğrultuda, informel mantığın formel mantık ile ilişkisi, form kavramı ve dedüktivizm üzerinden ele alınmıştır. Formel mantık ile informel mantık arasında, özellikle isimlerinden kaynaklı olarak, bir karşıtlık ilişkisi kurulmaktadır. Bu ilişkinin karşıtlık yerine, bütünlülük üzerinden kurulabileceği ve bunun da ortak paydasının akılyürütme kavramı olabileceği gösterilmek istenmiştir. Dedüktif akılyürütme dışındaki akılyürütmelerin de modellenebilmesi, yapay zekânın ilerlemesindeki kilit noktalardan biridir. Bu bakımdan feshedilebilir akılyürütmeyi de içeren Toulmin Argümantasyon Modeli incelenmiş ve informel mantığın yapay zekâya yapabileceği katkılar gösterilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In spite of the fact that Informal Logic, as a discipline, had been founded in 1978, its roots go back to the Ancient Philosophy. The primal aim of this thesis is to try to identify the place of informal logic in the history of logic while taking the concept of reasoning into consideration. Our second aim is to discuss the relation between informal logic and artificial intelligence. In this context, the relationship between informal logic and formal logic has been addressed through the concepts of form and deductivism. Based especially on their names, a relation of opposition is established between formal and informal logic. We, however, aimed to show the aforementioned relation can be established through unity rather than opposition, intending the concept of reasoning to be the common denominator of that relation. Modelling the reasonings other than deductive reasoning is one of the key points in the progress of artificial intelligence. In this regard, the Toulmin Argumentation Model –which includes defeasible reasoning– has been examined and the possible contributions of informal logic to artificial intelligence have been attempted to be shown.
Benzer Tezler
- Din felsefesinde teizm-ateizm tartışmalarında kullanılan kanıtların mantıksal analizi
Logical analysis of the arguments used in the discussions of theism and atheism in the philosophy of religion
YUSUF TAN
Doktora
Türkçe
2019
FelsefeOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAFER SADIK YARAN
- Richard Dawkins'in tanrı yanılgısı kitabındaki mantık yanlışları
Logic errors in Richard Dawkins' book the god delusion
SONNUR GÜNAYDIN ASAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAFER SADIK YARAN
- Yatırım projelerinde fizibilite etütlerinin analitik yöntemlerle değerlendirilmesi
Evaluation of feasibility studies in investmentprojects with analytical methods
İREM BAYKARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM MÜGE TESTİK
- Çoklu kurumsal mantıkların doğası ve örgütsel sonuçları: İslami sermaye şirketleri üzerine bir araştırma
Nature of multiple institutional logics and organizatinal implications: A research on Islamic companies
AHMET MURAT ÖZKAN
- Diyanet gençlik merkezlerindeki manevi danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinin değerlendirilmesi üzerine nitel bir araştırma
A qualitative research on evaluation of spiritual counseling and guidance services in Diyanet youth centers
AYSUN ÖGCEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKütahya Dumlupınar ÜniversitesiManevi Danışmanlık ve Rehberlik Anabilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER FARUK SÖYLEV