Geri Dön

Endüstri içi ticaretin belirleyicileri: Türkiye'nin imalat sanayi endüstri içi ticaretine yönelik panel veri analizi

The determinants of intra industry trade: Panel data analysis for intra industry trade of Turkey's manufacturing industry

  1. Tez No: 395834
  2. Yazar: CANAN ŞENTÜRK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. LEVENT KÖSEKAHYAOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 320

Özet

Tarım ve Sanayi Devrimi'nin yarattığı köklü değişimle, günümüzde“bilgi çağı”olarak adlandırılan yeni bir çağa geçişin yaşandığı gözlenmektedir. Ekonomik faaliyetler bilgi temelli hale gelmekte ve dünya ticaretinde liberalizasyon ile küresel rekabet de giderek artmaktadır. Bu kapsamda, küresel rekabet ve ticaret, bilgi odaklı ürünler etrafında şekillenmekte; bilgiyi üreten ve ekonomik faaliyetlerin içerisinde etkin olarak kullanan toplumlar gelişmiş bir ekonomiye sahip olmaktadır. Geleneksel teoriler, uluslararası ticareti, ülkelerin karşılaştırmalı üstünlüklerden fayda sağlaması biçiminde algılarken, uluslararası ticaret yaklaşık yarım yüzyıldır ar-ge faaliyetlerini ve yakın teknoloji yarışındaki liderlik kaymalarını yansıtmaktadır. Açıkçası bu dönüşüm geleneksel teorilerin yetersizliğini ve“yeni bir felsefe”nin tanımlanmasını gerekli kılmakta; endüstri-içi ticaretin geleneksel teorilere meydan okumasına dayanmaktadır. Bu bağlamda, çalışmanın ilk bölümünde, küreselleşme ile dünya ticaretinin tarihsel süreç içerisindeki seyri ve coğrafi dağılımı üzerinde durulmaktadır. İkinci bölümde dış ticaret teorilerinin evrimi tarihsel perspektifte değerlendirilmekte ve endüstri içi ticaret teorileri detaylandırılmaktadır. Üçüncü bölümde yer alan literatür incelemesiyle çalışmada, endüstri içi ticaret literatüründe temel yaklaşımlar, ölçme teknikleri ve hesaplama yöntemleri detaylı bir şekilde incelenmektedir. Çalışmanın ilk uygulama aşamasını oluşturan dördüncü bölümde, Türkiye'nin hem dünya hem de 20 ticaret ortağı ülke ile gerçekleştirdiği 1990-2013 yılları arası endüstri içi ticareti, hem toplam dış ticaret değerleri üzerinden hem de mal grupları ve endüstri bazında ölçümlerle değerlendirilmektedir. Son bölümünde ise, 1995-2012 dönemi için Türkiye'nin endüstri içi ticaretinin ülke ve politika temelli belirleyicilerine ilişkin modelleme, panel veri analizi ve sonuçlarının değerlendirilmesi yer almaktadır. Analizlerde, Türkiye'nin ticaret ortakları ile gerçekleştirdiği endüstri içi ticaret üzerinde etkili ülke ve politika temelli belirleyicilerin, ülkelerin gelişmişlik düzeyi, kalkınma düzeyi farklılıkları, ortalama piyasa büyüklüğü, dışa açıklık, coğrafi uzaklık ve ekonomik entegrasyon olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

Özet (Çeviri)

Radical changes caused by the Agricultural and Industrial Revolutions led to the so called“information age”transition to the new era. Economic activities are becoming a knowledge-based and the global competition increase with world trade liberalization. In this context, global competition and trade are shaped around knowledge-based products. Hence, societies producing knowledge and using the information effectively in production activities have a developed economy. While traditional theories perceive that international trade benefits from the comparative advantages of countries, international trade reflects R&D activities and leadership shifts in the close-tech race, for nearly half a century. Obviously, this process of transformation has proven to be the inadequacy of the traditional theory and requires the identification of a new philosophy; thus it is based on the challenge of intra-industry trade to traditional theories. In this context, firstly, this study has investigated the improvement and geographical distribution of world trade which is influenced by globalization. In the second chapter, the evolution of international trade theories is considered in historical perspective and intra-industry trade theory is detailed. The literature review of study is in the third section, and the basic approaches, measurement techniques and calculation methods adopted by the literature of intra-industry trade are examined in detail. The fourth part constitutes the first analysis section of this study, Turkey's intra-industry trade, which is between the years of 1990-2013 with both the world and its 20 trade partner countries, includes the total foreign trade value, commodity groups and industry-based measurements. The final part of the study focuses on the modelling on the country and policy-based determinants of intra-industry trade in Turkey for the period 1995-2012, the evaluation of panel data analysis and the results. According to the analysis in the study, the country and policy-based determinants of intra-industry trade which have an impact on Turkey's intra-industry trade with its trade partners are development level, differences of development level, the average market size, openness, distance and economic integration.

Benzer Tezler

  1. Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri arasındaki endüstri içi ticaretin belirleyicileri: İmalat sanayi örneği

    Determinants of intra-industry trade between Turkey and the European Union countries: The case of manufacturing industry

    DUYGU BAYSAL KURT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    EkonomiSelçuk Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN ÇOBAN

  2. Serbest ticaret anlaşmaları ve endüstri-içi ticaret: Türkiye üzerine bir inceleme

    Free trade agreements and intra-industry trade: An analysis of Turkey

    SEVİLAY KÜÇÜKSAKARYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    EkonomiAnadolu Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. S. RIDVAN KARLUK

  3. Türkiye imalat sanayinde endüstri-içi ticareti etkileyen faktörler üzerine ampirik bir inceleme

    An empirical study on factors affecting intra-industry trade in Turkish manufacturing industry

    ŞERİFE SEZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiAfyon Kocatepe Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAHMUT MASCA

  4. Türkiye otomotiv sektöründe endüstri içi ticareti etkileyen faktörler üzerine ekonometrik bir analiz

    An econometric analysis on factors affecting intra industry trade in Turkish automotive industry

    ÖRSAN ÖZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    EkonomiMardin Artuklu Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER DORU

  5. Türkiye'nin endüstri içi ticaretinin belirleyicileri: Temel dış ticaret partnerleri ile panel veri analizi

    The determinants of Turkey's intra industry trade: Panel data analysis with its main trade partners

    MEHMET OZAN SARAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Ekonomiİnönü Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ ŞEN