Osmanlı Devleti'nde sağır dilsiz ve âmâların eğitimi ve toplumsal hayattaki rolleri (1889-1922)
The education of the deaf and dumb and blinds' in the Ottoman Empire and their roles in the social life (1889-1922)
- Tez No: 425226
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NEBAHAT ARSLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Tarih, Education and Training, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kafkas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 332
Özet
Sağır dilsiz ve âmâların topluma kazandırılmaları ve eğitimleri zor bir sosyolojik olaydır. Eğitimden önce insanların sağır dilsiz ve âmâların varlığını kabul edip, onların da çeşitli eğitimlerle topluma kazandırılabileceği düşüncesini kabullenmeleri gerekmektedir. Tarihsel süreçte sağır dilsiz ve âmâlar için hayat o kadar da kolay olmamıştı. Batı'da kilise sağır dilsizleri Tanrı'nın gazabına uğramış kişiler olarak düşünüyor ve bu nedenle de eğitimlerini gerekli görmüyordu. Bu düşünceler ortaçağ boyunca devam etmiş ve 16. yüzyılda eğitimleri için çalışmalar yapılmaya başlanmıştı. Aynı dönemlerde Osmanlı Devleti içerisinde yaşayan sağır dilsizler sarayda bir takım görevleri yerine getirerek eğitimden uzak yaşamaktaydılar. Osmanlı Devleti'nde sağır dilsizlerin eğitimleri anlamında ilk teşebbüs 1889 yılında İstanbul'da, Avusturyalı Mösyö Grati Efendi tarafından yapılmıştır. Grati Efendi'nin, dönemin Maarif Nazırı Münif Paşa'dan müsaade alması ile resmi olarak Sağır Dilsizler Mektebi açılmıştır. Mektep ilk açıldığında Ticaret Mektebi içerisinde eğitim öğretimine devam etmiş; Sağır Dilsizler Mektebinin açılmasından yaklaşık iki yıl sonra da âmâlar için bir sınıf açılmıştır. Mektebe 6 ila 20 yaş arasındaki öğrenciler kabul edilmekte olup 4 yıllık bir eğitim öğretimden geçmişlerdir. Burada uygulanan eğitim sistemi Fransa'dan örnek alınarak ve bir takım değişiklikler yapılarak hayata geçirilmiştir. Mektebin en büyük eksikliklerinden bir tanesi yatılı olmamasıydı. Bu nedenle de İstanbul dışından eğitim görmek isteyen sağır dilsiz ve âmâ çocuklar bu eğitimden faydalanamamışlardı. Başka bir eksiklik de mektebin bir türlü müstakil bir binaya sahip olamamasıydı. Mektepte verilecek eğitimi düzenlemek ve esaslarını belirlemek için 26 Eylül 1915 yılında Maarif Nezareti tarafından“Dilsiz ve Sağır Mektepleri Nizamnamesi”Avrupa'daki benzer okullar örnek alınarak hazırlanmıştı. Bu nizamnamenin ardından aynı şartları içeren bir nizamname de âmâ öğrenciler için hazırlanmıştı. Bu nizamnamelerde müstakil bir okul açılacağı vurgulanmış fakat bu sonuca ulaşılamamıştır. I. Dünya Savaşı'nın ortaya çıkması, sosyal, siyasi ve ekonomik sıkıntılar planlanan eğitim kurumunun açılmasına mani olmuştur. İstanbul'daki Sağır Dilsiz ve Âmâ Mektebi de 1926 yılında öğrenci azlığı nedeni ile kapatıldı. İstanbul dışında da sağır dilsiz ve âmâ çocuklar için Selanik ve İzmir'de mektep açılmıştır. Bunların dışında yabancı ülkelerin desteği ile misyonerler tarafından açılan mektepler de olmuştu. Verilen eğitimlerle sağır dilsiz ve âmâ çocuklar meslek öğrenmiş ve kendi başlarına hayatlarını devam ettirip topluma entegre olmuşlardır.
Özet (Çeviri)
The reintegration of the deaf and dumb and blinds to the society and their education is a difficult sociological case. Before the education, it is required that people should accept the presence of deaf and dumb and blinds and also accept the idea of their being able to the reintegration to the society by various trainings. In the historical process the life for deaf and dumb and blinds has never been so easy at all. In the West, the church is considered the deaf and dumbs as the people who suffered the wrath of God and hence they did not consider their educations necessary. These considerations have been continued through the medieval period and in the 16th century practices have begun for their educations. During the same period, the deaf and dumbs living in the Ottoman Empire have been living away from the education due to their performing of a number of duties in the palace. The first attempt in the sense of the education of the deaf and dumbs in the Ottoman Empire was conducted in 1889, in İstanbul by Monsieur Grati seignior who is Austrian. The deaf and dumb school was opened officially by getting the permission of Grati Seignior from Münif Pasha who is the Minister of Education of that period. When the school first opened, it continued the education in the School of Commerce; also a class was opened for the blinds almost two years after than the opening of the Deaf and Dumb School. The school accepted students between 6 to 20 years and they were received 4 years of education and training. The education system which is applied here was implemented by patterning from France and by making some changes. One of the biggest deficiencies of the school was not being a boarding school. Therefore, the deaf and dumb and blind students out of İstanbul who wish to study could not be able to benefit from this training. Also an other deficiency of the school was the inability to have a detached building in no way. In order to organize and determine the principles of the education that will be given in schools, the“Deaf and Dump Schools regulations”was prepared by patterning similar schools in Europe, in September 26, 1915 by the Ministry of Education. After this regulation, also another regulation containing the same conditions was prepared for blind students. In these regulations, an opening of a detached school was highlighted but this result could not be reached at all. The emergence of World War I, social, political and economic hardships were prevented the opening of educational institution. Also the School of Deaf and Dumb and Blinds in İstanbul was closed in 1926, due to the minority of students. For deaf and dumb and blind children outside İstanbul, also schools were opened in Thessaloniki and İzmir. Apart from these, also there were schools opened by missionaries with the support of foreign countries. The deaf and dumb and blind children have learned professions due to the education they received and were integrated into the society by continuing their lives on their own.
Benzer Tezler
- II. Abdülhamit Dönemi Osmanlı Devleti'nde engelliler ve engelli politikaları(1876 – 1909)
Disability and disability policies in the Ottoman State during Abdülhami̇t II
KAMURAN ŞİMŞEK
- Dil Sükûtta Eller İcraatta:Osmanlı sarayı ve toplumunda dilsizler
Speech in Silence, Hands in Performance: Mutes in the Ottoman court and society
BELEMİR ERKEN
- Türkiye Cumhuriyeti'nde engelli eğitimi (1923-1972)
Disabled education in Republic of Türkiye (1923-1972)
AYŞE KANDUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH DEMİREL
- 3904 numaralı Çekmece-i Sagir (Küçükçekmece) (H-1247/M-1831) tarihli Nüfus Defteri'nin transkripsiyon ve değerlendirmesi
Transcryption and evluationof H-1247/M-1831 date Population Book
MİKAİL ERGÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Tarihİstanbul Aydın ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALEV DURAN
- Divle kazasının nüfus yapısı(1833-1845)
The population structure of the Divle accident (1833-1845)
BERNA KORKMAZ