Yeni çevresel paradigma ölçeği ile organik gıda tüketicilerinin çevreye yönelik tutumlarının değerlendirilmesi: ankara ili örneği
Assesment of ecocentric attitudes of the orgnic food consumers with using the new ecologi̇cal paradi̇gm scale: Sample of Ankara city
- Tez No: 434729
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE OLHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Bu tezin temel amacı, araştırma kapsamındaki tüketicilerin organik gıda tüketirken çevreye yönelik tutumlarının“Yeni Çevresel Paradigma Ölçeği”ile incelenmesidir. Ayrıca, tüketicilerin organik gıda tüketimleri konusunda bilgileri, bu ürünleri tüketip tüketmeme nedenleri, organik gıda satın alırken tercih ettikleri yerlerin seçimi ve bu gıdaları tüketirken çevreye duyarlı olup olmadıkları da araştırılmıştır. Araştırma Ankara'nın Çankaya ve Yenimahalle ilçelerindeki organik gıda satan 3 özel dükkanda yapılmıştır. Çalışma, Gayeli Örnekleme Yöntemi ile seçilen Yenimahalle ilçesinde 53, Çankaya ilçesinde 44 olmak üzere toplam 97 tüketici üzerinde yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında anket formu kullanılmış ve organik gıda tüketici sayısının belirlenmesinde Oransal Örnek Hacmi formülünden yararlanılmıştır. Tüketicilerin organik gıda tüketimlerinde çevreye olan duyarlılıklarının belirlenmesinde ise“Yeni Çevresel Paradigma Ölçeği”nden yararlanılmıştır. Organik gıda tüketicilerinin çevreye olan duyarlılığı konusundaki analizlerde ayrıca Ki-Kare ve“Likert Ölçeği”nden yararlanılmıştır. Bulgular, araştırmaya katılan tüketicilerin genel olarak organik gıdaları tercih ettiklerini, bu gıdaları tercih etme nedenleri arasında bu gıdaların sağlıklı olmaları, kimyasal madde içermemeleri ve sertifikalı ürün olması gelmektedir. Tüketicilerin %45,9'unun organik gıdaları diğer ürünlerden sertifika-logo ile ayırt ettikleri belirlenmiştir. Organik gıdaların tüketiciler tarafından tercih edilmemesinin nedenleri arasında en başta bu gıdaların fiyatlarının yüksek olması gelmektedir. Elde edilen bulgulara göre tüketicilerin %60,8'i organik gıda fiyatlarını yüksek bulmaktadır. Diğer nedenler arasında ise, organik gıda satan marketlerin her yerde bulunmamasıdır. Tüketicilerin %50'sinin organik gıdaları bu gıdaları satan özel dükkanlardan aldıkları ve tüketicilerin %28'inin ise bu gıdaların satıldığı pazarlardan aldıkları görülmektedir. Araştırmaya katılan tüketicilerin bir kısmı organik gıdalarla ilgili kendi bilgi düzeyini yeterli bulmamaktadır. Tüketicilerin %40,1'inin organik ürünler hakkındaki bilgileri kitle iletişim araçlarından, %29,6'sının ise organik ürünleri satın aldıkları yerlerden sağladıkları görülmektedir. Organik gıda tüketiminde sağlık önemli bir faktör olmakla beraber tüketicilerin bir kısmı çevre faktörünü de dikkate alarak organik gıda satın almaktadırlar. Yaş, eğitim, cinsiyet ve gelir düzeyi faktörleri gibi değişkenler ile tüketicilerin çevreye olan duyarlılığı arasındaki ilişkinin önemli olup olmadığını incelemek için Ki-kare testi yapılmıştır. Bu testin sonucunda yaş, eğitim, cinsiyet, gelir düzeyi ve aylık organik gıdalara yapılan harcama tutarı değişkenleri ile tüketicilerin çevreye olan duyarlılığı arasında istatiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olmadığı görülmüştür. Bu bulgu, tüketicilerin çevre unsurundan ziyade sağlık faktörünü ön planda tuttuğunu göstermektedir. Tez çalışmasının önemli bölümlerinden bir tanesi de Yeni Çevresel Paradigma Ölçeği ile tüketicilerin çevreye yönelik tutumlarının değerlendirilmesidir. Son yıllarda Yeni Çevresel Paradigma Ölçeği kullanılarak birçok alanda çalışmaların yürütüldüğü görülmektedir. Ancak, bu ölçek ile organik ürün tüketimini birleştiren başka bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu bağlamda, bu tez çalışmasında çevre ve insan merkezli yaklaşımları ölçmeye yönelik olarak Yeni Çevresel Paradigma Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre çevre merkezli tutum düzeyinin insan merkezli tutum düzeyinden daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Araştırma kapsamındaki tüketiciler genel olarak değerlendirildiğinde tüketicilerin çevreye yönelik tutumunun ortalama 2,57 olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçtan, organik gıda tüketicilerinin çevreye olan duyarlılıklarının orta dereceden biraz daha yüksek bir düzeyde olduğu söylenebilir. Bu bulgular ışığında, organik gıda tüketicilerinin çevreye olan duyarlılıklarının arttırılması yönünde çalışmaların yapılması gerekliliği düşünülmelidir.
