Geri Dön

Rus oryantalistlerin islamî ilimlerle ilgili çalışmaları ve hadîs/sünnet'e yaklaşımları

Studies of Russian orientalists about islamic knowledge and their approach for the hadiths/traditions

  1. Tez No: 428426
  2. Yazar: SULTANBEG ALIEV
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ TOKSARI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Oryantalizm, Rus oryantalistler, Hz. Muhammed, Hadis, Sünnet, Orientalism, Russian orientalists, Mohammed his holiness, Hadith, Tradition
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 244

Özet

Oryantalizm dinsel kaygıları da olan siyasi ve ideolojik bir dünya görüşüdür. Eski ve yeni hemen hemen bütün oryantalistler eserlerinde iki ana tema işlemektedirler. Bunlardan biri Hz.Peygamber'in nübüvvetinin sıhhati, diğeri ise Kur'an'ın kaynağı ve onun bir vahiy ürünü olup olmadığı konusudur. Rus oryantalistler Allah'ın Elçisi'nin hem şahsını, hem yaşam tarzını, hem de sözlerini ele alarak kendilerince değerlendirmelerde bulunmuşlardır. İslam'ın kutsal kitabı olan Kur'an'a, Hz.Muhammed'in yazdığı kitap olarak bakarken, hadislere karşı da şüpheci yaklaşımlar sergilemişlerdir. Bu çalışmada Rus oryantalizminin tarihçesi, etkileri ve çeşitleri incelenmiştir. Misyonerlik oryantalizm, bilimsel oryantalizm ve ateistik oryantalizm Rus oryantalizminin basamak ve çeşitlerini oluşturmaktadır. İlk önce Rusların İslamiyet ile ilgili ilk bilgileri ve kaynakları üzerinde durduk. Daha sonra Rus oryantalistlerin İslami ilimler ile ilgili çalışmalarını tanıttık. Rus oryantalistlerin eseleri kendi dönemleri içerisinde kronolojik olarak ele aldık. Her bir eserin kısa değerlendirmesini yapmakla beraber, dönemlerine göre genel değerlendirme yaptık. Rusya'da oryantalizm çalışmaları XVIII. yüzyılda yapılmaya başlanmıştır. İlk oryantalistik çalışması Kur'an'ın tercümesiyle başlamış olup daha sonraki dönemlerde, tefsir, hadis, kelam, İslam hukuku, din felsefesi, İslam medeniyeti gibi değişik alanlarda çalışmaları olmuştur. Rus oryantalistlerin Hz. Muhammed hakkındaki düşünceleri iki kısma ayrılmaktadır. 1. Hz. Muhammed tarihi bir şahsiyettir. Bazı Rus oryantalistler bu temele dayanarak eser yazmışlardır. 2. Hz. Muhammed tarihi şahsiyet değil, efsanedir. Diğer grup Rus oryantalistler ise bu temele dayanarak eser yazmışlardır. Çalışmamızın ana konusu olan Rus oryantalistlerin hadis/sünnet ile ilgili düşünceleri hakkında geniş bilgiler verdik. Rus oryantalistler, hadislerin büyük kısmının, İslâm'ın ilk asrında meydana gelen dinî, tarihî ve sosyal gelişiminin neticesi olarak görürler. Hadisleri dinî değil de toplum yaşamının sosyal, kültürel, hukuki ve benzeri çeşitli yönlerini yansıtan tarihî birer metin olarak algılamalarının doğal sonucu olarak Rus oryantalistler, Müslüman âlimlerden çok farklı bir“kaynak ve sıhhat tespit metodu”kullanmaktadır. Müslümanların araştirmalari, Hz. Peygambere ait oldugu iddia edilen hadislerin Ona (s.a.) ait olup olmadigini/sihhatini tespit etmeyi amaçlarken, Rus oryantalistlerin çalışmaları bu hadislerin Müslümanlar tarafindan Ona (s.a.) ne zaman nispet edildigini tespite yöneliktir.

Özet (Çeviri)

Orientalism is a political and an ideological world-view that has religious concerns. Almost all of the orientalists, new or old, treat two main themes in their works. One of these themes is the validity of the prophet his holiness and the other one is the source of Quran and whether it is a product of revelation or not. According to them, Russian orientalists evaluated the personality, the life style and the sayings of the Prophet of God in their way. While they regarded the Quran, the holy scripture of Islam, as a book written by Mohammed, they also had skeptical approaches for the hadiths. In this study, the history of Russian orientalism, its effects and types are examined. Missionary orientalism, scientific orientalism and atheistic orientalism are the steps and types of Russian Orientalism. First of all, we dwelled on the first information and sources of Russians about Islam. Then, we introduced the studies of Russian orientalists about Islamic knowledge. We discussed the works of Russian orientalists chronologically within their periods. In addition to the short evaluation of each work, we performed an overall assessment according to their periods. In Russia, orientalism studies were first seen in XVIII. Century. First orientalist work was started with the translation of Quran and after that there were some other works into other aspects such as interpretation, hadiths, words, Islamic law, religious philosophy and Islamic civilization. The thoughts of Russian orientalists about Mohammed are divided into two parts. 1. Mohammed his holiness is a historical person. Some Russian orientalists composed some works basing on this basis. 2. Mohammed his holiness is not a historical person, he is a legend. The other group of Russian orientalists composed their works basing on this basis. We informed much information about the opinions of Russian orientalists about hadith/tradition which is the main subject of our study. Russian orientalists think that the most of the hadiths are the result of religious, historical and social development occurred in the first century of Islam. As a natural result of perceiving the hadiths as historical texts which reflects the social, cultural, legal and various aspects of social life but not religious, Russian orientalists use a very different 'Detection method of source and validity' than Muslim savants. While the researches of Muslims aim to prove that the hadiths, which are thought to come from the Prophet, belong to him/are valid, the works of Russian orientalists aim to determine when these hadiths were correlated with him (his holiness) by the Muslims.

Benzer Tezler

  1. Rus oryantalist L. İ. Klimoviç'in Kur'an hakkında kitap adlı eseri üzerinden Kur'an'a yaklaşımı

    Russian orientalist Klimovich's approach to the Quran through his book the book about Quran

    ZHAKHANGİR NURMATOV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DinErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VELİ KAYHAN

  2. Rus oryantalistlerin Kur'an çalışmaları

    The Qur'an studies of Russian oriantalists

    ALAU ADİLBAYEV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET NEDİM SERİNSU

  3. Rus oryantalistlerin hadis ve siyer çalışmaları

    The studies of Russian orientalists on the hadith and siyar

    KUDRAT ARTİKBAEV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KÂMİL ÇAKIN

  4. Rus oryantalistlerinin siyer çalışmaları (19 ve 20. yüzyılları)

    Rus oryantalistlerinin siyer çalışmaları (19 ve 20. yüzyılları)

    ZELİMHAN SOLTAYEV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Sanat TarihiAnkara Üniversitesi

    Tarih Bölümü

    PROF. DR. İBRAHİM SARIÇAM

  5. Kazakların İslâmlaşması ve Rus oryantalistlere göre çarlık Rusyası Döneminde dinî kimlikleri

    Islamization of Kazakhs and their religious identies in the Period of tharist according to Russian orientalists

    BEKZOD SYDDYKOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SALİH PAY