Sîbeveyhi'nin el-Kitâb adlı eserine göre munsarif ve gayr-i munsarif konuları
The subjects of munsari̇f and gayr-i̇ munsari̇f accordi̇ng to Sîbevehyi's work al-Kitâb
- Tez No: 421457
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET FARUK TOPRAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Munsarif ve Gayr-i Munsarif kavramlarına dair farklı eserlerde yapılan açıklamalara değinecek olursak; İbn Malik'in Elfiyye'sinde; الصَّرْفُ تَنْوينٌ أَتَى مُبَيِّنا مَعْنىً بهِ يكُونُ الاسْمُ أَمْكَنَا“Sarf: Emken olup , manayı açıklamak üzere gelen tenvindir.”İbn Malik'in ifade ettiği şekliyle tenvin sarf olarak görülmektedir. Dolayısıyla munsarif ve gayr-i munsarif ifadelerinin tenvin ile doğrudan ilgisi bulunmaktadır. Harf-i ta'rif aldığı ve muzafın ileyh olarak geldiği durumlar dışında fetha ile mecrur olan ve kendisine tenvin-i i'vaz ve tenvin-i mukabele dışındaki asli tenvin türlerinden herhangi birinin bitişmediği, fiille benzerliklerinin bulunduğu kelimeler gayr-i munsariftir. Bu kelimeler mütemekkin ancak gayr-i emkendirler. Munsarif isme gelince, fiil ile benzerliklerinin bulunmadığı ve kendilerine asıl tenvin türlerinden herhangi birisinin birleştiği, mütemekkin olup aynı zamanda emken..olan..ifadelerdir (Yakup,2010,s.116). Yine Muhammed Muhyiddin Abdu'l Hamit telif ettiği Katru'n Neda ve Bellu's Seda adlı kitabında gayr-i munsarifi şöyle tanımlar;“Başına بالأَفْضَلِ örneğinde olduğu gibi harf-ı tarif aldığı durumlar dışında ve بِأَفْضَلِكُمْ örneğinde olduğu gibi izafet durumları dışında, بأَفْضَلَ مِنْهُ örneğinde olduğu gibi fetha harekesi ile mecrur olan yapılar gayr-i munsariftirler (Abdulhamit,1433h,s.73).”Klasik dönemlerden bu yana bahsi geçen konular, nahivciler tarafından kendilerine has üslup ve yöntemler ile ele alınmıştır. El-Kitab adlı eserin, ma yensarif ve ma la yensarif başlığı altında ele aldığı munsarif ve gayr-i munsarif konularına ilişkin, farklı nahivcilerin ve fasih konuşan Arap kabilelerinin ihtilaflı görüşlerine de yer verilerek, bu iki kavramın tanımlanması yoluna gidilmiştir. Çalışmanın içeriğini Sibeveyhi'nin çoğunlukla Halil b. Ahmet'in ifadelerinden alıntılar yaparak oluşturduğu El- Kitab adlı eserinde geçen munsarif ve gayr-i munsarif konularının, müellifin konuya ilşkin ifadelerine sadık kalınarak yapılan tercümesi oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to discuss munsarif and gayr-i munsarif nouns according to Sîbeveyhi's work called“al-Kitâb”, which is one of the oldest works known in the field of Arabic Language and Grammar. This work consists of an introduction and nine chapters. In the first part of the study, under the title of introduction, the context of the study is mentioned briefly by giving the definitions of munsarif and gayr-i munsarif nouns, and aim, limitations, problem, assumptions of the study. In the second part of the study, some information is given about Arabic grammer studies and two arabic gramer schools, Kûfe and Basra. In the third part of the study, by quoting from various classical works, some information is given about the name, life, teachers and students of Sibeveyhi, who is the author of the work“al- Kitâb”. In the fourth part, some information about Sîbeveyhi's work“al-Kitâb”, the importance of this work in Arabic World and its brief context is given. In the sections, starting from fifth to the eighth chapter it is given place translation of the section titled as munsarif and gayr-i munsarif the afore-mentioned grammar book. In the ninth also the last part of the study under the title of conclusions and recommendations, generel inferences are presented within the framework of the options of Sîbeveyhi's work“al-Kitâb”
Benzer Tezler
- Arap dilinde ism-i tafdîl
Comperative and superlative in Arabic (ismu't-tafdîl)
YUSUF ZİYA BAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DilbilimAkdeniz ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NAZİFE NİHAL İNCE
- İbnü's-Serrâc'ın nahivdeki yöntemi
Ibnu's-Serrâc's method in nahiv
NASRETTİN AKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dilbilimİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EYUP AKŞİT
- İbnü's-Serrâc'ın el-Usûl Fi'n-nahv adlı eserinde metot, tasnif ve terimselleşme
Method, classification and termization in İbnu's-Serrâc's work title el-Usûl Fi'n-nahv
MALİK ÇALIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURSUN HAZER
- Arap gramerinde kavram ve terminoloji sorunu
The concept and terminology problem in Arabic grammar
RIFAT AKBAŞ
Doktora
Türkçe
2018
DilbilimYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. MEHMET ŞİRİN ÇIKAR
- Ebû'l-Abbâs El-Müberred'in El-Muktedab adlı eserinde sarf ilmine ait görüşleri
Ebû'l- Abbas El-Mubarrad's opinions on Arabic morphology (Sarf) in Al-Muqtadab
DOĞAN FIRINCI
Doktora
Türkçe
2016
Doğu Dilleri ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. AHMET YÜKSEL