Divriği kent dokusundaki geleneksel konut mimarisinin incelenmesi ve örnek sokak sağlıklaştırması üzerine bir değerlendirme
The investigation of traditional residential architecture at Divrigi urban farbic and a study on model street rehabilitation
- Tez No: 432299
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BAŞAK BURCU TEKİN, DOÇ. DR. GONCA BÜYÜKMIHÇI, YRD. DOÇ. DR. HAYRİYE HALE KOZLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 284
Özet
Orta Çağın önemli Türk İslam kentlerinden birisi olan Divriği'de, günümüze ulaşmayı başaran geleneksel konut ve sokak dokusu zengin potansiyele sahiptir. Farklı kültürel bileşenlerin başarılı sentezini yansıtan geleneksel konutlar, Anadolu konut mimarisi içerisinde özgün örnekler olarak karşımıza çıkmaktadır. İlçede Türk mimarlık tarihinin en önemli eserlerinden birisi olan Divriği Ulu Cami ile ilgili yoğun bilimsel araştırmalar gerçekleştirilmesine rağmen, özgün karakteristiği ile dikkat çeken geleneksel konutlar ve sokak dokuları göz ardı edilmiştir. Çalışmanın amacı Divriği kent dokusu içerisinde 114'ü tescilli olmak üzere, yaklaşık 300 kadar geleneksel konutun ve özgün dokusunu koruyan sokakların karakteristik özelliklerinin ortaya konulması ve örnek koruma anlayışı çerçevesinde doğru koruma önerilerin getirilmesidir. Çalışma kapsamında Divriği'nin fiziki, tarihi ve sosyo-ekonomik özellikleri incelenmiş ve dokusal - mekânsal inceleme ile Anadolu konut mimarisi içinde geleneksel Divriği evlerinin yeri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Dokusal inceleme bağlamında Divriği'nin kentsel gelişimi, kent dokusu ve sokak oluşumları araştırılmıştır. Mekânsal inceleme bağlamında evler; plan özellikleri, cephe düzenlemeleri, bezeme detayları, yapı elemanları ve malzeme özellikleri bakımından incelenmiştir. Seçilen 25 adet ev ve konakta rölöve çalışmaları yapılarak, tipoloji çalışması hazırlanmıştır. Divriği evlerinde plan şemasını örgütleyen temel birimin 'sofa' olduğu tespit edilmiş olup, Divriği evleri sofa odaklı ve avlu odaklı olmak üzere iki farklı sınıflamaya tabi tutulmuştur. Mekânsal okumalar kültür-mekân etkileşimi bağlamında ele alınırken Anadolu konut mimarisi içerisinde sadece Divriği evlerinde görülen 'toyhane' adlı özel mekânın varlığı tespit edilmiştir. Ayrıca Divriği ilçesinde yerel yönetimlerce gerçekleştirilen sokak sağlıklaştırma projesine eleştirel bir bakış getirilerek, kullanıcılar üzerinde gerçekleştirilen anketler ve Türkiye ile dünyadan olumlu örnekler ışığında, alan için örnek bir koruma anlayışı ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Traditional house and Street fabric has a rich potential that managed to reach today, at one of the important Turkish İslamic city of Middle Ages Divrigi. The traditional houses which reflecting the successful synthesis of different cultural components, is encountered as specific examples of Anatolian residential architecture. Although intensive scientific researches were carried out on the Great Mosque, traditional houses and fabric of streets that are remarkable with original characteristic had been ignored by researchers. The aim of study is reveal the characteristics of about approximately 300, including 114 registered traditional houses and the streets which preserve the original fabric and ensure the correct conservation within the framework of model conservation policy. The place of traditional Divrigi houses in Anatolia residential architecture has tried to reveal with spatial and textural analysis. İn the context of textural analysis, urban development, urban fabric and street formations was investigated. İn the context of spatial analysis traditional houses were examined in terms of that features; plan features, façade arrangements, decorative details, structural components and used materials. Typology study has been prepared on selected 25 houses and mansions by detailed survey works. İt has been found that, in Divrigi houses the basic unit that organizes the plan scheme is 'sofa'. Traditional Divrigi houses were subjected to two different classifications, including sofa-oriented and focused courtyard. While considering spatial readings in the context of culture and space interaction, a private space have been identified that only seen at Divrigi in Anatolia residential architecture called 'toyhane'. Also, critical overview improved on street rehabilitation that performed by local authorities in Divrigi. Owing to surveys carried out on users and affirmative examples from Turkey and around world have tried to put forth model conservation policy.
Benzer Tezler
- The Divriği iron mines operation and the transformation of an Anatolian town during the Republican period (1938-2006)
Divriği demir madenleri işletmesi ve Cumhuriyet döneminde (1938-2006) bir Anadolu kentinin dönüşümü
GÖKSEL KAYA
Doktora
İngilizce
2022
SosyolojiYıldız Teknik Üniversitesiİnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL BAYKAN
- Sivas Divriği tarihi Kültür (Çarşı) camisine yönelik koruma kararlarının incelenmesi ve restorasyon önerisi geliştirilmesi
Investigation of conservation decisions and development of restoration proposal for the historical Kültür (Çarşi) mosque of Sivas Divrigi
SEDANUR ÇETİN
- Divriği ve çevresindeki kültür varlıkları
Cultural heritages of Divriği and surrounding
MUHAMMET LÜTFÜ KINDIĞILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA GÜNDOĞDU
- Kentsel koruma alanlarında planlama ve kentsel tasarım ilişkileri Ankara, Afyon, Konya, Avanos, Divriği örnekleri
Planning and urban design relitionships at urban conservation areas Ankara, Afyon, Konya, Avanos and Divriği case studies
AYŞE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAN KUMBARACIBAŞI
- An Interpretation of the Divriği Complex (its architecture and ornamentation) from the perspective of the cosmos understing in the 13 th century Anatollia
Divriği Külliye'sinin (süsleme ve mimarisinin) 13. yy. Anadolu kozmoloji anlayışı perspektifinden bir yorumu
SELEN BAHRİYE BOSTAN
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Sanat TarihiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
ALİ UZAY PEKER