Yetenekler yaklaşımı perspektifi ile yoksulluğun ölçülmesi: Yoksulluğun kayıp boyutları üzerine ampirik bir uygulama
Measuring poverty from the perspective of capabilities approach: An empirical analysis on missing dimensions of poverty
- Tez No: 399540
- Danışmanlar: PROF. DR. SELİM ÇAĞATAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Bu çalışma, yoksulluk kavramını yetenek yaklaşımı temelinde çok boyutlu bakış açısıyla ele alarak, Mersin ve Erzurum illerindeki yoksulluğun kayıp boyutlarına odaklanmaktadır. Ölçüm için gerekli veri seti adı geçen illerin kentsel kesimlerinde 2011 yılında gerçekleştirilen saha çalışmalarından elde edilmiştir. Çalışmanın hazırlanmasındaki temel gerekçe Türkiye özelinde yapılan yoksulluk çalışmalarında çoğunlukla parasal yaklaşım yöntemlerinin uygulanması, bunun ise sosyal işleyiş ve süreci açıklamada yetersiz kaldığına inanılmasıdır. Çok boyutlu yoksulluk ölçüm yöntemi ile elde edilen Mersin ve Erzurum illerinin sonuçları incelendiğinde, Mersin'in yoksulluk oranının Erzurum'dan yüksek olduğu görülmektedir. Elde edilen en çarpıcı sonuçlardan birisi bireylerin ve özellikle de kadınların hanehalkı kararlarına katılımının incelendiği güçlenme boyutundaki yoksunluk yaşayan kişi sayısının iki il için oldukça farklı olmasıdır. Mersin'in yoksulluğu Erzurum'un üzerinde olmasına karşın, Erzurum'da güçlenme boyutunda yoksunluk yaşayanların sayısı Mersin'dekilerin üzerindedir. Bu da Mersin'deki fertlerin göreli olarak daha özerk olduklarının bir göstergesi olabilir. Ayrıca her iki ilde de en düşük sosyoekonomik seviyede yaşayanların, kadınların, orta yaştakilerin, ilköğretim ile altında eğitimli olanların ve küçük burjuvalar ile emekçilerin yüksek oranda ve şiddette yoksulluk yaşamakta oldukları, bu çalışmadan elde edilen diğer önemli bulgulardır. Bireylerin yaşadıkları yoksunlukları ve bu yolla da yoksulluklarını en fazla arttıran faktörler ise, kadınların yevmiyeli, kendi hesabına düzensiz işlerde ve işçi statüsünde çalışmaları ile okula gitmemiş olmaları, erkeklerin okula gitmemiş olmaları ile başta etnik nedenler olmak üzere kendisine önyargılı davranıldığına inanmalarıdır. Aynı kişilerin yoksulluktan kurtulmalarına yardımcı olabilecek faktörler ise, kadınların üniversite eğitimi almış olmaları iken, erkeklerin memur statüsünde çalışmaları olarak bulunmuştur. Ayrıca tüm bireylerin kendi kararlarını kendilerinin verebiliyor olmaları da yaşanan yoksulluğu azaltan faktörler arasında sıralanabilir.
Özet (Çeviri)
Basing on the“capabilities approach”this study approaches the poverty issue as a multidimensional concept and focuses on missing dimensions of poverty in Mersin and Erzurum. The data used in calculations is gathered from the field surveys conducted in urban areas of those cities in 2011. The main motivation for conducting the study was the consideration that the most commonly implemented monetary approach to measure poverty lacks particularly social and physical aspects of poverty. Examining the outcomes obtained in Mersin and Erzurum, it was found that the poverty rate in Mersin is higher than that is in Erzurum. The striking finding is that number of the persons suffering from deprivation within the empowerment dimension in two cities is quite different, particularly with respect to participation of women to the decision making process in the household. Although overall poverty is found to be relatively higher in Mersin, number of deprived people in empowerment dimension is higher in Erzurum. This might be an indication of relatively more freedom experienced by household members in Mersin. Another important finding of the study is that in both provinces people who live in the lowest socio-economic conditions, middle aged people, women, people who have at most primary school degree, labor class and petty bourgeoisie experience a higher level of poverty. For women, working in irregular jobs and on daily payment, having no educational degree, and for men, having no educational degree and facing with prejudice attitude because of ethnicity are found to be the factors that increase individuals' deprivation and poverty. For women, having a university degree, and for men, working in public sector institutions are found to decrease individuals deprivation and poverty. In addition, individuals' capability to give their own decisions can be counted among the factors that decrease poverty.
Benzer Tezler
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Yoksulluğun yeniden üretim sürecinde toplumsal cinsiyetin yapabilirlikler üzerine etkisi: Erzincan örneği
The effect of social gender on capabilities in the reproduction process of poverty: The case of Erzincan
MELEK ERYENTÜ GÜREL
- Otizmli çocuğu olan ebeveynlerin, engeli tanımlama biçimleri ve kabul düzeyleri üzerine sosyolojik bir çalışma: İzmir Buca örneği
A sociological study on the ways of defining disability and acceptance levels of parents with autistic children: The case of İzmir Buca
ÖZNUR AKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SosyolojiDokuz Eylül ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER ÖZCAN
- The capability contribution of main defense industry firms to their suppliers: A dynamic capabilities view
Ana savunma sanayi firmaların altyüklenicilerinde yetenek katkısı: Dinamik yetenekler bakışı ile
MURAT ASLAN
Doktora
İngilizce
2018
Savunma ve Savunma TeknolojileriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilim ve Teknoloji Politikası Çalışmaları Anabilm Dalı
DOÇ. DR. SERHAT ÇAKIR
- Dinamik yeteneklerin uluslararasılaşma stratejileri üzerindeki etkisi: Türkiye'deki işletme grupları örneği
The effect of dynamic capabilities on internationalization strategies: Example of Turkish business groups
TUĞBA KAPLAN