Psikolojik danışmanların kültürel duyarlılık algılarının demografik ve mesleki değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of counselors'perceived cultural sensivity in terms of their demographics and professional variables
- Tez No: 432443
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE SİBEL TÜRKÜM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Algı, Kültüre duyarlı psikolojik danışma, Kültürel duyarlılık, Ölçek, RESPECTFUL model, Perception, Scale, Multicultural counseling, Cultural sensivity, RESPECTFUL model
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
Bu çalışmanın üç ana amacı bulunmaktadır. İlki, psikolojik danışmanların kültüre duyarlı psikolojik danışma sürecindeki kültürel duyarlılık algılarını değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. RESPECFUL Model unsurları ve APA çokkültürlülük tanımı ölçek maddelerinin yazımında kullanılmıştır. Bu çalışmanın ikinci amacı, psikolojik danışmanların kültürel duyarlılık algılarını cinsiyet, mezuniyet düzeyi, mesleki kıdem, bulundukları bölgedeki çalışma süresi açısından araştırmaktır. Çalışmanın son amacı, psikolojik danışmanların kültüre duyarlı psikolojik danışma kavramı ile ilgili eğitim yaşantıları, psikolojik danışma süreçleri ve danışan profillerini incelemektir. Ayrıca, RESPECTFUL Model ve APA ışığında İçerik Analizi yoluyla farklı kültürel özellikteki danışanlarıyla çalışırken karşılaştıkları mevcut zorluklar ve karşılaşacaklarını öngördükleri olası zorlukları incelemek amaçlanmıştır. Birinci, ikinci ve üçüncü amaçla ilgili çalışmalar ve bu çalışmaların sonuçları, Çalışma I, Çalışma II ve Çalışma II adlı üç ana bölümde sunulmuştur. Çalışma I kapsamında, Kültürel Duyarlılık Algıları Ölçeği (KPYAÖ) adlı beşli Likert tipi bir ölçek geliştirilmiştir. Ölçek geliştirme süreci, Türkiye'nin farklı bölgelerinden 322 gönüllü psikolojik danışmanın katılımıyla 2014 yılı Ocak ve Aralık ayları arasında gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı Faktör Analizi sonucuna göre, iki faktörlü ve 26 maddeden oluşan bir ölçek ortaya çıkmıştır. Madde içerikleri ve alanyazın ışığında, ölçeğin faktörleri kültürel farklılıklara açıklığı işaret eden Faktör 1 ve danışanla kültürel benzerlik aramayı işaret eden Faktör 2 olarak adlandırılmıştır. Faktör analizi sonuçları, maddelerin toplamının toplam varyansın % 67.7'sini açıkladığın göstermektedir. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayıları ilk faktör için .98, ikinci faktör için .79 ve tüm ölçek için .95 olarak hesaplanmıştır. KDAÖden alınan yüksek puan, yüksek kültürel duyarlılık algısını işaret etmektedir. Elde edilen istatistiksel değerler, KDAÖnün psikolojik danışmanların kültüre duyarlı psikolojik danışma sürecinde kültürel duyarlılık algılarını ölçmede geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir. Çalışma II'de, psikolojik danışmanların kültürel duyarlılık algıları cinsiyet, mezuniyet düzeyi, mesleki kıdem ve bulundukları bölgedeki çalışma süresine göre incelenmiştir. Lisansüstü derecesine sahip psikolojik danışmanların kültürel duyarlılık algıları lisans mezunu psikolojik danışmanların kültürel duyarlılık algılarından anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Ayrıca, Çalışma II'deki diğer demografik özelliklerin anlamlı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi sonuçlarına göre, mezuniyet düzeyi kültürel duyarlılık algılarının yordayıcısıdır. Öte yandan, cinsiyet, mezuniyet düzeyi, mesleki kıdem ve bulundukları bölgede çalışma süresinin psikolojik danışmanların kültürel duyarlılık algılarının yordayıcısı olmadıkları bulunmuştur. Çalışma III kapsamında, psikolojik danışmanlardan veri toplamak için Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Psikolojik danışmanların kültüre duyarlı psikolojik danışma kavramı ile ilgili eğitim yaşantıları, psikolojik danışma süreçleri ve danışan profilleri çalışmanın bu kısmında incelenmiştir. Ayrıca, çalışmanın bu kısmında kültürel özellikleri farklı danışanlarıyla çalışırken karşılaştıkları mevcut zorluklar ile karşılaşacaklarını öngördükleri olası zorluklar İçerik Analizi yoluyla incelenmiştir. İçerik Analizinde RESPECTFUL Model unsurları ve APA çokkültürlülük tanımı kullanılmıştır. Mevcut zorluklar, aile, cinsiyet, cinsel kimlik, dil, din, etnik köken, farklı değer yargıları, sosyoekonomik düzey ve toplumsal cinsiyet olarak sınıflandırılmıştır. Aile, cinsiyet, cinsel kimlik, dil, din, etnik köken/ ırk, farklı değer yargıları ve toplumsal cinsiyet de olası zorluk unsurlarıdır.
