Üretim planlaması problemine robust optimizasyon yaklaşımı ve bir uygulama
Robust optimization approach to production planning problem and an application
- Tez No: 410360
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ ÖZDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Production Planning, Lot Sizing, Robust Optimization, Solution Robustness, Model Robustness
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Son zamanlarda işletmelerin içinde bulundukları çevre koşullarının değişkenliği artmıştır. Bu değişkenlik belirsizliği de beraberinde getirmiştir. Gelecekle ilgili kararlar verilip, planlar yapılırken belirsizliğin göz önünde bulundurulması kural haline gelmiştir. Bu nedenle stokastik programlama, bulanık mantık, simülasyon ve robust optimizasyon gibi yöntemlerin kullanıldığı çalışmaların sayısı giderek artış göstermiştir. Sayılan yöntemlerden robust optimizasyon, gelecekte karşılaşılabilecek olası durumları problemin modellenmesi aşamasında göz önünde bulundurarak verilerdeki belirsizlikten çok az düzeyde etkilenen sonuçlar üreten bir tekniktir. Üretim planlamasının temel alt süreçlerinden biri olan lot büyüklüğü belirleme, en basit anlamda hangi üründen, ne zaman, ne kadar üretileceğine karar verilmesidir. Lot büyüklüğü belirleme problemlerinin modellenmesi ve çözümü üretim sürecinin, ele alınan parametre ve değişkenlerin yapısına bağlı olarak farklılık göstermektedir. Bu tez çalışmasında, parametre ve talep belirsizliği altında, kapasite kısıtlı iki aşamalı, çok ürünlü lot büyüklüğü belirleme problemi için senaryo tabanlı robust optimizasyon modelinin oluşturulması ve uygulanması amaçlanmıştır. Bu amaçla İzmir'de faaliyet gösteren bir tekstil firmasının üretim planlama problemi modellenerek çözülmüş, robust modelin sonuçları ile deterministik senaryoların sonuçları karşılaştırılmıştır. Robust yöntem, daha yüksek maliyetli ancak gelecekte karşılaşılabilecek farklı senaryoların çoğunluğunda büyük ölçüde olurlu ve optimale yakın sonuçlar verecek, sağlam bir üretim planı sunmuştur. Robust modelin daha yüksek maliyetli olmasının sebebi, optimal maliyet değerinden sapmaların ve olurluluktan sapmaların ceza maliyetinin toplam beklenen maliyet üzerine eklenmesi ile açıklanmıştır. Robust model parametrelerinin duyarlılık analizleri sonucunda modelin sağlamlığından ödün verilerek daha düşük maliyetli, daha az sağlam robust planların oluşturulabileceği gösterilmiştir. Bu tez, robust optimizasyonun üretim planlamasında uygulanması ile ilgili Türkiye'de yapılan ilk çalışma olup, bundan sonra yapılacak çalışmalar için örnek ve kaynak teşkil etmektedir.
Özet (Çeviri)
The variability of the environmental conditions in which businesses are included, have been increased, recently. This variability has also brought with it uncertainty. While making decisions and plans on future, taking the uncertainty account has been become as a rule. For this reason, number of the papers' that is used stochastic programming, fuzzy logic, simulation and robust optimization has been increased. Robust optimization, is an operations research technique that produces results which are less affected from data uncertainty by considering possible situations that may come up in the future while modelling of the problem. Lot sizing, that is one of the main sub-processes of the production planning, is to decide from which product, when and how much will be produced, with a most basic definition. Modelling and solution of the lot sizing problems changes depending on structure of the production processes, parameters and variables. In this thesis, it is aimed to generate and apply scenario based robust optimization model for capacitated two-stage multi-product lot sizing problem under parameter and demand uncertainty. With this purpose, production planning problem of a textile company that operate in İzmir has been modelled and solved, then deterministic scenarios' and robust method's results have been compared. Robust method has provided a production plan that has higher cost but, will result close to feasible and optimal for most of the different scenarios in the future. The reason of the higher cost of the robust model has been explained with addition of the deviations from optimal cost values and the penalty costs of the deviations from feasibility on total expected cost. As a result of sensitivity analysis of the robust model parameters, it has been shown that low-cost, less robust plans could be obtain by sacrificing model robustness. This thesis is the first study in Turkey on application of robust optimization in production planning and it constitutes example and resource for the studies in future.
Benzer Tezler
- Çifte kaynak kısıtlı grup teknolojisi üretim sistemlerinin bozucu faktörlere dayanıklı tasarımı
Robust design of dual resource constrained group technology production systems
MUSTAFA AKHUN
Doktora
Türkçe
1999
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF. DR. M. BÜLENT DURMUŞOĞLU
- Robust optimization through response surface methodology
Response surface kullanan sağlamcı eniyileme
SEDA EYİGÜN
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA ALBAYRAK
YRD. DOÇ. DR. M. EBRU ANGÜN
- Tam zamanında üretim ortamında fabrika içi döngüsel tedarik sistemi için çakışmasız rota optimizasyonu: Matematiksel model ve mat-sezgisel çözüm önerisi
Conflict-free route optimization for in-plant milk run supply system in just-in-time production environment: Mathematical model and mat-heuristic solution proposal
ALİ İHSAN BOYACI
Doktora
Türkçe
2023
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPASLAN FIĞLALI
DOÇ. DR. KASIM BAYNAL
- Emergency safe landing trajectory planning and control of a damaged airplane
Hasarlı bı̇r uçağın acı̇l güvenlı̇ ı̇nı̇ş yörünge planlaması ve kontrolü
DAVOOD ASADIHENDOUSTANI
Doktora
Farsça
2014
Havacılık MühendisliğiAmirkabir University of TechnologyHavacılık ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHDİ SABZEHPARVAR
- Applications of robust optimization in logistics and production planning
Başlık çevirisi yok
FARZAD AVISHAN
Doktora
İngilizce
2023
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiÖzyeğin ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İHSAN YANIKOĞLU