Kutadgu Bilig'in yazma becerisi açısından incelenmesi
The investigate of Kutadgu Bilig in terms of writing skills
- Tez No: 394782
- Danışmanlar: PROF. DR. CENGİZ ALYILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Karahanlılar, Yusuf Has Hâcib, Kutadgu Bilig, dilin dört becerisi, yazma becerisi, Karakhanids, Yusuf Has Hâcib, Kutadgu Bilig, four basic language skills, writing skill
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
İletişim kurmamıza olanak sağlayan araçlardan biri olan dili, etkili ve verimli kullanabilmek, onunla ilgili birtakım becerileri zamanında ve uygun bir şekilde kazanmakla mümkündür. Dil ile ilgili elde edilmesi gereken bu beceriler okuma, dinleme, konuşma ve yazmadır. Dilin dört temel becerisi temelde ikiye ayrılan anlama ve anlatma süreçleriyle ilgilidir. Dolayısıyla sözlü veya sözsüz iletişimde kullanılan dil becerileri; anlama ve anlatma sürecinde iletişimi etkili kılan unsurlardır. Anlama ve anlatma becerilerinin kazanımında dil bilgisi de önemli bir rol oynar. Dili tam anlamıyla kullanabilmek için dilin kurallarının bilinmesi gerekmektedir. Dil becerilerini destekleyen bir nitelikte dil bilgisi, dil ile ilgili kuralları içerisinde barındırır. Bir dilin ifade gücü, o dilde yukarıda belirtilen becerilerin kullanım sıklığıyla paralel bir durum arz eder. Dilin dört becerisinden biri olan yazma becerisi ayrıca değerlendirilmeye değerdir. Söz, yazıdan eski olmasına rağmen sözün duygu ve düşünceleri yaymadaki gücü sınırlıdır. Duygu, düşünce ve isteklerin saklanması ve aktarılması yazı ile mümkün olmuştur. Gelecek nesillere aktarmak istediğimiz her türlü mesajın hedefe en doğru şekilde ulaşmasını sağlayan yazı, bilgi ve kültür aktarımına imkân sağlar. Bu durum yazma becerisinin medeniyete katkı sağlama özelliğine sahip olduğunu da gösterir. Buradan hareketle Türk milletinin bu denli gelişmiş uygarlığa sahip olması okuryazar olmasının sunduğu bir imkândır denilebilir. Türk milletinin tarihî devirlerini yansıtan, Orta Asya Türk ahlak ve geleneklerini günümüze ulaştıran ve kültürümüzün mihenk taşlarını oluşturan eserlerden biri Yusuf Has Hâcib tarafından yazılan Kutadgu Bilig adlı eserdir. İnsanlara her iki dünyada da tam anlamıyla mutlu olmak için gereken yolu göstermek ve toplumsal öğütler vermek amacıyla kaleme alınan bu eser, edebiyatımızda son derece önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada Karahanlılar Dönemi eserlerinden olan ve içeriğinde dönemin sosyal yaşantısına dair bilgiler içeren Kutadgu Bilig'in yazıldığı dönemin siyasal, toplumsal, ekonomik özellikleri ve eserin yazarı Yusuf Has Hâcib ile ilgili birtakım bilgiler verilmiştir. Araştırmanın altyapısını ve kuramsal çerçevesini oluşturmak amacıyla konu alanıyla ilgili kitaplar, makaleler, tezler taranarak, çalışmaya ışık tutacak ilgili bölümler belirlenip işaretlenmiştir. Elde edilen veriler değerlendirilmiş, anlamlı bir bütün oluşturacak şekilde birleştirilerek araştırmanın altyapısı ve kuramsal çerçevesi oluşturulmuştur. Bu çalışmada betimsel araştırma yöntemlerinden“doküman incelemesi”tekniği kullanılmıştır. Araştırmada Karahanlılar Dönemi eserlerinden Kutadgu Bilig'in yazma becerisi açısından değerini ortaya koymak amacıyla, adı geçen eserde dilin dört becerisinden biri olan yazma becerisi ile ilgili ögeler tespit edilmiş, bunlarla ilgili yorumlar yapılmış ve bu ögeler Türkçe öğretimi açısından incelenmiştir. Ögeler tespit edilirken öncelikle çalışmanın amacıyla paralel olduğu düşünülen kodlar oluşturulmuştur. Kodlar tespit edilirken sözcük ve sözcük grubu düzeyinde iki farklı birim esas alınmıştır. Daha sonra elde edilen kodlar yazma ile ilgili ürünler, yazma ile ilgili araç - gereçler, yazma eyleminde bulunanlarla ilgili ögeler, yazma ile ilgili fiil soylu kavram işaretleri olmak üzere dört başlık altında toplanmıştır. Yazma ile ilgili ürünler başlığı altında toplamda 131 geçiş sıklığıyla 6 farklı kavram işareti; yazma ile ilgili araç - gereçler başlığı altında toplamda 22 geçiş sıklığıyla 6 farklı kavram işareti; yazma eyleminde bulunanlarla ilgili ögeler başlığı altında toplamda 27 geçiş sıklığıyla 3 farklı kavram işareti ve yazma ile ilgili fiil soylu kavram işaretleri başlığı altında toplamda 62 geçiş sıklığıyla 3 farklı kavram işareti tespit edilmiştir. Bu bulgular ışığında Kutadgu Bilig'in yazma becerisiyle ilgili zengin bir içeriğe sahip olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
