Halfeti'in (Şanlıurfa) coğrafi özellikleri
Geography speciality of Halfeti (Şanlıurfa)
- Tez No: 398434
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEKİ BOYRAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Halfeti, Cittaslow, Birecik Dam, Fırat River, Population
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Halfeti, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Orta Fırat Bölümünde Şanlıurfa İline bağlı, Gaziantep İli ile Şanlıurfa il sınırında, Şanlıurfa Platosunun batı ucunda yer almaktadır. Batıda Gaziantep iline bağlı Araban, Yavuzeli ve Nizip ilçeleri, kuzeyde Adıyaman iline bağlı Besni ilçesi, doğuda Bozova, güneyde ise Birecik ilçesi ile sınırı bulunmaktadır. Halfeti ilçesinin toplam alanı 646 Km2'iken merkezi alanı 82 km2'dir. Tarihi geçmişi M.Ö 2000'li yıllara uzanan Halfeti tarihi süreçte birçok kez yer değiştirmiştir. İlk yerleşim yeri, şuan Gaziantep il sınırları içerisinde bulunan, geçmişi M.Ö 2000'li yıllara dayanan tarihi Rumkale'de olduğu bilinmektedir. XIX. yy'da Eski Halfeti ye taşınmış, 1954 yılında Şanlıurfa'ya bağlı ilçe merkezi olmuş ve nihai olarak 2000 yılından itibaren Birecik Barajı göl sahası altında kalması nedeniyle son yeri olan Yeni Halfeti'ye taşınmıştır. Sahanın ortalama yükseltisi 525 m, sahadaki en yüksek nokta ile en alçak nokta arasındaki yükselti farkı 263 m'dir. Konum itibariyle yarı step iklime sahip alanda bulunmasına rağmen, mikrokilima özellikli; bozulmuş Akdeniz İklimine yakın iklim özelliğine sahiptir. En önemli hidrografik unsuru Fırat Nehri'dir. Çok şiddetli erozyon tehlikesi sınıflandırmasına dahil edilmiş, topraklara sahiptir. Baraj etkisinde tarımsal faaliyetler kısmi derecede olumlu ve olumsuz olarak etkilenmiştir. Antep Fıstığı alanda üretimi en fazla yapılan tarımsal üründür. Halfeti şehir merkezi Değişen fiziki şartlara bağlı olarak yerleşme ve nüfus özelliğinde ciddi manada değişikliğe uğramıştır. 2014 yılı itibari ile Halfeti ilçe merkezinde 2755 hane mevcuttur. İlçe merkezi nüfusunda yıllar içerisinde belirli nedenlere bağlı olarak sürekli dalgalanma görülmüştür. Bu dalgalanmaların nedenlerin arasında; idari değişiklikler, savaş dönemlerinde ilçenin ciddi manada asker göndermesi, ekonomik nedenli iç ve dış göçler ve baraj nedenli zorunlu göçleri sayılabilir. 1935 yılında şehir merkezi nüfusu 1989 iken, 2007 yılına kadar artış ve azalışlarla 10238'u görmüş, 2014 yılında 8604 kişiye düşmüştür. Bu çalışma, kırsal karaktere sahip olan ve gerek tarihi, gerek doğal güzelliği nedeniyle turizm açısından son yıllarda adından çokça zikredilen Halfeti ilçe merkezi, nüfusun mekânsal dağılımında meydana gelen değişiklikleri, sebepleriyle birlikte ortaya koyma amacını kapsamaktadır. Anahtar Kelimeler : Halfeti, Cittaslow, Birecik Barajı,Fırat Nehri, Nüfus
Özet (Çeviri)
Halfeti is a city center, which takes place part of Orta Fırat of Guneydogu Anadolu Region, and it isone of the cities of Sanlıurfa. Halfeti,in Sanlıurfa Plateau, takes place Sanlıurfa's border with Gaziantep. It is neighbour of Araban,Yavuzeli and Nizip(GAZİANTEP) in its western border; Besni(ADIYAMAN) in its northern border; Bozova(ŞANLIURFA) in its eastern border and Birecik(ŞANLIURFA) in its southern border. Halfeti City Border is 646 km2 as acreage. Hictorical past of Halfeti goes to 2000 BC, it had many changes of places. Firstly,it is known taht it is in historical Rumkale, is in Gaziantep(BC 2000s). It was moved to Eski(old) Halfeti in 19th century and it was made a city centre and finally it was moved to Yeni(new) Halfeti,because it was sunk under one of Euphrates River Dams' lake. Its average high is 525m and maximum high difference is 263m. Although it takes place in a half-steppe place because of space, it has a climate, which is like a half-Mediterranean climate(and which is with microclimate speciality). The most important hydrographic thing is Euphrates River. It has some places, which are in a very strong wash danger and agricultural activities have been affected in positive and negative views by the dam. Pistachio nut is the most common product of agriculture in there. Population speciality and emplacement have changed in a serious degree because of to have changed physical conditions. In the beginning of 2014, there were 2755 houses in Halfeti. Changes of population of the city has been always seen because of some reasons. We can point at managerial changes, sending of people to wars in war periods, internal and external immigrations(economic reason) and the obligatory immigration because of the dam assome of these reasons. In 1935,population of the city is 1989, by the time 2007 came, it was raised to 10238 with increases and decreases. In 2014, it was lowered to 8604 people.This work tries to show the changes of special dispersion of population with the reasons in the city, which has a rural character and has been mentioned very much because of either its historical or natural beauty.
Benzer Tezler
- Halfeti (Şanlıurfa) ilçesinin kırsal coğrafyası
Rural geography of halfeti district in Şanliurfa
ERCAN TÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
CoğrafyaErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM BAŞIBÜYÜK
- Atatürk barajı çevresinin afit faunasının belirlenmesi
The determination of the aphid fauna of Ataturk dam
DİLEK PARMAKSIZ DURMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyolojiNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GAZİ GÖRÜR
- Şanlıurfa ili Germuş Surp Asdvadzadzin Kilisesi koruma projesi
Conservation project of 'Germus Surp Asdvadzadzin Church' in Şanlıurfa
İSRAFİL KIRMIZI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP ERES ÖZDOĞAN
- Birecik ilçe merkezinin coğrafi etüdü
Geographical research off Birecik town center
HATİCE DAYIBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
CoğrafyaAtatürk ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CEMAL SEVİNDİ