Geri Dön

Eye movement control in Turkish reading: A corpus-analytic approach

Türkçe okumada göz hareketleri kontrolü: Derlem-çözümlemeli bir yaklaşım

  1. Tez No: 409158
  2. Yazar: FİGEN BEKEN FİKRİ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. CENGİZ ACARTÜRK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilim ve Teknoloji, Dilbilim, Psikoloji, Science and Technology, Linguistics, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Enformatik Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 85

Özet

Bu tezde, Türkçe okumada göz hareketleri parametreleri sözcük özellikleri açısından incelenmiştir. Bu parametreler, gözün sözcük üzerindeki ilk sabitleme lokasyonu, ilk sabitleme süresi, toplam sabitleme süresi, tekrar sabitleme olasılığı ve sözcüğün atlanması olasılığıdır. Metin özellikleri ise sözcük uzunluğu, hedef sözcüğü önceleyen giriş mesafesi (İng. launch site), sözcüğün derlem sıklık değeri ve sözcüğün tahmin edilebilirliğidir. Türkçe okuma örüntülerinin genel bir resmini elde etmek için derlem-çözümlemeli bir yaklaşım uygulanmıştır. Analizler lineer karma model kullanılarak yapılmıştır. Böylece rastgele etki varyansları - katılımcı, tümce ve sözcük türü - denetim altına alınmıştır. İlk sabitleme lokasyonu analizi, uzun olanlar dışındaki sözcüklerde, ilk sabitlemenin sözcüğün merkezi etrafında olduğunu göstermiştir. Ortalama ilk sabitleme lokasyonu değerleri, önceki çalışmalarla uyumlu bulunmuştur. Ayrıca, tercih edilen görü lokasyonu (İng. preferred viewing location) etkisi gözlemlenmiştir. İlk sabitleme süresi ile ilgili bulgular, ters optimal görü lokasyonu (İng. inverted optimal viewing position) etkisi ile tutarlıdır. Son olarak, sözcük üzerindeki toplam sabitleme süresi, tekrar sabitleme olasılığı ve sözcüğün atlanması olasılığının genel sonuçları alanyazındaki çalışmalarla uyumlu bulunmuştur.

Özet (Çeviri)

In this thesis, the eye movement parameters during Turkish reading were examined in terms of the characteristics of the words. These eye movement parameters were first fixation landing position, first fixation duration, gaze duration, refixation probability and skipping probability. The text characteristics were specified by word length, launch site, word frequency, and word predictability. A corpus-analytic approach was employed in order to achieve a general picture of Turkish reading patterns. The analyses were conducted by using linear mixed model so that random effect variances - subject, sentence and word type - were controlled. The results of first fixation landing position showed that first fixations land around word centers except for sufficiently long words. Mean initial landing position values with respect to word length showed patterns consistent with those reported in previous, cross-linguistic studies. Furthermore, the preferred viewing location (PVL) effect was observed. The findings for first fixation duration were in good agreement with the inverted optimal viewing position (IOVP) effect. Finally, the general results of gaze duration, refixation probability and skipping probability were consistent with earlier findings.

Benzer Tezler

  1. Eye movement control in persian reading:A corpus-analytic approach

    Farsça okumada göz hareketleri kontrolü:Derlem-analitik bir yaklaşım

    FATEMEH SOLEYMANI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CENGİZ ACARTÜRK

  2. Phonological mediation in reading: A theoretical framework

    Okumada fonolojik dolayım: Teorik bir çerçeve

    AYŞEGÜL ÖZKAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    DilbilimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CENGİZ ACARTÜRK

    PROF. DR. BİLAL KIRKICI

  3. The effects of word length and suffixation on eye movement control in Turkish reading

    Türkçe okumada sözcük uzunluğu ve soneklemenin göz hareketleri kontrolü üzerinde etkileri

    TUĞÇE NUR BOZKURT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    DilbilimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. CENGİZ ACARTÜRK

  4. Göz hareketlerine dayalı aktivite sınıflandırma

    Activity classification based on eye movement

    ÇAĞRI ŞENER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolTürk Hava Kurumu Üniversitesi

    Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ENGİN DEMİR

    PROF. DR. HASAN OĞUL

  5. Özgül öğrenme bozukluğu olan çocukların sakkadik göz hareketleri açısından değerlendirilmesi

    Evaluation of children with specific learning disorders in terms of saccadic eye movements

    MELİKŞAH SAFA ÜÇOK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞAHİN BODUR