Osmanlı idaresinde Üsküb kazası (1455-1569)
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 42641
- Danışmanlar: DOÇ.DR. AYDIN DÜNDAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 263
Özet
ÖZET Tarihi çok eskilere dayanan Üsküb, İllirya, Dardanlar, Slavlar, Roma, Bizans ve Sırb hakimiyeti altında bulunmuştur. I. Kosova Savaşı'ndan sonra Yıldırım Bay.ezid zamanında 6 Ocak 1392'de Paşa Yiğit ve Evrenos Beğ tarafından femedilmiştir. Üsküb, fethedildikten sonra sistemli bir iskâna tabi tutularak Anadolu'dan nakledilen Türkmenler, buraya yerleştirilmiştir. Bölgeye ilk olarak yerleştirilen Türkmenler, Saruhan bölgesinden nakledilen Türkmenler ile Ofcabolu Türkmenleri'dir. Fetihten sonra Üsküb, uç bölgelerinde bir merkez yapılarak idaresi, Paşa Yiğit Beğ'e verilmiştir. Paşa Yiğit Beğ, bu görevini 1414 yılına kadar devam ettirmiş, ondan sonra Üsküb uç beyliğine îshak ve onun oğlu İsa Beğler getirilmiştir. Fatih Sultan Mehmed döneminde kaza statüsü verilen Üsküb, 155 1 yılında da sancak yapılmıştır. Tahrir Defterleri'nde belirtildiğine göre, Üsküb Şehri'nde XV. ve XVI. yüzyılda oldukça fazla Müslüman-Türk nüfus bulunmaktaydı. 1455'de nüfusun % 63.1 'i, 1468'de % 68.6'sı, 1529'da % 72.8'i ve 1544 yılında ise % 79.5'i Müslüman-Türk unsurlardan meydana gelmekteydi. Şehirdeki bu nüfus yoğunluğunun XVI. yüzyıl sonları ile XVII. yüzyıl başlarında daha da arttığı görülmektedir. Balkan Yanmadası'nda önemli ticaret yollan üzerinde bulunan Üsküb, iktisadî ve tiicarî yönden gelişmişti. Şehirde 133 değişik meslek kolu bulunmaktaydı. Bunlar içinde en yoğun olanı, dokumacılık, dericilik, taşımacılık ve alet imali gibi mesleklerdi. Aynı zamanda yiyecek imali ve satışı ile ilgili meslekler de önemli bir yer tutmaktaydı. Üsküb'e bağlı köylerde ise, halkın büyük bir kısmı ziraî üretim ile uğraşmaktaydı. Yetiştirilen mahsuller içinde en önemlileri; buğday, arpa, nohut, mercimek, meyve, ceviz ve bağcılık idi. Bilhassa ceviz üretimi oldukça fazlaydı. Üsküb Kazâsı'nda bulunan toprakların % 85'i miri arazi bünyesinde tımar gelirlerine ayrılmış olup, % 15'i ise vakıf ve mülk arazi olarak tahsis edilmişti. Mirî arazi gelirlerinin % 50'si haslar, % 30'u tımarlar ve % 20'si ise zeametler oluşturmaktaydı.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Skopje having the historical ages had been under the sovereignity of İllirs, Dardans, Slavs, Rome, Byzantium and Serbs. Skopje was conquered by Pasha Yiğit and Evrenos Beğ on January 6, 1392, in the reign of Bayezid known Thunder, after the first Kosova Battle. After the conquest of Skopje, there had been a systemetical settling. Turcomans brought from Anatolia were settled down in Skopje. The first coners were from Saruhan and Ofcabolu Turcomans. Skopje having been done a central was goverment given to Pasha Yiğit. He had continued his duty until 1414. After him, îshak and his son îsa were appointed for this post. During the reign Sultan Mehmed U. known as the Conquerer, Skopje got a statute of a administrative district and in 155 1 it became sancak. As mentioned in the registered document, in Skopje there were many Muslim- Turks in the 15th and 16th centuries. The percentage of population of Muslim-Turks in Skopje were as following according to the years: 63.1 % in 1455, 68.6 % in 1468, 72.8 % in 1529, 79.5 % in 1544. The intensity of the population increased remarkably in the 16th and 17th centuries. Skopje, having had an important trade center in Balkan Peninsule, improved economically and commercially. There were 133 different types of businesses in the city. The most important ones were weaving, leather manufacturing, transport business. On the other hand, some businesses related with the production and sale of the food were also seen in the city. Nearly in every villages of Skopje, most part of the villagers were dealing with agriculture. The most important products in these villages were wheat, barley, chick-peas, lentil, fruits, valnut and viniculture. Especially the product of walnut takes an important place. 85 % of lands in the disrict of Skopje is for tımar holder; 15 % for vakifs and mülks. The incomes from these lands were divided as follows: 50 % hasses, 30 % for tunars and 20 % for zeamets.
Benzer Tezler
- Osmanlı Dönemi Üsküp vakıfları
Skopje/Üsküp foundations/Vakif in Ottoman Period
HASAN TELLİ
Doktora
Türkçe
2018
TarihAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİDE ASLAN
- 15-17. yüzyıllar arasında Osmanlı Dönemi Üsküp şehrinin mimari gelişimi
Architectural development of the city of Skopje through the 15th-17th. centuries of Ottoman Period
NAGİHAN ABAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞÜKRÜ SÖNMEZER
- Üsküp'te Türk mimarisi (XIV.-XIX.yy.)
Turkish architecture in Skopje (XIV.-XIX. th century)
MUSTAFA ÖZER
- Üsküplü divan şairleri
Başlık çevirisi yok
HANİFE YAKUP
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA İSEN