Özet (Çeviri)
The main aim of this thesis is the examination of the consumer attitude towards the environment while consuming organic food, via“New Environmental Paradigm Scale”. In addition, consumers' knowledge about the organic food consumption, reasons why they consume these products or do not, selection of the market places in buying organic food and while consuming these food, whether they are sensitive to the environment or not, are also investigated. The research was conducted in three particular organic food stores in Yenimahalle and Çankaya districts of Ankara. The study was conducted on a total of 97 customers, 53 of whom are in Yenimahalle and 44 of whom are in Çankaya, selected via Purposeful Sampling Method. A questionnaire was used to collect the data and proportional sample volume formula was used to determine the number of the organic food consumers. New Environmental Paradigm Scale was used in determining the organic food consumer sensitivity to the environment. In the analysis of the organic food consumer sensitivity to the environment, Ki-square and“Likert Scale”were also used. The findings are as follows: surveyed consumers prefer organic food in general, and among the reasons they prefer these foods are that they are healthy, they don't contain chemicals and they are certified products. It was determined that %45.9 of the consumers distinguished the organic products from the others by the certification-logo. Among the reasons that consumers do not prefer organic food, these products' high prices come first. According to the findings, %60.8 of the consumers finds the organic food prices high. Another reason is the lack of grocery stores selling organic food. It is seen that, %50 of the consumers buy organic food from particular stores, and %28 of the consumers buy from organic bazaars. Some of the surveyed consumers are not satisfied with their own knowledge of the organic food. It is seen that, %40.1 of the consumers provide the information about organic products from mass media, and %29.6 of the consumers from the places they buy their organic products. Although health is an important factor in organic food consumption, some of the consumers also buy organic food taking the environmental factor into the account. In order to show whether the relationship between age, education, gender, income level and consumers' environmental sensitivity is important or not, Ki-square test was applied. According to the results of this test, it is seen that there is not a statistically significant relationship between the variables like age, education, gender, income level, monthly spending on organic food and consumers' environmental sensitivity. This finding indicates that the consumers keep the health factor in the forefront rather than the environmental factor. One important part of this thesis is to evaluate the attitudes of consumers towards the environment with New Environmental Paradigm Scale. In recent years, it can be seen that studies are conducted in many areas using New Environmental Paradigm Scale. However, no other study has been come across combining this scale and the organic food consumption. In this context, New Environmental Paradigm Scale was used in this thesis in order to measure the environmental-centered and human-centered approaches. According to the findings, it was determined that the level of environment-centered attitude is higher than the level of human-centered attitude. When overall evaluation of the surveyed consumers is considered, customer attitudes towards the environment have been determined to be 2.57 on average. From this result, we can say that the environment sensitivity of the organic food consumers is slightly above the average. In light of these findings, the necessity of making efforts to increase the organic food consumer sensitivity towards the environment should be considered.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğrencilerinin çevreye yönelik bakış açılarının belirlenmesi
Determination of the environmental perspectives of the secondary school students
BEHÇET ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir Üniversitesiİlköğretim Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERAP ÖZ AYDIN
- Sınıf öğretmeni adaylarının ekolojik ayak izi farkındalık düzeyleri ve çevresel tutumları
The level of ecological footprint awareness and environmental attitudes of classroom teacher candidates
RAFİYE AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimDumlupınar ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRFAN TERZİ
DOÇ. DR. EYÜP ARTVİNLİ
- Doğrulayıcı faktör analizi ile bir uygulama
An application of confirmtory factor analysis
KADRİYE BURCU ÖNGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
EkonometriUludağ ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA AYTAÇ
- Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) temelli çevre eğitimine yönelik öğretim tasarımının etkililiği
The effectiveness of instructional design on science, technology, engineering and mathematics (STEM) based environmental education
MELTEM KUVAÇ
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. IŞIL KOÇ SARI
- AYAY öğrencilerinin KBRN bilgi düzeylerinin çevreye yönelik tutumlarına etkisi: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi örneği
The effect of AYAY students' CBRN knowledge levels on their attitudes towards the environment: the case of Canakkale Onsekiz Mart Unıversıty
AYŞE AKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAfet Eğitimi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FEHMİ VOLKAN AKYÖN