Çocuklarda kardeş ilişki kalitesi, uyum problemi, çatışma algısı ve ebeveyn kabul-reddi arasındaki ilişkilerin incelenmesi
The investigation of relationships between children's sibling relationship quality, adjustment problem, marital conflict perception and parental accept-rejection
- Tez No: 422331
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜL ŞENDİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Kardeş ilişki kalitesi, evlilik çatışması, çocuk uyum problemleri, ebeveyn kabul-red, Sibling relationship quality, marital conflict, child adjustment problems, parental acceptance-rejection
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Bu çalışmanın amaçları, kardeş ilişki kalitesi ile çocukların uyum problemleri arasındaki ilişkide evlilik çatışmasının biçimlendirici ve evlilik çatışması ile çocukların uyum problemleri arasında ebeveyn kabul/reddinin aracı etkisinin olup olmadığının incelenmesidir. Ayrıca, kardeşler arası ilişki kalitesinin, onların yaş farkı ve doğum sırasına göre farklılaşıp farklılaşmadığı da incelenmiştir. Bu amaçla, 75 kız ve 56 erkek olmak üzere 9-14 yaş aralığındaki toplam 131 öğrenciye Çocukların Algıladığı Evlilik Çatışması Ölçeği, Kardeş İlişkisi Ölçeği, Çocuk-Ergen Ebeveyn Kabul-Red Ölçeği ve Kişilik Değerlendirme Ölçeği uygulanmıştır. Çocukların kardeşleriyle arasındaki ilişki kalitesi ile uyum problemleri arasındaki ilişkide evlilik çatışmasının biçimlendirici rolüne ilişkin yapılan biçimlendirici regresyon analizlerin sonuçlarına göre, çocukların kardeşler arasında babadan farklılaşmış muamele algılaması alt boyutu ile uyum problemleri arasında sadece çatışmadan“tehdit algısının”biçimlendirici etkisi bulunmuştur. Kardeş ilişki kalitesinin beğeni-kabul alt boyutu ile düşmanlık/saldırganlık içeren uyum problemleri arasında“tehdit algısının”biçimlendirici etkisi ortaya konmuştur. Evlilik çatışması ile çocukların uyum problemleri arasındaki ilişkide anneden algılanan kabul-reddin aracı rolüne ilişkin yapılan analizde, anneden algılanan sıcaklık, düşmanlık-saldırganlık ve umursamazlık-ihmalin tam aracı etkisinin olduğu ortaya konmuştur. Kardeşler arasındaki ilişki kalitesinin, aralarındaki yaş farkı ve doğum sırasına göre farklılaşıp farklılaşmadığına ilişkin yapılan analiz sonucunda, kardeşleriyle arasındaki yaş farkı 6-13 aralığında olan çocuklar, yaş farkı 1-5 aralığında olanlara göre daha fazla babaları tarafından farklılaşan muamele bildirmiştir. Ayrıca, ailelerinde ilk çocuk olan gruptakiler, ikinci çocuk olanlara göre kardeşleri ile arasında daha fazla kıskançlık/yarış, çatışma, baba ve anne tarafından farklılaşmış muamele bildirmişlerdir. Ailelerinde ikinci çocuk olan gruptakiler ise, daha fazla kardeşler arasında ilişkinin olumluluğunu ve kardeşlerin beğeni kabulünü bildirmişlerdir. Bulgular, literatür ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The purposes of this study are to investigate the moderating role of marital conflict between sibling relationship quality and children's adjustment problems; the mediating role of parental acceptance-rejection between marital conflict and children's adjustment problems. In addition, whether sibling relationship quality differs in terms of siblings' age space and birth order was investigated. For that purposes, 131 students who were 9-14 ages, filled out that Children's Perception of Interparental Conflict Scale, Sibling Relationship Scale, Child/Adolescence Parental Acceptance-Rejection Questionnaire and Personality Assessment Questionnaire. According to the analysis which was conducted to show whether there is the moderating role of marital conflict between sibling relationship quality and children's adjustment problems relationship, only moderating role of“perceiving threat from conflict”between children's differential treatment by father perception and adjustment problems was significant. In addition,“perceiving threat”moderated the relationship between“admiration-acceptance of sibling”and adjustment problems related with hostility/agression. The analysis about whether perceived mother acceptance-rejection mediated the relationship between marital conflict and children's adjustment problems showed fully mediating role of perceived mother affection, hostility-aggression and indifference-neglect. According to analysis which was done to investigate whether sibling relationship quality differed as a function of siblings' age space and birth order revealed that children, whose age spacing with sibling is 6-13, perceived more differential treatment by father in their sibling relationship. Furthermore, while first children of their family reported more jealousy-competition, conflict, differential treatment by father and mother; second-born children reported more positiveness and admiration-acceptance. The results are discussed in the light of literature.
Benzer Tezler
- Lösemi veya Lenfoma tanılı çocukların ergen kardeşlerinde psikolojik sağlamlık düzeyi ve ilişkili faktörler
Psychological resilience levels and associated factors in siblings of children diagnosed with Leukemia or Lymphoma
NEFİSE BÜŞRA ÇELEBİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriKocaeli ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAHİKA GÜLEN ŞİŞMANLAR
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların kardeşlerinde uyku bozukluğu bağlanma stili ve ebeveyn yaşam kalitesi arasındaki ilişki
The relationship between sleep disorder attachment style and parental quality of life in siblings of children with autism spectrum disorders
BERNA GÜNDÜZ ÇITIR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriAydın Adnan Menderes ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE AKSU
- Serebral palsili çocuklarda bakım verenlerin bakım yükü, kas iskelet sistemi problemleri, yaşam kalitesi ve anksiyetesinin değerlendirilmesi
Evaluation of caregiver burden, musculoskeletal problems, quality of life and anxiety in children with cerebral palsy
ZİYNET OKUMUŞ YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fizyoterapi ve RehabilitasyonAfyonkarahisar Sağlık Bilimleri ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMEL TAŞVURAN HORATA
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı okul öncesi çocuklarda duyusal işlemleme bozuklukları ile beslenme davranışı, uyku alışkanlıkları ve antropometrik özellikler arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relation between sensory processing disorder and sleeping habits, feeding behaviour and anthropometric characteristic in children with autism spectrum disorder
DERYA AĞAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KARAÇETİN