Arap dilinde ism-i tafdîl
Comperative and superlative in Arabic (ismu't-tafdîl)
- Tez No: 440646
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NAZİFE NİHAL İNCE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Religion, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: İsm-i Tafdîl, Ef'alu Tafdîl, Müştak, Vasıf, Nahiv, Sarf, Ismu't-Tafdîl, Ef'alu't-Tafdîl, Deriving, Qualification, Syntax, Morphology
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Kur'ân'ın harekelenmesiyle başlayan gramer çalışmaları kısa bir sürede Nahiv ilmini şekillendirerek çerçevesi ve prensipleri belli bir ilim haline getirmiştir. Bu teşekkül sürecindeki erken dönemlerde, daha sonra bağımsız bir disiplin halini alacak olan Sarf ilmi, Nahvin kapsamı içerisinde değerlendirilmekteydi. Form itibariyle Sarfın; anlam ve cümledeki konumu itibariyle de Nahvin alanına giren ism-i tafdîl, Arap dilinin en önemli unsurlarından birisidir. Günlük hayatta sıkça karşılaşılan mukayese olgusu Arapçada ism-i tafdîl yapısıyla ifade edilmektedir. Bir dilbilgisi konusu olarak ism-i tafdîlin tanımı Sîbeveyhi (ö. 180/796)'nin el-Kitâb'ı ve el-Muberred (ö. 286/900)'in el-Muktedab'ı gibi ilk dönem eserlerde yer almamaktadır. İsm-i tafdîl tespitlere göre ilk defa İbnu'l-Hâcib (ö. 646/1249)'in el-Kâfiye adlı eserinde tanımlanmaktadır. Bu tanıma göre ism-i tafdîl, benzerleri üzerine üstünlüğü olmakla vasıflanan varlık için fiilden türetilen kelimedir. Bu tanımla iki varlığın bir vasıfta ortak olduğu ancak birinin diğerine daha üstün bir konumda bulunduğu anlaşılmaktadır. Üstün konumda olan, mufaddal diye adlandırlırken diğerine ise mafdûl veya mufaddalun aleyh denilmektedir. Tafdîl ifadesinde yalnızca“ef'alu”kalıbı kullanılmaktadır. Nitekim Nahiv kitaplarında bu yapının bir diğer ismi“ef'alu't-tafdîl”olarak ifade edilmektedir. İsm-i tafdîlin tahsis edildiği ef'alu vezninde dikkat edilen en önemli unsur bu veznin kökünün aynı zamanda fiil olarak da kullanılmasıdır. Fiilden türetilmiş olma şeklinde ifade edilebilecek bu ön şartın yanı sıra ism-i tafdîlin tek bir vezni bulunmasından kaynaklanan başka şartlar da dikkate alınmaktadır. İsm-i tafdîlin cümle içerisinde farklı kullanımları söz konusudur. Bunlar yalın kullanım, harf-i tarifli kullanım ve izafetli kullanım olarak özetlenebilir. Her bir kullanımın kendine özgü nitelikleri bulunmaktadır. Bu farklı kullanımlarda mufaddalın Allah Teâlâ olması dilci müfessirleri farklı yorumlar yapmaya sevketmiştir.
Özet (Çeviri)
Grammatical Studies, which was starting with the punctuation of the Holy Book Kur'ân, formed the Syntax of Arabic called Ilmu'n-Nahv, in a way that it had became a particular science with its framework and principles.Morphology of Arabic called Ilmu's-Sarf was considered in the context of the Nahv in the early stage of this formation process, but then it had became an independent scientific discipline also. Ismu't-Tafdîl, which is an element of Morphology as a form and an element of Syntax because of its position in the sentence, is one of the most respectful elements of Arabic Comparisons, we use frequently in daily conversations, is expressed by Ismu't-Tafdîl structure in Arabic. Ismu't-Tafdîl was not defined as a particular part of Arabic Syntax in the early works such as Sîbeveyhi (d. 180/796)'s al-Kitab and Muberred (d. 286/900)'s al-Muktedab. İsmu't-Tafdîl, according to findings, for the first time, was considered and defined in the work of Ibn al-Hâcib (d. 646/1249) called al-Kâfiye. According to his definition, ismu't-Tafdîl is a word derived from the verb for a being superior to others in a manner. It is understood from this definition that, there is a partner both of them have the same ability but one of them is superior to the other one. The superior one is called as“Mufaddal”and the other is“mafdûl”or“mufaddalun aleyh”. The“ef'alu”or“أفعل”is the unique form for Ismu't-Tafdîl, thus,“ef'alu't-tafdîl”or“أفعل التفضيل”is the another name of Ismu't-Tafdîl in Arabic Syntax. The most important factor to be considered is that the form of“ef'alu”which is dedicated to Ismu't-Tafdîl is also used as a verb at the same time. Ismu't-Tafdîl has different uses in such statements. Simple uses, uses with definite article called harfu't-Ta'rif and uses in genetive cases. There are unique characteristics of each use.
Benzer Tezler
- Arap dilinde ism-i tafdîlin ameli (Mes'eletü'l-kuhl)
The effect of ismu't-tafdîl on visible noun in Arabic (The issue of kuhl)
KEMAL HACIMURTAZAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BULUT
- الأسماء المشتقّة في ديوان المتنبّي' دراسة دلاليّة بلاغيّة '
El-Mutanabbi'nin divanında türetilmiş isimler (Belağî ve delâlí bir araştırma)
ABDULLATİF SHOUBAK
- Arap dilinde sıfat-ı müşebbehe ve Kur'ân-ı Kerîm'deki kullanımı
The morphological adjective (adjective resembling) in the Arabic language and its usage in the Holy Qur'an
DOĞAN FIRINCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DilbilimOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET YÜKSEL
- أسماء الآلات العربية دراسة صرفية دلالية تعليمية
Arap dilinde ism-i aletlerin morfolojik ve semantik tahlili ve öğretim teknikleri
ABDULİLAH ELCASIM
Yüksek Lisans
Arapça
2021
Doğu Dilleri ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDİNÇ DOĞRU