Geri Dön

Birinci Dünya Savaşı Kafkas Cephesi'nde Türk-Rus mücadelesi (1914-1917)

Turkish-Russian struggle in the Caucasian Battle Front Of the First World War (1914-1917)

  1. Tez No: 425225
  2. Yazar: SÜLEYMAN TEKİR
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NEBAHAT ARSLAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kafkas Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 632

Özet

Rusların XIX. Yüzyılın başında Güney Kafkasya'da önemli köprübaşlarını ele geçirmesiyle, bölge bir yüzyıl boyu devam edecek olan Türk-Rus mücadelesine sahne olmaya başladı. Ruslar bu süreçte Akdeniz'e ulaşmak için Kars'tan İskenderun'a kadar olan bölgede bir koridor elde etmeyi amaçlıyordu. Türk tarafı ise Bakü petrollerine ulaşmak ve Orta Asya ile bağlantı kurmak için Kafkasya üzerindeki siyasi emellerinden vazgeçmiyordu. Böyle bir tabloda Avrupa'da gerilen siyasi ve askeri ortam Birinci Dünya Savaşı'nın çıkmasına neden oldu. Türk tarafı savaşın ilk aylarında tarafsız kalmaya çalışsa da Almanya ile müttefik olarak savaşa dâhil oldu. Türk donanmasının 29 Ekim 1914'te Rusların Karadeniz sahillerini bombalaması sonucunda savaşa resmen girdi. 1 Kasım 1914'te Rus ordusunun Türk-Rus sınırını geçmesiyle Kafkas Cephesi'nde dört yıl devam edecek olan muharebeler başlamıştır. İki taraf arasında ilk ciddi muharebeler Köprüköy ve Azap civarında yaşanmıştır. Bu muharebelerde Türk ordusu Ruslara karşı ciddi bir başarı elde etmiştir. Ancak takip hareketinin yapılamaması muharebelerin büyük bir zaferle sonuçlanmasını engellemiştir. Başkomutan Vekili Enver Paşa Aralık 1914'ün başında cephe bölgesine gelerek III. Ordu'nun komutasını bizzat üzerine alarak 22 Aralık 1914 tarihinde Sarıkamış'a doğru büyük bir taarruz başlatmıştır. Ancak mevsim şartları, komuta kademesi arasındaki iletişimsizlik ve ordu donatımının yetersizliği Sarıkamış önlerinde büyük bir felaket yaşanmasına neden olmuştur. Harekât sonrası dönemde Türk ordusu uzun süre salgın hastalıklarla mücadele etmek zorunda kalmıştır. Sarıkamış'ta yaşanan felaketini takip eden sürede tüm cephe boyunca taarruz inisiyatifi Rusların eline geçmiştir. 1915'in ilk aylarında cephede savaşan taraflar ordularını belirli bir düzene koymak için muharebelere bir müddet ara vermiştir. Mayıs 1915'ten itibaren Rus Kafkas Ordusu cephenin güneyinde yapmayı planladığı taarruzlarda Türk ordusunun dikkatini başka yöne çekmek için Tortum yönünde taarruza geçmiştir. Ancak Ruslara göre daha zayıf konumda olan Türk ordusu taarruzları durdurmayı başarmıştır. 1916 yılının ilk aylarından itibaren Ruslar Erzurum'u ele geçirebilmek için taarruzlarına hız vermiştir. Azap önlerinde Ruslara karşı tutunamayan Türk ordusu Erzurum'a geri çekilmek zorunda kalmıştır. Erzurum'da ciddi bir savunma tertibatı yapılamadığı için şehir Rusların eline geçmiştir. Erzurum'un işgalini takip eden sürede Ruslar ciddi bir takip hareketine girişerek Türk ordusunun Tercan'a kadar çekilmesine sebep olmuştur. 1916 yılında muharebeler Çoruh vadisi ve Karadeniz kıyılarında yoğunlaşmıştır. Ruslar Karadeniz'de Rize ve Trabzon'u, Çoruh vadisinde Bayburt ve Gümüşhane'yi ve son olarak Erzincan'ı işgal etmiştir. Rusya'da yaşanan karışıklıklar sebebiyle 1917 yılında cephede önemli muharebeler olamamıştır. Kafkas Cephesi'nde muharebeler taraflar arasında imzalanan Erzincan Mütarekesi ile resmen sona ermiştir.

