Türkçe çocuk gazetelerinde Osmanlı kimliği (1869-1908) (Ahlak, ilim, dil, tarih ve coğrafya)
Ottoman identity in Turkish children newspapers (1869-1908) (Morality, science, language, history and geography)
- Tez No: 413691
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET HACISALİHOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Tarih, Journalism, History
- Anahtar Kelimeler: Osmanlı kimliği, Türkçe çocuk gazeteleri, İslam-Osmanlı ahlak anlayışı, Osmanlı ilim, Osmanlı eğitim tarihi, Osmanlı okullarında tarih ve coğrafya, Ottoman identity, Turkish children newspapers, Islam-Ottoman morality understanding, Ottoman science, Ottoman history of education, history and geography in Ottoman schools
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 328
Özet
Bu tezde 1869-1908 yılları arasında yayınlanmış 19 Türkçe çocuk gazetesi, Osmanlı kimliği bağlamında incelenmektedir. Tanzimat döneminde yayın hayatına başlayan Türkçe çocuk gazeteleri, Osmanlı kamu eğitiminin önemli bir parçası olmuş, Osmanlı düzenine sadık, makbul bir vatandaş yetiştirmeyi hedeflemiştir. Bu tez, Osmanlı kimliğini oluşturan genel politikalarla birlikte, Osmanlı kimliğinin, ahlak, ilim, dil, tarih ve coğrafya unsurlarını, geleneklerden geniş bir biçimde yararlanan bir kimlik inşası bağlamında, Türkçe çocuk gazeteleri üzerinden okumayı ve değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Tezin ana kaynakları 1869-1908 yılları arasında yayınlanmış olan 19 Türkçe çocuk gazetesi olmuş, bu ana kaynaklarla birlikte, söz konusu dönemde yayınlanmış gazeteler, kitaplar ve arşiv belgelerinden de yararlanılmıştır. Tanzimat ve II. Abdülhamid dönemlerinde yayınlanan söz konusu gazeteler, tematik olarak süreklilik göstermişlerdir. Gazeteler genellikle kamu okulları aracılığıyla çocuklara ulaşmış, dolayısıyla daha çok Müslüman, erkek, kentli, rüşdiyeli çocuklara seslenmişlerdir. Gazetelerin yayın politikalarına bakıldığında inşa edilmek istenen Osmanlı kimliğinin şu unsurları öne çıkmaktadır: 1. İslam-Osmanlı geleneksel ahlak anlayışına bağlı olunmalıdır. 2. Modern bilimsel gelişmeler takip edilmelidirler. 3. Türkçe ortak ve milli bir dil biçiminde kabul görmeli, kullanılmalıdır. 4. İslam-Türk tarihi, milli bir tarih biçiminde öğrenilmelidir. 5. Osmanlı coğrafyası, tüm farklı etnik ve dini unsurlarıyla bir birlik oluşturmaktadır. Tüm bu unsurlarla birlikte tüm Osmanlı çocukları, Osmanlı toplumsal düzenine, başta Osmanlı hanedanına, ardından idarecilere ve ailesine sadık ve itaatkâr olmalıdır.
Özet (Çeviri)
In this thesis 19 Turkish children newspapers published in the years between 1869-1908 are examined in the context of the Ottoman identity. Turkish children newspapers which started their publication life during the Tanzimat period were a part of the Ottoman public education and aimed to raise favorite citizens who were loyal to Ottoman order. This thesis aims to read and evaluate the moral, scientific, linguistic, historical and geographical elements of Ottoman identity together with general policies forming the Ottoman identity, in a context of identity construction that took advantage of traditions, through Turkish children newspapers. Together with these main sources the newspapers published in that period, books and archive documents. Above mentioned newspapers published in Tanzimat and Abdulhamid II period. They demonstrated continuity in thematic means. Newspapers reached children generally through public schools and therefore addressed mainly the Muslim, male, civic and junior high school students. Looking at the publication policies of newspapers, below elements of the Ottoman identity to be constructed are in forefront: 1. Being loyal to Islam-Ottoman traditional moral understanding is necessary. 2. Modern scientific developments should be followed. 3. Turkish should be accepted and used as a common and national language 4. Islamic-Turkish history should be taught as a national history. 5. Ottoman geography constitutes a unity with all its different ethnic and religious elements. Together with all those elements, Ottoman children should be loyal and obedient to Ottoman communal order, especially to Ottoman royal family and then to administrators and families.
Benzer Tezler
- Ahmet Mithat Efendi ile İsmail Gaspıralı'nın edebiyatçı, eğitimci ve fikir adamı yönleriyle karşılaştırılması
Comparison of the author, educator and intellectual aspects of Ahmet Mithat Efendi and İsmail Gasprinski
ESİN ALÇİÇEK
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiTürk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZLI GÖKÇEK
- Osmanlı modernleşme sürecinde Etfal Gazetesi
İn Ottoman moderni̇zati̇on process Etfal Newspaper
İSMAİL HAKKI ÜZÜM
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihMustafa Kemal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL IŞIK BOSTANCI
- Tercüman-ı Hakikat Gazetesi'nin II. Abdülhamid dönemi çocuk eğitimine katkısı(1296-1297/1879-1880)
The contributions of Tercüman-i Hakikat newspaper to child education in the era of Abdülhamid II (1296-1297/1879-1880)
MERVE BUŞRA GÖÇEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURDAN ŞAFAK
- II. Meşrutiyet Dönemi basın hayatına özgün bir örnek: Afiyet Gazetesi (1913-1915)
An original example of the press life of the II. Constitutional Monarchy Period: Afiyet Newspaper (1913-1915)
ÖZGÜR TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMÜT AKAGÜNDÜZ
- II. Meşrutiyet Dönemi kadın dergi ve gazetelerin Osmanlı kadını üzerindeki etkileri (1908-1914)
Effects of women's magazines and newspapers on Ottoman women in the II. Constitutional Period (1908-1914)
MESURE GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÇABUK