Aydın Efeler'de erken ek gıdaya başlamanın anne sütüyle beslenme üzerine etkisi: 2015 yılında kesitsel bir çalışma
Effect of the beginning of early complementary food on breastfeeding in Efeler district of Aydin province: A crosssectional study in the year 2015
- Tez No: 424807
- Danışmanlar: PROF. DR. AYFER GEMALMAZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Anne sütü, emzirme, emzirme süresi, ek gıda, Breast milk, breastfeeding, breastfeeding duration, complementary food
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
GİRİŞ Aydın Efeler'de 6-24 ay bebeği olan annelerin emzirme durumlarını, süresini ve etkileyen faktörleri, bebeklerin anne sütü alma, ek gıdaya başlanma durumlarını ve etkileyen faktörleri, erken ek gıdaya başlamanın anne sütüyle beslenme üzerine etkisini ortaya çıkarmak hedeflenmiştir. GEREÇ VE YÖNTEM Araştırmamız tanımlayıcı ve kesitsel bir çalışma olarak tasarlanmıştır. Aydın ili Efeler ilçesinde bulunan Aile Sağlığı Merkez'leri (ASM) çalışmanın evrenini oluşturdu. Örneklem seçiminde çok aşamalı örneklem metoduyla kullanıldı. Örneklem büyüklüğü 348 olarak belirlendi. Seçilen ASM'lere 01 Şubat-30 Nisan 2015 tarihleri arasında başvuran 6-24 aylık bebeği olan annelerle (n=348) yüz yüze görüşülürek anket uygulandı ve onamları alındı. Anket uygulandığı sırada emzirmekte olan annelere 6 ay sonra ulaşarak anket formundaki iki soru tekrar soruldu. Veriler SPSS 18.0 istatistik programıyla oluşturulan veri tabanına işlenerek istatistiksel değerlendirme yapıldı. BULGULAR Annelerin yaş ortalaması 29,21±5,11 idi. Bebekler ortalama olarak 13,45±5,08 aylıktı. Bebeklerin %46,3'ü erkek, %53,7'si kızdı. Bebeklere ilk gıda olarak annelerin %95,7'si kolostrum vermişti. Gelir düzeyi yüksek olan annelerin ilk besin olarak anne sütünü tercih etme oranları diğerlerine göre daha fazla idi.. Doğum sonrası annelerin %88,2'si ilk 1 saat içinde anne sütüne başlamıştı. Bebeklerin %64,5'i halen emzirilmekteydi, %42,2'si emzik kullanıyordu. Bebekler ortalama olarak 10,62±5,06 ay emzirilmişti. Doğum şekli ve emzik kullanılmasının emzirme süresini etkilediği saptandı. Sezaryenle doğan ve emzik kullanan bebeklerin diğerlerine göre daha kısa emzirildiği görüldü. Emzirme döneminde annelerin %90,2'si bebeği ile geceleri aynı odada kalmıştı. Bebekleri ile geceleri aynı odada kalan annelerin toplam emzirme süreleri daha uzundu. Tek başına anne sütü alma süresi ortalama 5,07±1,62 ay ve ilk 6 ay tek başına anne sütü alma oranı %56,0'dı . Annelerde en sık görülen emzirme problemleri sırasıyla meme başında yara ve çatlak oluşması (%49,7), tecrübesizlik (% 6,6) , mastit (%3,7) idi. Annelerin %35,5'i emzirmeyi kesmişti ve en sık emzirmeyi kesme nedenleri sırasıyla bebeğin memeyi almaması (%17,5), sütün yeterli miktarda gelmediğini düşünme (%13,2), bebeğin yeterli kilo alamaması (%4,6) idi. Emzirmeyi kesen annelerin toplam emzirme süreleri emzirmeye devam edenlere göre daha kısaydı. İlk ek gıda olarak; annelerin %49,1'i yoğurdu tercih etmişti. Annelerin %37,9'u altı aydan önce ek gıdaya başlamıştı. Anneler en sık ek gıda başlama nedeni olarak sırasıyla doktor önerisi (%58,9), bebeği daha iyi beslemek (%26,2) anne sütünün yetmemesini (%23,6) belirtmişlerdi. Emziren annelerle 6 ay sonra tekrar görüşüldüğünde %63,6'sı emzirmeye devam etmekteydi. Emzirmeyi kesenlerin en sık kesme nedeni sırasıyla bebeğin 2 yaşına gelmesi (%30,8), bebeğin memeyi almaması (%21,8) ve sütün yeterli gelmemesi (%20,5) idi. Annenin yaşı, emzirme durumu, emzik kullanma durumu ile erken ek gıda başlama zamanı arasında anlamlı ilişki görüldü. Annenin 29 yaşından genç olması, emzirmeye devam etmemesi ve emzik kullanımı erken ek gıdaya başlanması açısından risk faktörleriydi. SONUÇ Çalışmamızda Aydın Efeler'de erken ek gıdaya başlama oranı Türkiye ortalamasına göre yüksek bulunmuştur. Ek gıdaya başlanma konusunda halen sıkıntılar yaşanmaktadır ve ülkemizde son beş yılda erken ek gıdaya başlama oranı artmıştır. Bu sonuç eğitimin en etkili biçimi olan yüz yüze eğitimin yetersizliğini göstermektedir. Kalıcılığı olan eğitici uygulamaların gerçekleştirilmesi ile bebeklerin tek başına anne sütü ile beslenme süresini uzatacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Introduction and Aim It was targeted to find out breastfeeding status, duration and affecting factors of mothers who had 6-24 months baby, getting breast milk status of babies, beginning of complementry food status and affecting factors, the effect of beginning of early complementry food on breastfeeding. Material and Method The study was designed as a descriptive, crosssectional research. Family Health Centers in Efeler district of Aydın province constituted the universe of our study and multistage sampling method was used. Sample size was found 348. Informed consents were signed with face to face interview between 01.02.2015 and 30.04.2015 by applying mothers with baby 6-24 months in chosen Family Health Centers and the questionnaire was done. The mothers who were continuing breastfeeding were asked two questions after 6 months using the same questionnaire again. The collected data were statistically analysed using SPSS, version 18. Results The mothers' mean age was 29,21±5,11 years. The babies were 13,45±5,08 months on average. 