On altıncı yüzyıl Osmanlı astronomisi ve Memluk etkisi
16th century Ottoman astronomy and the Mamluk influence
- Tez No: 417870
- Danışmanlar: PROF. DR. FEZA GÜNERGUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Tarih, Science and Technology, History
- Anahtar Kelimeler: astronomi, mîkāt ilmi, Memluk astronomisi, Osmanlılarda astronomi, mîkāt cetvelleri, usturlap, rubʻu'l-mukantara, rubʻu'l-müceyyeb, Güneş saati, Muhammed b. Kâtip Sinan el-Konevî el-Muvakkit, Mustafa b. Ali el-Muvakkit, astronomy, ilm al-mīqāt, Mamluk astronomy, astronomy in the Ottomans, tables for timekeeping, astrolabe, rubʻ al-muqanṭarāt, rubʻ al-mujayyab, sundial, Muḥammad ibn alKātib Sīnān al-Qunawī al-Muwaqqit, Muṣṭafā ibn ʻAlī al-Muwaqqit
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilim Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 281
Özet
Bu çalışmanın amacı, XVI. yüzyıl Osmanlı astronomisini ve XIII.- XV. yüzyıllarda Suriye, Mısır ve Filistin'i içine alan Memluk coğrafyasındaki astronomi bilgisinin Osmanlı Türkiye'sindeki astronomi çalışmalarına etkisini, mîkāt ilmi bağlamında incelemektir. Bu etkiyi temellendirmek amacıyla mîkāt ilminin ayırt edici özellikleri açıklandığı gibi, bu ilmin hem Memlukler hem de Osmanlılardaki durumu incelenmiştir. Mîkāt ilminde kullanılan gözlem ve hesap aletlerinin özellikleri ile Osmanlı astronomlarının istinsah ve telif ettiği mîkāt ilmi eserlerinin usul ve içerikleri, bu etkiyi desteklemede kullanılan başlıca kaynaklar olmuştur. Tezimizin sonucunda Osmanlı mîkāt bilgisinin Memluk devri mîkāt çalışmalarının devamı niteliğinde olduğu ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of the present thesis is to study the 16th century Ottoman astronomical knowledge and to examine the influence of Mamluk astronomy that was flourished in the realm comprising Syria, Egypt and Palestine between 13th and 15th centuries, by focusing on timekeeping (ʻilm al-mīqāt). To be able to demonstrate this influence, the characteristics of timekeeping were identified and the Mamluk and Ottoman practices of this knowledge were introduced. Therefore the instruments of observation and calculation used in timekeeping practices are studied, as well as the Ottoman original works and copies made from Mamluk timekeepers. The present study helped to disclose that the timekeeping knowledge of the Ottomans is a continuation of the Mamluk tradition.
Benzer Tezler
- 16. yüzyılda Osmanlılarda deniz astronomisi ve astronomi aletleri
16th century Ottoman nautical astronomy and astronomical instruments
GAYE DANIŞAN POLAT
Doktora
Türkçe
2016
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiBilim Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEZA GÜNERGUN
- XVI. yüzyıl Osmanlı minyatürlerinde astronomi, kozmoloji ve astroloji
Astronomy, cosmology and astrology on Ottoman miniatures in XVI. century
SALİHA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SIDDIK ÇALIK
- Translation and the growth of juristic discourse in sixteenth-century Ottoman political writing
On altıncı yüzyıl Osmanlı siyaset yazımında fıkhi yönelimlerin gelişimi: Tercümeler üzerinden bir inceleme
ARİF ERBİL
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
DinBoğaziçi ÜniversitesiYeniçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERİN TERZİOĞLU SEZER
- Politics in a sixteenth - century Ottoman scholar's worldview: Taşköprizade Ahmed's (d. 968 / 1561) discourse on rulership
Bir on altıncı yüzyıl Osmanlı aliminin gözüyle siyaset: Taşköprizade Ahmed'in (ö. 968 / 1561) yönetim üzerine söylemi
AHMED TAHİR NUR
- The role of Alvise Gritti within the Ottoman politics in the context of the 'Hungarian question' (1526-1534)
'Macaristan meselesi' bağlamında Alvise Gritti'nin Osmanlı siyaseti içerisindeki rolü
ELVİN OTMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Tarihİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTarih Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MEHMET KALPAKLI