Özet (Çeviri)
This study has three main goals. The first goal is to develop a valid and reliable measurement tool to evaluate their perceptions on cultural sensivity of counselors in multicultural counseling process. The elements of RESPECFUL Model and APA's definition of multiculturalism are used to write items of the scale. The second goal of this study is to investigate counselors' gender, graduation level, work experience and work experience in their current working region in determining counselor s' perceptions on cultural sensivity. The last goal of the study is to examine counselors' education lives, psychological counseling processes and clients' profiles related to multicultural counseling concept. Moreover, examining current difficulties and potantial difficulties with culturally different clients by Content Analysis -in the light of RESPECTFUL Model and APA- have been aimed. The studies and results of these studies, related to first, second and third goals, are presented under three main sections as Study I, Study II and Study III. In the content of the Study I, a quintet likert-type scale, which called Perceieved Cultural Sensivity Scale (PCSS), has been developed. The scale development process has been performed on 322 voluntary counselors from different regions of Turkey between January 2014 and December 2014. As a result of the Exploratory Factor Analysis, a scale with two factors and 26 items is manifested. The occurred factors are named as“Factor 1”(signs openness to cultural differences) and“ Factor 2”(signs search for cultural similarity with the client) in the light of item contents and theoretical framework. The results of the factor analysis shows that total of items explains 67.7 % of the total variance. The Cronbach Alpha Coefficients of the scale are calculated as .98 for the first factor .79 for second factor and .95 for the total scale. The high score has obtained from PCSS, signs higher perceived cultural sensivity. The obtained statistical values shows that PCSS is valid and reliable on measuring counselors' percieved cultural sensivity in multicultural counseling process. In the Study II, counselors' perceptions on cultural sensivity are examined in terms of their gender, graduation level, work experience and work experience in their current working region. It is found that perceived cultural sensivity of counselors with graduate degree were significantly higher than counselors with undergraduate degree. Moreover, it has been found that other demografics are not significant in Study II. According the Multiple Linear Regression Analysis results, graduation level is the predictor of ounselors' percieved cultural sensivity. On the other hand, gender, graduation level, work experience and work experience in their current working region are not found to be significant predictors of counselors' percieved cultural sensivity. In the content of Study III, Personal Information Form is used to collect data from counselors. The counselors' education lives, psychological counseling processes and clients' profiles related to multicultural counseling concept are examined in this part of the study, Moreover, current difficulties and potantial difficulties with culturally different clients by content analysis are examined in this part of the study. Elements of RESPECTFUL Model and APA's definition of multiculturalism are used in Content Analysis. Counselor's current difficulties with culturally different clients are classified as family, gender, sexual identity, language, religion, ethnicity, different values, socioeconomic status and gender roles. Furthermore, family, gender, sexual identity, language, religion, ethnicity/ race, different values and gender roles are the elements of potantial difficulties with culturally different clients by Content Analysis.
Benzer Tezler
- Psikolojik danışmanların kültürel duyarlılık algıları ve Suriyeli mültecilere tutumlarının incelenmesi
Cultural sensitivity perceptions of psychological consultants and examining their attitudes towards Syrian refugees
FATMANUR ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FULYA TÜRK
- Psikolojik danışmanların kültürel duyarlılık algıları ve mülteci çocuklara karşı tutumlarının incelenmesi: İstanbul örneği
Examining psychological counsellors' perceptions of cultural sensitivity and their attitudes towards refugee children: Istanbul example
BURAK ATALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSAK PARDO
- Psikolojik danışmanların Suriyeli sığınmacılara ilişkin görüşlerinin ve kültürel duyarlılıklarının incelenmesi
Examination of psychological counselors views and cultural sensi̇ti̇vi̇ti̇es on Syrian asylum seekers
GÜLENDAM SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiKırıkkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVDA ASLAN
- Psikolojik danışma sürecinde kültüre duyarlılık bağlamında karşılaşılan sorunlar ve başa çıkma yöntemleri: Okul psikolojik danışmanlarının görüşleri
Problems encountered in the context of multiculturalism in the psychological counseling process and coping methods: Opinions of school counselors
ŞULE GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELDA KARADENİZ ÖZBEK
- Okul psikolojik danışmanlarının kültürlerarası duyarlılık ve sosyal adalet düzeyleri arasındaki ilişkide öz yeterliğin aracı rolü
The mediator role of self-efficacy in the relationship between school counselors' levels of intercultural sensitivity and social justice
MERVE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ GÜLTEKİN