To use the language, which is one of the tools that enable us to communicate efficiently and effectively is possible with acquiring a number of skills on time and appropirate way. These language skills are reading, listening, speaking and writing. The four basic skills of language is related to processes of comprehension and telling which are basically divided in two. That's why four basic language skills which are used in verbal and nonverbal communication are effective factors in comprehension and telling process. Also, grammar has an important role in acquiring comprehension and telling skills. To use the language exactly language rules have to be known. Grammar which supports four basic language skills contain language rules. The expressive power of a language, in which language would supply a paralel situation with the frequency of usage of the skills mentioned above. One of the four basic language skills, writing worths evaulating seperately. Although word is more ancient than writing, the power of spreading feelings and thoughts of word is limited. Storage and transmission of feelings, thoughts and requests has been made possible by writing. Writing that provides the most accurate way to achieve the goal of all kinds of messages we want to pass on to future generations, also enables the information and culture transmission. This situation indicates that writing skill has the capable of contributing to the culture. Hence it can be said Turkish nation has such an improved civilization that possible by their being literate. One of the works, which reflect Turkish nation's historical eras, transfer Middle Asia Turkish nation's moral values and traditions to today and also compose cornerstone of our cultures is Kutadgu Bilig written by Yusuf Has Hâcib. This work which aims to guide people to be happy exactly and advises social values, has an important place in Turkish literature. In this work Kutadgu Bilig's which is one of the work of Karakhanid's era contain information about social life of the era in which it was written and context some information are given related to political, social and economic aspects and also author of works Yusuf Has Hâcib's life. In order to constitute instructure and theoretical framework for research, books about the subject areas, articles and theses scanned, identified and marked shed light on the related chapters. The obtained data were evaluated and instructure and theoretical framework of research has been established by combining meaningful whole. In this work,“document analysis”which is one of the descriptive method of research techniue is used. In this work Kutadgu Bilig's which is one of the work of Karakhanid's era, items related to writing skills, one of four language skills, have been identified in order to indicate the value of this work in terms of writing skills. While identifying the items, at first codes that thought to be paralel to the objective of this study was formed. While identifying the codes, it was taken as a basis two different units at the level of word and phrases. Then, the codes obtained; products related to writing, tools - supplies related to writing, items related to those in the act of writing and verbs origin concept signs related to writing namely are grouped under four headings. Under the heading of products related to writing in total 131 transition frequency with 6 different concept signs, under the heading of tools-supplies related to writing in total 22 transition frequency with 6 different concept signs, under the heading of items related to those in the act of writing in total 27 transition frequency with 3 different concept signs and verbs origin concept signs related to writing in total 62 transition frequency with 3 different concept signs were determined. In the light of these findings, it can be said that Kutadgu Bilig has a rich content about the writing skill.
Benzer Tezler
- Kutadgu Bilig Fergana nüshası metin-dil bilgisi-notlar-çeviri
Fergana manuscript of Kutadgu Bilig text-grammar-notes-translation
GYÜLCAN BAYRAMİ
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZÜHAL ÖLMEZ
- Menâkıb-ı İslâm Şeyh (İnceleme-Metin-Dizin)
The Menakıb of Islam Sheikh
BAHAR SAMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHİT TÜRK
- Ahmed-i Daî, Ta'Bîr-Nâme, (100NB-208B) giriş çevriyazılı metin -indeks-tıpkıbasım
Ahmed-i Daî, Ta'Bîr-Nâme, (100NB-208B) introdustion -transcription-index-manuscript
ERKAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DilbilimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CAN ÖZGÜR
- Siretü'n-nebi (tercümetü'z-zarir) inceleme-metin
Life of prophet (translation of darir)
MUSTAFA ERKAN
Doktora
Türkçe
1986
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiYeni Türk Dili Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMZA ZÜLFİKAR
- Mustafa bin Muhammed İhlâs sûresi tefsiri (Giriş, ranskripsiyonlu metin, dil incelemesi, dizin-sözlük, tıpkıbasım)
Mustafa Bin Muhammed tafsir of Ihlas surah (Introduction, text with transcription, language examination, index-dictionary, fascimile)
YUSUF DOĞAN
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN RÜŞTÜ KARABEYOĞLU