Lucretius'un tanrı ve insan anlayışı
Lucretius' conception of Gods and human beings
- Tez No: 419128
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇİĞDEM DÜRÜŞKEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eski Çağ Dilleri ve Kültürleri, Felsefe, Ancient Linguistics and Cultures, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Latin Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Atomcu felsefe üzerine temellenen Epikurosçuluk Helenistik dönemin en maddeci ve en etkili felsefe okullarından biridir. Epikurosçuluk tanrıların insan işlerine veya evrenin yaratılışına hiçbir şekilde müdahale etmediklerine dair inancı nedeniyle sık sık Hıristiyanlığın hedefi haline gelmiştir. Epikurosçular tanrıların dünyalar arasındaki boşlukta yaşadıklarına, yaratılış sürecinin hiçbir kısmıyla alâkaları olmadıklarına, kendi sükunet ve mutluluklarının tadını çıkardıklarına inanırlardı. Onlara göre bu veya diğer dünyalardaki yaratılış süreci atomların rastlantısal hareketlerinin sonucudur. Atomların hareketi rastlantısaldır çünkü atomlar boşluk boyunca ağırlıklarından ötürü aşağı doğru düşerlerken rotalarından çok ufak saparlar. Bu sapma Epikurosçuluğun anahtar kavramlarından biridir çünkü özgür iradeye giden yol ondan geçer. Sapma bütün atomlara içkin olduğundan insanların özgür iradeleri vardır, hareketlerinden sorumludurlar ve seçim yapabilirler. M.Ö. 1. yüzyılda yaşamış olan Romalı Epikurosçu şair Lucretius Epikurosçuluk konusundaki en temel kaynağımızdır. Kendini adamış bir Epikurosçu olan Lucretius, eseri De Rerum Natura'da bu ilkeleri açıklamaya çalışır. Lucretius için evren ve onu oluşturan bütün unsurlar atomlar ve boşluktan oluşmuştur, hem yeryüzünde hem de gökyüzünde gerçekleşen doğa olayları atomların hareketi sonucu oluşur, atomlar ve boşluk hariç, diğer her şey bir gün atomlarına ayrılmaya; yani ölüme yazgılıdır, ne insanoğlu ne onun ruhu ne de üstünde yaşadığı yeryüzü tanrısaldır veya tanrısal bir unsur içerir. Bu ilkelerle aslında Lucretius insanları en büyük iki korkusundan kurtarmayı amaçlamaktadır: tanrılar korkusu ve ölüm korkusu. İnsanların yüreklerinde çok baskın veya kimi zaman gizli de olabilen bu iki korku mükemmel bir dinginlik, yani bedensel ve ruhsal acıdan arınmışlık anlamına gelen voluptas'a erişmenin önündeki iki engeldir. Lucretius De Rerum Natura'yla ölümlü oluşumuza teselli vermeye çalışır ve bize bu iki korkuyu aşıp tanrılar gibi olmak için reçete sunar. Bu noktadan hareketle biz de tezimizde Lucretius'un tanrı ve doğa anlayışını, ardından da tanrıların hiçbir etkinlikte bulunmadığı bu dünyada insanlara atfettiği rolü ortaya koymaya çalıştık. Bu amaca uygun olarak, ilk bölümde Lucretius'un hayatına ve eseri De Rerum Natura'nın içeriğine kısaca değinilmiş; ardından Atomcu felsefenin temsilcileri Leukippos, Demokritos ve Epikuros'un temel fizik ilkeleri kısaca anlatılmıştır. İkinci bölümde Lucretius'un doğa felsefesinin ilkeleri; yani atomlar, boşluk, atomların nitelikleri, hareketleri ve bizi özgür irade kavramına götüren sapma anlayışı incelenmiştir. Üçüncü bölüm Lucretius'un ruhun yapısı ve ölümlü olduğuna dair argümanlarına ve bilgi edinmenin yegâne yolu olan duyu algılarına ilişkin görüşlerine ayrılmıştır. Dördüncü bölümde Lucretius'un dünyanın oluşumu, canlıların doğumu ve uygarlığın gelişimi konularındaki ilkeleri ele alınmıştır. Beşinci bölümde ilkin hem gökyüzündeki, hem de yeryüzündeki doğa olaylarının nedenleri, ardından ikinci alt bölümde de tanrıların yapısı, varlıklarına dair kanıtlar ve tanrısal dinginlik kavramı incelenmiştir. Altıncı ve son bölümde ise Lucretius'un ahlâk anlayışının temel kavramları olan haz ve acı konusu; hayattaki en yüce iyi olan hazza ulaşmanın yolları ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Epicureanism, based on Atomist doctrine, is one of the most influential and the most materialistic school of philosophy in Hellenistic era. Epicureanism was targeted mostly by Christianity, due to its disbelief in gods' intervention on human affairs or on the creation of the universe. Epicureans believe that gods live between worlds, that they have nothing to do with any part of creation process, that they enjoy