Geri Dön

Kapalı hacim yalıtımının yüksek sıcaklıklarda ısı geçişi ve enerji tüketimine etkisinin incelenmesi

A study for the effect of enclosure insulation material on heat transfer and energy consumption at high temperatures

PDF İndir

  1. Tez No: 393032
  2. Yazar: EREN DİKEÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEYHAN ONBAŞIOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Isı-Akışkan Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 123

Özet

Bu çalışmada, lif esaslı yalıtım malzemelerinin uygulama alanlarından birisi olan kapalı hacimlerin modellenmesi, bu malzemelerdeki ısı geçişi ve malzeme mikro yapı özelliklerinin yalıtım performansına etkileri incelenmiştir. Ayrıca, bahsedilen malzemelerin toplam ısı geçişi katsayısını ölçmede kullanılan cihazın tasarımıyla ilgili yapılan çalışma anlatılmıştır. Tezin ilk bölümünde kapalı bir hacmin sayısal olarak modellenmesi üzerinde durulmuştur. Ele alınan problemde karşılaşılan doğal taşınım, türbülans ve ışınımla ısı geçişi mekanizmaları teorik olarak incelenmiştir. Yürütülen sayısal çalışmanın doğrulanması için gerçekleştirilen deney ile deney sistemi tanıtılmıştır. Deneyde yapılan sıcaklık ölçümleri kaydedilerek, alt ve üst ısıtıcılardan elde edilen sıcaklık profilleri, sayısal çalışmada sınır koşulu olarak kullanılmıştır. Kapalı hacmin sayısal olarak modellenmesi ticari bir hesaplamalı akışkanlar dinamiği programı olan ANSYS Fluent® yazılımı ile yapılmıştır. Geometrinin sonlu hacimlere bölünürken dikkat edilmesi gereken hususlardan ve sayısal çözüm için gerekli sınır şartlarından bahsedilmiştir. Problemde karşılaşılan türbülans ve ışınım mekanizmalarının modellenmesinde kullanılan farklı modeller karşılaştırılmıştır. Sayısal çözümde kullanılan çözüm yöntemi ile ilgili bilgiler verilmiştir. Deneyler ve sayısal analiz, kavite hacminin arka kısmında bulunan yalıtım malzemesinin cam yünü ve cam-seramik yününün mekaniksel olarak birleştirildiği hibrit malzeme olarak adlandırılan yalıtım malzemesinin kullanıldığı iki farklı durum için gerçekleştirilmiştir. Öncelikle arka yalıtım malzemesi olarak sadece cam yününün kullanıldığı deneysel ve sayısal çalışmadan elde edilen farklı kavite yüzeyleri ve kavite merkezindeki sıcaklıklar karşılaştırılarak sayısal çalışma doğrulanmıştır. Ardından cam-seramik yünü hibrit malzemenin kullanıldığı durumdan elde edilen deneysel ve sayısal sonuçlar irdelenmiştir. Bahsedilen iki durum için elde edilen enerji tüketim değerleri ve sıcaklık profilleri karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak, hibrit bir malzeme oluşturmanın beklenen yalıtım etkisinin iyileştirilmesini sağlayamadığı neticesine ulaşılmıştır. Tezin ilk bölümünden elde edilen sonuçların verdiği düşünce ile tezin ikinci bölümünde yalıtım malzemesinin mikro özellikleri ile ilgili çalışmalar yapılmıştır. Bu malzemelerde gerçekleşen ısı geçişi mekanizmaları (iletim, taşınım ve ışınım) ayrı ayrı ele alınmıştır. Malzemelerin yüksek sıcaklıklarda uygulama alanının geniş olması nedeniyle ışınım ile ısı geçişinin modellenmesine yönelik çalışmalar yapılmıştır. Işınımla ısı geçişinin sayısal olarak modellenmesine yönelik yapılan çalışmada malzemenin yoğunluğunun ve lif diziliminin etkileri incelenmiş ve literatürdeki çalışmalar ile karşılaştırılmıştır. Işınımın teorik ve deneysel olarak modellenmesi bölümlerinde, ışınım etkisini temsil eden daha pratik yaklaşımların kullanılmasına yönelik çalışmalar yapılmıştır. Bu yaklaşımlardan two-flux yaklaşımına ait yönetici denklemler, malzemenin soğurmadığı kabulü ile nümerik olarak MATLAB programı yardımı ile çözülmüştür. Deneysel modelleme bölümünde FTIR yöntemi kullanılarak malzemenin spektrumu elde edilmiş ve buradan ışınımla ısı geçişi katsayına ulaşılmıştır. Yine tezin bu bölümünde ışınımla ısı geçişi parametrelerinin etkilerinden bahsedilmiş ve yapılan sayısal çalışma, literatürden elde edilen veriler ile karşılaştırılarak doğrulanmıştır. Her üç ısı geçişi mekanizmasından elde edilen ısı geçişi katsayıları kullanılarak, yalıtım malzemesi için toplam (efektif) ısı iletim katsayısına ulaşılmış ve sıcak kılavuz levhalı cihaz ile gerçekleştirilen deneylerden elde edilen sonuçlar ile karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Tezin son bölümünde, malzemelerin toplam ısı iletim katsayısının belirlenmesinde sıklıkla kullanılan sıcak kılavuz levhalı cihaz ve bu cihazın tasarımı için gerçekleştirilen çalışmalardan bahsedilmiştir. Cihazın çalışma prensibi Fourier Yasası'na dayanmaktadır. Cihazın tasarım adımlarından olan sıcak ve soğuk levha tasarımına yönelik yapılan çalışmalar ayrıntılı bir şekilde sunulmuştur. Ayrıca cihazın kontrol yöntemi ile ilgili bilgiler verilmiştir. Sonuç olarak, yüksek sıcaklık uygulamalarında kullanılan kapalı bir hacmin sayısal olarak modellenmesinde kullanılan ağ yapısı ve çözüm yöntemleri sonuçları önemli ölçüde etkilemektedir. Bu tür uygulamalarda ışınımla ısı geçişi mutlaka göz önüne alınmalı ve ortamın özelliklerine uygun bir ışınım modeli seçilmelidir. Yüksek sıcaklık uygulamalarında kullanılan yalıtım malzemelerinin iyileştirilmesi, temel olarak bu malzemelerin mikro yapılarında gerçekleştirilecek değişikliklerle mümkün olmaktadır. Bu malzemelerdeki ışınımla ısı geçişinin modellenmesine yönelik olarak kullanılan yaklaşımlar her ne kadar pratik olsa da, bu yaklaşımların kısıtlamaları göz önüne alınmalıdır. Homojen bir sıcaklık dağılımının elde edilmesi, sıcak kılavuz levhalı cihazda kullanılan sıcak ve soğuk levha tasarımındaki en önemli kıstaslardan birisidir. Bunun dışında cihazın bütününün konstrüktif olarak da ele alınması gerekmektedir.

