Araştırma özyeterlik ölçeğinin psikometrik özelliklerinin klasik test kuramı ve madde tepki kuramına göre incelenmesi
An investigation of psychometric properties of research self-efficacy scale according to classical test theory and item response theory
- Tez No: 388229
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞENER BÜYÜKÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Klasik test kuramı, Madde tepki kuramı, Derecelendirilmiş tepki modeli, Classical test theory, Item response theory, Graded response model
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Bu araştırmanın amacı, araştırma özyeterlik ölçeğinin madde (madde ayırıcılık gücü, maddenin ölçtüğü özellik düzeyi) ve ölçek (ölçek puanı, güvenirlik ve geçerlik) özelliklerini klasik test kuramı (KTK) ve madde tepki kuramına (MTK) göre incelemektir. Çalışmada, ölçeğin belirtilen iki kurama göre kestirilen psikometrik özellikleri ve bireylerin araştırma özyeterlik algıları arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Çalışmaya, Ankara ilindeki kamu ve vakıf üniversitelerinden farklı sınıf düzeylerinden 549 eğitim fakültesi öğrencisi katılmıştır. Çalışma var olan bir durumu ortaya koymayı amaçlayan betimsel düzeyde, tarama türünde bir araştırmadır. Ayrıca psikometrik özelliklerin iki farklı kurama göre incelenmesini ve sonuçlarının karşılaştırılmasını içerdiği için bilgi üretmeye dönük temel bir araştırma niteliğine de sahiptir. 18 maddelik ölçeğin psikometrik özellikleri belirlenmeden önce kuramlara ilişkin sayıltılar kontrol edilmiştir. Araştırma özyeterlik ölçeği ile toplanan verilerin yaklaşık normal dağılım özelliği gösterdiği, ölçeğin ölçtüğü yapının tek boyutlu olduğu dolayısıyla ölçek maddelerinin yerel bağımsız olduğu görülmüştür. Araştırmanın sonuçları, ölçek maddelerinin her iki kurama göre de iyi ayırt edici olduğunu göstermiştir. Belirtilen iki kurama göre kestirilen madde ayırıcılık güçleri arasında pozitif yönde yüksek düzeyde bir ilişki bulunmuş, dolayısıyla benzer oldukları yorumu yapılmıştır. Ölçek maddelerinin ölçtükleri özellik düzeyleri incelendiğinde öğrencilerin genellikle yüksek düzeydeki kategorilere tepki verdikleri görülmüştür. Ölçülen özellik düzeyleri açısından iki kuram arasında negatif yönde yüksek düzeyde bir ilişki bulunmuş ve benzer oldukları yorumu yapılmıştır. Öğrencilerin her iki kurama göre kestirilen araştırma özyeterlik düzeyleri incelendiğinde aralarında yüksek düzeyde pozitif yönde bir ilişki olduğu görülmüş ve benzedikleri yorumu yapılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği, daha önce araştırma deneyimine sahip olan ve olmayan öğrencilerin iki kurama göre kestirilen araştırma özyeterlik algıları arasındaki farkın manidarlığı ile incelenmiş ve iki kurama göre de araştırma deneyimine sahip grup lehine manidar bir farklılık olduğu görülmüştür. Ölçüte dayalı geçerlik için yapılan analiz sonuçlarına göre, ölçek puanları ve araştırmaya yönelik kaygı ölçeğinden alınan puanlar arasında negatif yönde orta düzeyde, ölçek puanları ve algılanan akademik başarı arasında ise pozitif yönde orta düzeyde manidar ilişki bulunmuştur. Son olarak ölçeğin güvenirliği iki kurama göre de incelenmiştir. KTK'ya göre ölçeğin güvenirliği Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı ile incelenmiş ve 0,930 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin MTK'ya göre güvenirliği test ve madde bilgi fonksiyonları aracılığıyla incelenmiştir. Test bilgi fonksiyonu değerleri incelendiğinde, testin orta ve düşük araştırma özyeterlik düzeyleri için daha fazla bilgi verdiği, dolayısıyla bu düzeylerde daha az hata ile ölçme yapıldığı görülmektedir. Ölçülen özelliğin farklı düzeyleri için kestirilen güvenirlik katsayılarının bir ortalaması kabul edilen marjinal güvenirlik katsayısı oldukça yüksek bulunmuştur. Sonuç olarak ölçeğin iki kurama göre de kestirilen güvenirlik katsayılarının benzer olduğu ve ölçek puanlarının güvenilir olduğu yorumu yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the item (item discrimination power, item location) and scale (scale scores, reliability and validity) properties of research self-efficacy scale according to classical test theory (CTT) and item response theory (IRT). In this study, it was examined the relationships between the psychometric properties of scale and students' research self-efficacy perceptions estimated according to two measurement frameworks stated. A total of 549 students at different class levels and from public and foundation universities' educational faculties participated in the