their own tranquillity and happiness. All the process of creation in this world or in others is the result of the coincidental motions of the atoms. The motion of atoms is coincidental because while atoms fall down in empty space by their own weight, slightly swerve off their course. This swerve is the key concept of Epicureanism since it is the doorway to free will. Since swerve is inherent in all atoms, human beings have free will; they are responsible for their actions, they are able to choose. Lucretius, the Roman Epicurean poet of 1st century B.C., is our most fundamental source on Epicureanism. As a devout Epicurean, Lucretius expounds these doctrines in his work De Rerum Natura. For Lucretius, universe and all its constituents are made of atoms and void; the natural phenomena both celestial and earthly are results of atomic motions; everything, except atoms themselves and void, are destined to dissolve to its atoms one day, that is destined to die; neither human beings nor his soul, nor the earth they live are divine or have any divine element in themselves. By these doctrines, Lucretius actually intends to emancipate mankind from his two biggest fears: fear of gods and fear of death. These two fears, being so dominant and sometimes latent in the hearts of human beings, are the two obstacles to attain voluptas: the state of being in a perfect tranquillity, absent form both bodily and spiritual pain. With De Rerum Natura, Lucretius tries to give us a consolation for being mortal and presents us a remedy to get over those two fears and to become like gods. So starting from this point we tried to examine Lucretius' concept of gods and nature and the role assigned by him to human beings in a world where gods do not take part at all. In line with this purpose, in the first chapter Lucretius' life and the content of his work, De Rerum Natura; then the basic physical principles of Atomist philosophy, namely of Leucippus, Democritus and Epicurus are examined. In the second chapter, the physical principles of Lucretius' natural philosophy; that is atoms, void and the qualities of atoms, their movements and the conception of swerve that leads us to the path to free will are analysed. The third chapter is preserved for Lucretius' arguments regarding the nature and mortality of soul and for his opinions about the sense perceptions, which in his philosophy are the only way of acquiring knowledge. In fourth chapter it's dealt with Lucretius' principles on the formation of our world and its mortality, the birth of living beings and the development of civilization. In the fifth chapter, first the reasons of both celestial and earthly phenomena; then in the second subchapter the nature of gods, proofs of their existence and the concept of divine serenity are examined. The sixth and last chapter deals with concepts of pleasure and pain, which are the basic concepts in Lucretius' morality: and the means of attaining pleasure, which is the highest good in life.
Benzer Tezler
- Titus Lucretıus Carus'un atomcu evren tasarımı
Atomist universe design of Titus Lucretius Carus
OĞUZHAN UYAR
- Materyalizm (maddecilik) ve İslam'a etkileri
Materialism (materialism) and its effects on İslam
İRFAN ÇAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinFırat ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİM ÖZARSLAN
- İsmail Fenni Ertuğrul'un materyalizme eleştirel yaklaşımı
İsmail Fenni Ertugrul's critical approach to materialism
YUSUF DAŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinSelçuk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. NAİM ŞAHİN
- Lucretius'un doğa felsefesi
Natural philosophy of Lucretius
IRMAK ÇETİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriAnkara ÜniversitesiEskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP KALAYCIOĞULLARI
- Lucretius'tan günümüze atom kavramının gözlem ve deneye dayalı ardışık etkinlikler ile öğretimi
Teaching of the atom concept from lucretius to present through the observational and empirical sequential activities
SERTAÇ ARABACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesiİlköğretim Bölümü
DOÇ. DR. AYŞE OĞUZ ÜNVER