Özet (Çeviri)

In this study, modelling of an enclosure, that can be considered as a field of fibrous insulation material application, is realized, then the heat transfer mechanisms in those materials and material microstructure parameters are investigated. Moreover, a device called Guarded Hot Plate (GHP), which is used to measure the total (effective) heat transfer coefficient of a material, is designed. First, numerical modelling of an enclosure is performed. In literature, the effect of heat transfer and flow mechanism were studied extensively. Therefore, firstly theoretical background of natural convection, turbulence and radiation heat transfer mechanisms are explained. Experimental setup and experiments are conducted to validate the numerical study. In experiments, instruments in ITU Mechanical Engineering Heat and Mass Transfer Laboratory, which are voltage regulator, data logger and panel including energy regulator and thermocouple sockets, are utilized. During the experiments, the temperature measurements of enclosure surfaces are recorded with data logger, and then the temperature profiles are obtained. Those temperature profiles from heaters are used as boundary conditions for numerical study. A commercial CFD program ANSYS Fluent® is used to model the enclosure. Issues that has been considered during the preparation of the geometry for the finite volume calculations and boundary conditions of the problem are indicated. For example, the crucial effect of enclosure wall thickness on numerical solution has been observed. That is why, they must be modelled. However, since their thicknesses are very low compared to the length of enclosure walls, these walls are modelled via shell conduction. Approximately half a million elements are created for this numerical study. A higher number of elements has been created near the enclosure walls prepared to achieve velocity and temperature profile more accurately. Different approaches used to model turbulence (Standard k-ε, Realizable k-ε models) and radiation (Surface-to-Surface and Discrete Ordinates models) are compared with each other. It has been observed that different turbulence and radiation models have no impact on solution. However, especially in high temperature applications, radiation must be modelled to obtain more reliable results. Solution methods, that can be considered to be suitable for modelling of natural turbulent convection at high temperatures, have been used. Since there are high temperature differences between the elements in domain, Ideal Gas Law is used to calculate the fluid density rather than Boussinesq Approximation, which can be used for low temperature differences. Methods, that are available in commercial program such as thermal effects option and full buoyancy effects option, are used. To discretize the pressure term, body force weighted discretization method, which can be considered to be suitable for natural convection problems, is used. Time dependent transport equations are solved using the implicit method. Therefore, it is not necessary to ensure Courant-Friedrichs-Lewy (CFL) condition. However, regarding the solution time, the determination of the time step is still critical. Time step of the problem is determined by using the average velocity observed in the enclosure and a characteristic length, which is the length of the enclosure walls. There are two main situations in analysis and experiments: One of them is using only fiberglass material on the backside of the enclosure and the other one is using fiberglass-ceramic wool, which is called as hybrid material. Fiberglass-ceramic wool hybrid material is prepared by using a method called needle punching. In this method, special needles are used to bond different insulation material to each other. In first situation, experimental and numerical temperature profiles on different surfaces of enclosure have been obtained and compared to each other in order to validate the numerical analysis. During the validation process, fiberglass insulation material is used. Maximum error between numerical solution and experimental results does not exceed 8% and temperature profiles from different walls are quite similar, thus it is convenient to use numerical model. In second situation, fiberglass-ceramic wool hybrid material is tested both experimentally and numerically. Next, energy consumptions and temperature profiles of two main situations are compared. As a result, using hybrid material as an insulation material of enclosure is not able to show the enhanced insulation effect that has been expected. Apart from this result of the first part of the thesis, the focus of the second part is micro structural properties of fibrous materials. Heat transfer mechanisms in fibrous materials namely - conduction, convection and radiation - have been discussed separately. Since high temperature applications are the main ones for fibrous insulation materials, radiation heat transfer become important and it is specifically studied. It is possible to categorize insulation materials in terms of their microstructure (fibrous, porous) or fiber base material (organic, inorganic). Fibrous materials have a wide application area in the industry. Some significant