Atık su arıtma sisteminin seçiminde karar destek sistemleri ve hayat boyu değerlendirme yaklaşımının kullanılması
Using decision support systems and life cycle assessment approach for selecting wastewater treament system
- Tez No: 416839
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET BÜLENT TOPKAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Atıksu arıtma tesisleri, alıcı ortamlarda ham atıksuyun deşarjı sonucu oluşabilecek çevresel bozulmaların engellenmesi amacıyla inşa edilmektedir. Atıksu arıtımı için çok çeşitli arıtma alternatifleri geliştirilmiş olup, bu arıtma alternatiflerinin inşaat, işletme ve bakım aşamalarında kendine özgü performans karakteristikleri (örn. materyal ve arazi kullanımı, enerji tüketimi gibi) ve çevresel etkileri (örn. sera gazı emisyonları, suya ve toprağa emisyonlar gibi) bulunmaktadır. Atıksu arıtma sistemlerinin çevresel etkileri değerlendirilirken, bütün bu aşamalarda oluşan etkiler dikkate alınmalıdır. Kentsel Atıksu Arıtma Yönetmeliğinde nüfusu 2000'den büyük yerleşim yerlerinde oluşan atıksuların arıtılması için atıksu arıtma tipleri belirlenmiştir. Ancak, Yönetmelikte nüfusu 2000'den küçük ve hassas bölgelere deşarjı bulunan yerleşim yerleri için sadece“uygun arıtma”koşullarına ulaşılması istenilmektedir. Uygun arıtma alıcı ortamın kalite hedeflerine bağlı olduğu kadar ülke koşullarının ilgili yasal mevzuatına da bağlı olmaktadır. Bu nedenle bu gibi yerlerde, atıksu arıtma alternatifinin belirlenmesinde karar vericilere destek olması amacıyla, sadece çıkış suyu karakteristiklerini değil, tesisin inşaat, işletme ve bakım esnasında oluşturduğu bütün çevresel etkileri dikkate alan bir karar destek sistemine ihtiyaç bulunmaktadır. Bu çalışmada, atıksu arıtma alternatifleri (vejetasyonlu arazi uygulaması, yapay sulak alan, dönen biyolojik disk, konvansiyonel aktif çamur sistemi, membran biyoreaktörü, uzun havalandırmalı aktif çamur sistemi ve stabilizasyon havuzu) deşarj ettiği bölge özelliklerine göre (az hassas, hassas) hayat boyu değerlendirme (HBD) yaklaşımı ile değerlendirilmiştir. Bu amaçla, alternatiflerin enerji tüketimleri, hammadde tüketimleri ve alternatiflerin bütün yaşamları boyunca oluşturdukları doğrudan ve dolaylı emisyonları envanter çalışması ile derlenmiş ve SimaPro 7.1 yazılımı ile çevresel etkileri değerlendirilmiştir. HBD çalışmasının sonucunun küresel ölçekte olması nedeniyle yerel ölçütlerin dikkate alınması için HBD sonuçlarını bünyesinde bulunduran Excel tabanlı bir karar destek aracı geliştirilmiştir. Araçta, Analitik Hiyerarşi Prosesi kullanılarak yerel koşullara göre HBD kategorilerine ağırlıklar atanmış ve kullanıcıya en uygun arıtma alternatifleri sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Wastewater treatment systems are designed and used to minimize adverse impacts of the wastewater on the environment before discharging. Various treatment options for wastewater treatment have been developed and each of them has different performance characteristics (e.g. material and land usage, energy consumption) and environmental effects (e.g. greenhouse gas emission, water and soil emission) on construction, operation or maintenance phases. Assessing environmental impacts of wastewater treatment systems, all effects occurring on these phases should be taken into account. Treatment alternatives for wastewaters from agglomerations of more than 2000 PE are determined in EU Urban Waste Water Treatment Directive. However, the effluents of wastewater treatment plants which are discharged to sensitive areas from agglomerations of less than 2000 PE must receive“appropriate treatment”. Appropriate treatment depends on the quality objectives of the receiving waters as well as the relevant provisions of the member states. Therefore, a decision support tool which can assess not only effluent quality, also all environmental effects occurring on construction, operation or maintenance phases of the treatment alternatives to help stakeholders is needed. In this study, wastewater treatment options, such as vegetated land treatment, constructed wetlands, rotating biological contactor, conventional activated sludge treatment, membrane bioreactor, extended aeration and stabilization pond by which effluents are discharged to sensitive and less sensitive areas are evaluated by the life cycle assessment (LCA) approach. For this purpose, data related to energy usage, land requirement, raw material consumption, and released emissions from the life phases were collected with an inventory study and the environmental impacts were assessed by using SimaPro 7.1 LCA software. Because scale of the LCA results is global, an excel-based decision support tool that includes the LCA result is developed in order to meet local demands. Weight factors can be assigned on the LCA results according to local conditions by using Analytical Hierarchy Process and the most environmentally appropriate treatment option can be selected.
Benzer Tezler
- Yayılı kirletici kaynakların yönetiminde yapısal en iyi yönetim uygulamalarının giderim verimi-maliyet ilişkisi
Removal efficiency-cost relationship of structural best management practices in non-point source pollution management
NİLAY CAMBAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİKE GÜREL
- Organize sanayi bölgeleri için atıksu arıtımında optimizasyon: Analitik hiyerarşi prosesi ile kavramsal tasarım seçeneklerinin belirlenmesi
Wastewater treatment optimization for organized industrial estates: The determination of the conceptual design options with analytical hierarchy process
NECLA ADALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN TALINLI
- A fuzzy novel model for process selection of wastewater treatment technologies
Atıksu arıtma teknolojilerinin proses seçimi için bulanık yeni bir model
GÜNEŞ ESEOĞLU
Doktora
İngilizce
2022
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMarmara ÜniversitesiMühendislik Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZALP VAYVAY
- Katı atık düzenli depolama tesislerinin tasarlanması ve işletilmesi
Design and operation of sanitary landfills
BETÜL ORAKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Çevre MühendisliğiUludağ ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR KESTİOĞLU
- Evaluation of wastewater treatment technologies using renewable energy for dispersed settlements: Storm valley Ardesen– Camlihemsin pilot region application
Dağınık yerleşimler için yenilenebilir enerji kullanan atıksu arıtma teknolojilerinin değerlendirilmesi: Fırtına vadisi Ardesen–Camlıhemsin pilot bölge uygulaması
ORÇUN LEBLEBİCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN İNCE