Demre (myra)'daki Aziz Nikola Kilisesi yapı dönemlerinin malzeme teknik olarak değerlendirilmesi
The Detemination of the construction phases of Saint Nicholas Church in Demre (myra)
- Tez No: 43331
- Danışmanlar: PROF. DR. S. YILDIZ ÖTÜKEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Sanat Tarihi, Archeology, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 308
Özet
ÖZET Aziz Nikolaos Kilisesi Antalya İli, Demre İlçesinde yer al maktadır. Yaklaşık olarak ondört yüzyılı içeren farklı dönemlerdeki inşa faliyetleri ile bugünkü halini alan yapı merkez doğu-batı yönünde dört nefli bir kubbeli bazilika ve kuzey, güney ile batıda ye- ralan ek yapılardan oluşmaktadır.“Demre (Myra)'deki Aziz Nikolaos Kilisesi Yapı Dönemlerinin Malzeme Teknik Değerlendirilmesi”başlıklı tezimiz de yapının geçirdiği evrelerin malzeme ve tekniği karşılaştırılarak birbirinden ayrılmıştır. 6. yüzyıl ortalarına tarihlenen Erken Dönem yapı evresine ait payelerde üç, duvarlarda iki farklı teknik belirlenmiştir. Bu dönem kemerleri atnalı yuvarlak biçimli olup tuğla ile örülmüştür. Sadece güneydoğu II. şapel apsis ve güneydoğu II. III. şapeller arasındaki kemerde tam ortaya gelecek şekilde bir taş kullanımı saptanmıştır. Erken Dönem yapısında yaptığımız ölçümlerde ondört farklı boyutta tuğla belirlenmiştir. Kalınlıkları çeşitlilik göstermesine karşın en yoğun olarak 4.0, 4.5, 5.0 cm arasında değişmektedir. Aziz Nikolaos Kilisesi'nin 8. yüzyıl sonu 9. yüzyıl başına tarih lenen Kubbeli Bazilika Döneminde, duvar ve payeler almaşık tek nikte örülmüştür ve onsekiz farklı boyutta tuğla belirlenmiştir. Tuğlalar şaşırtmalı teknikte istiflenmiştir. Yapıda dört farklı harç kullanılmıştır. Yuvarlak kemerlerin tümü tuğla ile örülmüştür. Örtü elemanlarının hepsi, günümüze ulaşmayan naos kubbeside dahil olmak üzere tuğla ile örülmüştür. Kubbeli bazilikayı kuzey, kuzeydoğu, güney ve batı yönlerinden çevreleyen ve en erken ll.yy'ın ikinci çeyreğine tarih lenen Orta Bizans Dönemi yapılan 1118 yılına kadar devam eden üç farklı dönemde inşa edilmiştir.11 Duvarlar kaba yonu kesme taş ve aralarında yatay, dikey ola rak yerleştirilen tuğla ve küçük taşlarla örülmüştür. Tuğla her du varda aynı oranda değildir ve sadece iç mekanlarda düzgün sıralar oluşturacak şekilde kullanılmıştır. Bu dönemde sadece kemerler için tuğla üretilmiştir. Ek yapılarda beş farklı nitelikte harç kullanılmıştır. Üç farklı teknikte uygulanan harç üzerine derz üzerinde çeşitli çizgiler yapılmıştır. Tüm tonoz ve kemerler yuvarlak ve yüksek olarak örülmüştür. Kemerler taş, tuğla veya taş-tuğla almaşığı olarak üç farklı teknikte örülmüştür. Bu döneme ait tonozlar moloz taş ile örülmüş ve takviye kemerleri ile desteklenmiştir. Çalışmamızda belirlenen üç yapı dönemine ait kullanılan yir- mibeş tuğla kazılarda bulunan tuğla ve çatı kiremidlerinin hamur grupları ile karşılaştınlmıştır. Erken Dönem yapısında, 7 çeşit hamur özelliği gösteren tuğlalar belirlenmiştir. Kubbeli Bazilikada 6 çeşit; Orta Bizans Dönemi yapısmda ise, 9 çeşit tuğla saptanmıştır. Ayrıca, yapıda in situ durumda bulunan çatı kiremidleri de incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Ill SUMMARY The Church of Saint Nicholas is situated in Demre district of Antalya provience. The monument, wihich has gained its present form by the help of constructive activities containing approxima tely fourteen centuries, is made up of a domed basillica laying on the east-west direction and with annex constructions around it. The different phases of the construction are separated from each other by the means of analogy in our thesis called 'The Deter mination of the Construction Phases of Saint Nicholas Church in Demre (Myra)." Three different types of technic on the piers belonging to the early period the middle of the 6th century, and two different types of technic on the walls were rendered distinguished. Fourteen different types of brick were found during the measure taken of the early period construction. Although their thickness are different, it is often variable among 4.0, 4.5, 5.0 cm. In the domed basillica period of the Saint Nicholas Church going back to the end of the 8th and beginning of the 9th centruies, walls and piers were put up in alternative technic and eighteen dif ferent dimensions of brick were distinguished. Four different types of plaster were used. In the domed ba sillica all arches are round and constructed with bricks. All of vaul ting elements and the naos dome which is not existing are put up in brick. The middle period byzantium constructions which are da ting to the second quarter of 11th century and surrounding the domed basillica from north, northeast, south and west constructed in three different periods until 1118. The walls were put up in rough cut stone and bricks andIV little stones ordered vertically and horizontally in the pointings. The dimension of the brick is not the same on the every wall, they were properly ordered only in the internal space. Five different qualities of plaster were used. Various lines were applicated on the plaster in the line of pointings in three dif ferent techics. All the vaults and arches were put up high and round. Arc hes were constructed in three different ways as the stone, brick and alternating with stone and brick. High barrel vaults of this pe riod were erected out of rubble stones and supported by backing vaults. The twenty five 'in situ' brick samples paste group which was taken in different periods were compared to paste samples which excavation findings of brick and tile pastes. In this complex, also roof tiles and cover tiles in 'in situ' po sition were examined.
Benzer Tezler
- Myra'nın limanı Andriake'nin yerleşim planı
Settlement plan of Andriake, the harbour of Myra
ÇAKIR AFŞİN AYGÜN
- Geç Antik Dönem sonrasında ve Ortaçağda (M.S.4.-14. yy.) Andriake kenti
The Town of Adriace (Lycia) after the Late Antique Period to the Medieval Period (4 th cent. AD-14 th cent. AD)
VAHİT MACİT TEKİNALP
Doktora
Türkçe
2000
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIZ ÖTKÜKEN
- Demre-Myra Aziz Nikolaos kilisesi kazılarında bulunan Ortaçağ sırlı seramikleri (1989-2009)
Mediavel Glazed ceramics found excavation of Saint Nikolaos church in Demre-Myra (1989-2009)
EBRU FATMA FINDIK
- Demre-Myra Aziz Nikolaos Kilisesi kazılarında (1989-2000) ortaya çıkarılan Bizans Dönemi sırsız seramikleri
Byzantine age unglazed ware which are found in Demre-Myra Saint Nicholas Church excavation (1989-2000)
AYŞE ÇAYLAK TÜRKER
- Akdeniz çevresi ortaçağ camcılığı ışığında Demre Aziz Nikolaos Kilisesi cam buluntuları
Glass findings from Demre (Myra) St. Nicholas Church, in the light of medieval Mediterranean Glassware
ÖZGÜ ÇÖMEZOĞLU
Doktora
Türkçe
2007
Sanat Tarihiİstanbul ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. T. ENGİN AKYÜREK