study. It was aimed to reveal a substantial situation in the study, and the method of study is survey in descriptive level. Also since it included the comparison of results and research of psychometric properties of scale estimated by two different frameworks, at the same time the study has a basic informative research features. Before determining the psychometric properties of scale having 18 items, assumptions related to measurement theories were tested. It was seen that data collected with research self-efficacy scale were distributed approximately normally, the construct that the scale measures was unidimensional and thereby the items of scale were local independent. According to results of this study, it was seen that items of scale have high item discrimination values in terms of the both measurement frameworks. There was a high level correlation between item discrimination values estimated by these theories, thereby it was commented that they were similar to each other. When examined level of the feature scale items measure, it was seen that students responded to higher level categories in items and there was a high level correlation in terms of measured attribute levels between both of theories. When examined research self-efficacy levels of students estimated both of theories, there was a high correlation between them and it was commented that they were similar to each other. Structural validity of the scale was examined by the significance of difference between research self-efficacy perceptions of students who have previous research experience as opposed to those who do not and there is a significant difference in favor of students who have previous research experience according to both theories. The analysis for criterion related validity showed a negative correlation at a medium level between the scale scores and the scores of the research anxiety scale, and a positive correlation at a medium level between the scale scores and perceived academic achievement. Finally, reliability of scale is examined in terms of both theories. According to CTT, reliability of scale was examined by Cronbach alpha internal consistency and computed as 0,930. According to IRT, reliability of scale was examined by test and item information functions. When examined test information function, it was seen that test gave more information at low and medium levels of research self-efficacy and it measured with less error. It was found that marginal reliability coefficient assumed as the mean of reliability coefficients estimated for different levels of measured attribute was very high. Finally, it was commented that the reliability coefficients estimated by both theories were similar and scale scores were reliable.
Benzer Tezler
- Öğretmen özyeterlik algısı ölçeğinin psikometrik özelliklerinin eğitim fakültesinden mezun olan ve olmayan öğretmen adayları gruplarında incelenmesi
Investigation of psychometric properties of teachers' sense of efficacy scale on prospective teacher graduated from faculty of education or other faculties
ZEHRA GÖZDE GEDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ALPER KÖSE
- Klinik performansta Öz-Yeterlik Ölçeği'nin Türkçe'ye Uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi
Adaptation of self-efficacy scale in clinical performance scale intoturkish and examination of psychometric properties
MELİHA POZAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HemşirelikEge ÜniversitesiHemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYTEN ZAYBAK
- Ev hemodiyalizine uyumda sağlık inanç ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi
Development of the health belief scale in adaptation to home hemodialysis and examining its psychometric properties
MERCAN ÜNSAL
- Sağlık psikolojisinde tedavi motivasyonu açısından diyet davranışları: Diyet Özyeterlik İnançları Ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri
Di̇etary behavi̇ors i̇n terms of treatment moti̇vati̇on i̇n the fi̇eld of health psychology: The development of Di̇etary Self-Effi̇cacy Beli̇ef Scale and i̇ts psychometri̇c properti̇es
DUYGU YÜKSEL
- Relationships among possible selves, motivations and self-efficacy beliefs of senior student teachers of English
Dördüncü sınıftaki İngilizce öğretmenliği öğrencilerinin olası benlikleri, motivasyonları ve özyeterlik inançları arasındaki ilişkiler
FUNDA ÖLMEZ ÇAĞLAR
Doktora
İngilizce
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL HAKKI ERTEN
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜÇLÜ ŞEKERCİOĞLU