features of fibrous materials such as solid volume fraction, porosity, anisotropy factor are defined. Scanning Electron Microscope (SEM) analysis results are given. Modelling of radiation heat transfer in fibrous and porous materials are being studied widely. Basically, two main approaches are present: numerical and experimental modelling of material microstructure and optical properties. In the study of numerical modelling of radiation heat transfer, effects of parameters such as bulk density of insulation material and fiber orientation are discussed and compared with similar studies in the literature. An important parameter called size parameter determines the behavior of scattering of radiation-namely Mie or Rayleigh scattering. In this study it is accepted that fibers have larger diameters compared to wavelength of a ray; therefore, geometric reflection assumption can be made. It is concluded that, material temperature decreases rapidly with increasing material solid volume fraction. Moreover, increased material solid volume fraction suppresses radiation heat transfer transmission throughout the material. It is also concluded that different fiber diameters with a varying solid volume fraction have negligible impact on average fiber temperature. When it comes to the theoretical and experimental studies, the main focus is the practical methods, which make it possible to take radiation part of the heat transfer into consideration. Two-flux approximation is one of the methods that can be used to model the radiation heat transfer. Two-flux approximation equations are solved numerically through MATLAB® assumption of non-absorbing media. Experimental study is conducted by using Fourier Transform Infrared Spectroscopy (FTIR) with optically thick approximation to determine the material spectrum and then, to obtain radiation heat transfer coefficient. Radiation heat transfer in optically thick medium can be considered to be a diffusion process. Radiation heat transfer equation is solved by using FLUENT® with present parameters, namely scattering, absorption coefficients and refractive index. Radiation heat transfer flux is obtained from different hot side temperatures and compared with experimental and numerical data on literature. Effect of absorbing coefficient of material is also discussed. It is observed that increasing absorbing coefficient of material decreases heat flux across the material. Moreover, homogenous radiant temperature profile is obtained if the material has low absorbing coefficient, which means that media do not participate in the radiation heat transfer. Another discussion topic is the conduction and convection heat transfer mechanisms in fibrous materials. Air in fibrous materials is generally stationary. Therefore, convection heat transfer in those materials can be neglected compared to the other heat transfer mechanisms. Conduction heat transfer in fibrous materials takes place in gas (air) and solid (fiber) phases. There are various approaches to identify the interaction between those two phases. Empirical expressions found in literature are used to model the conduction heat transfer. It is showed that solid phase conduction heat transfer is very low compared to gas phase, especially if the material consists of low conduction heat transfer coefficient fibers. Using heat transfer coefficients from different mechanisms, total (effective) heat transfer coefficient of material is obtained and compared with experimental study that is conducted via Guarded Hot Plate (GHP). The last part of the thesis explains the design steps of GHP in detail. GHP is widely used to determine the total heat transfer coefficient of materials. Working principle of GHP is based on one-dimensional Fourier Law. A comprehensive explanation for the design of hot and cold plate of GHP as well as for the control mechanism of GHP is provided. Finally, it is concluded that mesh construction and solution methods have a significant effect on enclosure modelling. Especially in high temperature applications, modeling of radiation also becomes very crucial to obtain rational results. Enhancement of an insulation material basically depends on material microstructure such as solid volume fraction, fiber diameter, orientation and optical properties. Through the optimization of those parameters, an effective thermal insulation material can be designed. It is crucial to use correct radiation heat transfer approximations to obtain reasonable results. For example, two-flux approximation is suitable for one dimensional heat transfer problems and diffusion approximation is only valid for optically thick media. Therefore, one must be careful during the use of those approximations. FTIR method is widely used in textile and chemistry engineering applications to determine the material microstructure. In order to use this method in radiation heat transfer area, it is necessary to consider the device capacity. One of the most critical issues in the design of a GHP is how to get homogeneous temperature distribution from both hot and cold side plates. Moreover, structural construction of GHP must also be taken into consideration.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    416964