Özet (Çeviri)

At the beginning of the XIXth century, by Russians capturing of the important bridgeheads in the South Caucasian the region was started to becoming the scene of the Turkish-Russian struggle that will continue for a century-long. In this process, Russians were aiming of obtaining a corridor, in the region from Kars up to İskenderun, in order to reach the Mediterranean. As of the Turkish side was not giving up the political desires on Caicasus in order to reach of Baku's oil and to contact with Central Asia. In such a table, the strained political and military environment in Europe led to the First World War. Although the Turkish side tried to be remained neutral in the early months of the war, they were involved in the war as an ally with Germany. They officially involved in the war as a result of the Turkish Navy's bombing of the Black Sea coasts of the Russians in October 30, 1914. The combats that will continue for four years, have began in the Caucasian battle front, as a result of the Russian army's passing of the Turkish-Russian border in November 1, 1914. The first serious combats were experienced around Köprüköy and Azap, between the two sides. In these combats, Turkish army has achieved significant success against the Russian. However, the failure of the follow-up movement prevented the major victorious conclusion of the combats. The Deputy Commander in Chief Enver pasha, came to the battle front region, at the beginning of December 1914 and took upon himself the command of the IIIrd Army and has launched a major assault to the direction of Sarıkamış on December 22, 1914. However, the seasonal conditions, miscommunication between the command level and the insufficiency of the military equipment were led to a major disaster in the forefront of Sarıkamış. In the period after the operation, the Turkish army was forced to struggle with epidemics for a long time. In the period following the disaster in Sarıkamış, the assault initiative all along the battle front has passed into the hands of the Russians. In the early months of 1915, the warring parties in the battle front were paused the combats for a while in order to put their armies in a specific regularity. As from May 1915, Russian Caucasian Army was started its assault in Tortum direction, in order to attract the Turkish Army's attention to another direction for the assaults they planned to perform in the south of the battle front. However, the Turkish army that was in a weaker position than the Russians was able to stop the assaults. Since the early months of 1916, the Russians were accelerated their assaults in order to seize Erzurum. The Turkish army which could not be able to get a grip against the Russians in the forefront of Azap. The city was passed into the hands of Russians, due to the absence of a serious defense mechanism in Erzurum. In the period following the occupancy of Erzurum, the Russians interfered with a serious follow-up action and led to the recession of the Turkish army up to Tercan. In 1916 the combats were concentrated in the Çoruh valley and the Black Sea coast. Russians were occupied Rize and Trabzon in the Black Sea, Bayburt and Gümüşhane in the Çoruh valley and finally Erzincan. In 1917, major combats could not be experienced in the battle front due to the confusions that experienced in Russia. In the Caucasian combat front the combats were terminated officially with the Erzincan Truce that was signed between the parties of the combats.

Benzer Tezler

  1. Rusça gazetelerde Kafkas Cephesi (1914-1917)

    Causasian Front in the Russian newspapers between (1914-1917)

    FATİH MEHMET EŞKİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Tarihİstanbul Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÖZDE SAZAK

  2. Siyasi ve sosyal açıdan Kafkas cephesi (1914-1918)

    Caucasian front in terms of political and social (1914-1918)

    BETÜL EKSİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    TarihCumhuriyet Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AYŞE YANARDAĞ

  3. Kafkas Cephesi'nde Rusların eline düşen Türkler

    Falling into the hands of the Russians on the Caucasian Front Türks

    MERVE ÜNER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    TarihBalıkesir Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEBAHATTİN ŞİMŞİR

  4. 1.Dünya Savaşı ve sonrasında Rusya'daki Türk esir kampları (Sibirya örneği)

    Turkish slavers camps in Russia during and after the 1 st World War (Example of Siberia)

    MERVE ÜNER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    TarihBalıkesir Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEBAHATTİN ŞİMŞİR

  5. Şehitler, Birinci Rünya Savaşı'nın ve milli mücadele'nin asker ve sivil kayıpları

    Martyrs, military and civilian missing of the First World War and the national struggle

    DAMLA AYAYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    TarihAnkara Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AZMİ SÜSLÜ