Şanlıurfa'da Geç Osmanlı Dönemi kamu yapıları (Mektepler ve hastaneler)
Late Ottoman Period Public buildings at Şanlıurfa (Schools and hospi̇tals)
- Tez No: 388367
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. M. FATİH MÜDERRİSOĞLU, YRD. DOÇ. DR. BİRGÜL AÇIKYILDIZ ŞENGÜL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Şanlıurfa, Osmanlı, Modernleşme, 19. Yüzyıl, 20.Yüzyıl, Siyasi Tarih, Tanzimat, Mektep, Hastane, Gayrimüslim, Misyoner okulları, Şanlıurfa, Ottoman, modernisation, 19th century, 20th century, political history, Reforms, school, hospital, non-Muslim, missionary schools
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 276
Özet
Şanlıurfa coğrafi, kültürel, demografik ve ticari yapısıyla tarih boyunca önemli bir kent olmuştur. Çok sayıda medeniyetin kalıcı ya da geçici egemenliğinde kalan şehir, 1517 yılında Osmanlı hâkimiyetine girmiştir. Eğitim açısından çok sayıda medreseye sahip olan kentte Osmanlı İmparatorluğu'nun merkezileşme ve Batılılaşma politikalarına bağlı olarak 19.yüzyılda sıbyan mektepleri, iptidailer, rüştiyeler ve 20. yüzyıl başında idadiler, sanat okulları ve kız mektepleri açılmıştır. Osmanlı Devleti'nin açtığı eğitim kurumlarının yanı sıra yabancı devletlerden 19. yüzyılda Fransa, Amerika Birleşik Devletleri ve Almanya; 20. yüzyıl başında ise İtalya misyonerlik faaliyetleri kapsamında özellikle Ermeniler başta olmak üzere gayrimüslimler için eğitim kurumları ve sanat okulu mahiyetinde atölyeler kurmuşlardır. Ayrıca açtıkları yetimhaneler de bir nevi eğitim kurumu olarak değerlendirilmiştir. Sağlık alanında kentte“darüşşifa, bimaristan, şifahane”türünde bir yapı günümüze ulaşmamıştır. Bu nedenle 19. yüzyıla kadar Urfa'da sağlık sorunlarının nasıl çözüldüğüne ve sağlık binalarına dair bilgimiz yoktur. Muhtemelen yakın yerlere gidilerek ya da gezici hekimlerle, geleneksel yöntemlerle tıbbi ihtiyaçlar karşılanmıştır. 19. yüzyılda Alman misyonerler tarafından İsviçreli hekimlerin desteği ile şehirde ilk modern klinik oluşturulmuştur ve 20. yüzyıl başında bu klinik hastaneye dönüştürülmüştür. Yine 20. yüzyıl başında II. Abdülhamit döneminde Misyoner Hastanesinin yakınına kentteki ilk Osmanlı hastanesi olan Hamidiye Hastanesi inşa ettirilmiştir. Bu çalışmada Şanlıurfa'da günümüze gelen eğitim yapılarından Köy Yatı Mektebi, Numune Mektebi, Ermeni Mektebi; sağlık yapılarından ise Millet Hastanesi ve İsviçre Hastanesi ile işlevi farklı olmasına rağmen hastane ve mektep olarak kullanılan yapılardan Basmahane ve Ermeni Yetimhanesi tez kapsamında incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Şanlıurfa has always been a historically-important city with its geographical, cultural, demographic and commercial structure. Ruled temporarily or permanently by many civilizations throughout history, the city was finally conquered by the Ottoman in 1517. In the city, where there are many madrasahs, infants' schools, primary schools, high schools were founded in the 19th century and military high schools, art schools and girls' schools in the early 20th century in parallel with Ottoman centralization and westernisation policies. In addition to these, France, the USA and Germany founded schools and workshops in the 19th century and Italia in the early twentieth century for non-Muslims, especially the Armenian, within the activities of missionary. The orphanages they established were also schools. No hospitals have survived in Şanlıurfa. Therefore, we have no knowledge about how medical problems were treated and what kind of hospitals existed in Şanlıurfa till the 19th century. It is probable that medical needs were met by visiting hospitals in nearby places and by means of visiting doctors and traditional methods of treatment. The first modern clinic was founded by the German missionaries in the 19th century, with the support of the Swiss doctors, and this clinic was turned into a hospital in the early twentieth century. At the beginning of the 20th century, during the rule of Abdülhamit II, the first Ottoman hospital of the city, Hamidiye Hospital, was founded near the Missionary Hospital. This study is intended to examine the Köy Yapı School, Numune School, the Armenian School, Millet Hospital, Swiss Hospital, Basmahane, and the Armenian Orphanage in Şanlıurfa, all of which have survived till our day.
Benzer Tezler
- Amerikan Board Misyoner Yapısı Şanlıurfa Ermeni Yetimhanesi koruma sorunları ve çözüm önerileri
Preservation problems and protection proposals of American Board Mission Structure Şanliurfa Armenian Orphanage
ERDEM ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP GÜL ÜNAL
- Osmanlı İmparatorluğu'ndan günümüze Şanlıurfa yöresi kadın giyimi
Women clothing in Şanlıurfa region Ottoman Empire from to the present
NEBAHAT ALTUNBAŞ ÖNCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Giyim EndüstrisiIşık ÜniversitesiModa Tekstil Tasarımı Bilim Dalı
DOÇ. AYŞE GÜNAY
- Şanlıurfa'da bebeklik döneminde B12 vitamin eksikliğinin sıklığı, nedenleri ve B12 vitamini eksikliğinin fiziksel, mental ve psikomotor gelişim üzerine etkileri
Başlık çevirisi yok
TAHSİN ERTAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıHarran ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. AHMET KOÇ
- Normal ve geç ekimlerde hasada yardımcı farklı kimyasal uygulamalarının pamuk (Gossypium hirsutum L.) bitkisinde verim ve verim unsurlarına etkisi
The effect of harvest aiding different chemicals on yield and yield components of cotton (Gossypium hirsutum L.) normal and late sowing date
ABDULKADİR MELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatHarran ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEDAT BEYYAVAŞ
- Girnavaz kazılarının ışığı altında Anadolu'da Ninive 5 seramiği
Ninevite 5 pottery in Anatolia in the light of the excavations in Girnavaz
BORA UYSAL