53,7% of the babies were female, 46,3% were male. Babies were given colostrum firstly by 95,7% of the mothers. The mothers who had highest family's income preferred breast milk as the first food more than the others. 88,2 % of the mothers began breast milk in an hour after the delivery. 64,5% of the babies were still breastfeeding, 42,2% of the babies were used pacifier. The mean duration of the breastfeeding of the babies were 10,62±5,06 months. The duration of the breastfeeding was affected by delivery type and pacifier usage. Babies who were borned by caesarean section and used pacifier had a shorter duration of breastfeeding than the others. 90,2% of the mothers had stayed in the same room at nights during breastfeeding. Mother-baby bedroom sharing effected the total breastfeeding duration in a positive manner. Mean exclusive breastfeeding time was 5,07±1,62 months and the ratio of exclusive breastfeeding in the first 6 months was 56,0%. The most frequent breastfeeding problems of the mothers were wounded and cracked nipples (49,7%), lack of experience (6,6%), mastitis (3,7%). The most frequent causes of the cessation of breastfeeding were rejection of the nipple of the baby (17,5%), thought of insufficient milk production (13,2%), insufficient weight gain of the baby (4,6%). 49,1% of the mothers preferred yoghurt as a first complementary food. 37.9% of the mothers had begun complementary food before six months. The most frequent causes of the beginning of complementary food of the mothers were doctor recommendation (58,9%), feeding baby better (26,2%) and thought of insufficient milk production (23,6%). When the mothers who continued breastfeeding were interviewed after 6 months, 63,6% of the mothers continued breastfeeding. The most frequent reasons of the cessation of breastfeeding were attaining 2 years of age of the baby (30,8%), rejection of the nipple of the baby (21,8%), thought of insufficient milk production (20,5%). A significant association was seen between mothers' age, breastfeeding situation, pacifier usage and the time of early beginning of the the complementary food. A maternel age younger than 29 years old, cessation of the breastfeeding, pacifier usage were the risk factors for early beginning of the complementary food. Conclusion The rate of early beginning of the complementary food was found high in our study compared to the average in Turkey. Difficulties is experienced about weaning and the rate of early beginning of the complementary food has increased in our country in last five years. This result indicates deficiency about the most effective way of training which is face to face training. It is expected increasing of the duration of exclusive breastfed babies with making of consistent educational practices.
Benzer Tezler
- Lise öğrencilerinde problemli internet-oyun kullanımı ve NEİY/Sosyal İçe Çekilme (Hikikomori) riskinin yaygınlığı ve ilişkili değişkenlerin incelenmesi
Examining problematic internet-gaming use and NEET/Social Withdrawal (Hikikomori) risk prevalence and related variables among high school students
GİZEM ONARAL
Doktora
Türkçe
2020
PsikolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM GÜNSELİ DEREBOY
- Aydın Efeler'de Aile Sağlığı merkezlerine başvuran 6-13 yaş arası çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu taraması
Screening of attention deficit and hyperactivity disorder in 6-13 years old children applied to family HEALTH centers in Aydin Efeler
RITA NABIYEVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiAdnan Menderes ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER GEMALMAZ
- Erken yaş evliliklerinin 'İstismar'bağlamında değerlendirilmesi
Evaluation of early age marriages within the context of 'Abuse'
ŞERİFE SİBEL KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSEN DEMİR
- Ortaokullarda gürültü düzeyi, gürültünün öğrencilerin fiziksel ve ruhsal sağlığına etkisi: Aydın ili örneği
Noise level in secondary schools the effect of noise on physical and mental health of students: The case of Aydin province
GÜLÇİN DENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk SağlığıAydın Adnan Menderes ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BELGİN YILDIRIM
- Birincil korunmada hava değişkenlerine yönelik erken uyarı modeli
EARLY warning model for weather variables in primary prevention
BURCU DİLİÜZ DOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Halk SağlığıAdnan Menderes ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PROF. DR. E. DİDEM EVCİ KİRAZ