    Karbon nanotüp katkılı alumina/epoksi nano kompozitlerin mekanik özellikleri ve düşük hızlı darbe deneyine cevabı

    Mechanical properties of carbon nanotube added alumina/epoxy nanocomposites and response to low velocity

    SEZER PIÇAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Makine MühendisliğiGazi Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YUSUF USTA

    PROF. DR. AHMET AVCI

  2. Tez No

    56239

    Isı yalıtımlı yapı elemanlarında perlit ve boraks kullanımı

    Başlık çevirisi yok

    SERPİL ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    EnerjiEge Üniversitesi

    Güneş Enerjisi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUHAMMED ELTEZ

  3. Tez No

    863734

    Barit ve atık kauçuk agregalı kireçtaşı-kalsine kil-çimentolu (LC3) malzemenin ses iletim kaybı üzerine bir araştırma

    A research on sound transmission loss of limestone-calcined clay-cement (LC3) materials with barite and waste rubber aggregates

    BEGÜM SÖYEK ABAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LEYLA TANAÇAN

  4. Tez No

    670708

    Kendiliğinden yerleşen betonların radon gazı yayınımı üzerine mineral katkı türü ve oranının etkisi

    Effect of mineral additive type and ratio on radon gas emanation of self-compacting concrete

    HALİT ALPEREN BULUT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İnşaat MühendisliğiAtatürk Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. REMZİ ŞAHİN

  5. Tez No

    600245

    A reduced order data driven approach for shape optimization of hull vane

    Tekne kıç kanadı şekil optimizasyonu için mertebesi düşürülmüş veri odaklı bir yaklaşım

    CİHAD ÇELİK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DEVRİM BÜLENT DANIŞMAN

Geri Dön