Zn-40Al esaslı alaşımların yapısal, mekanik ve tribolojik özelliklerinin incelenmesi
Investigation of microstructure, mechanical and tribological properti̇es of zn-40Al based alloys
- Tez No: 434990
- Danışmanlar: PROF. DR. TEMEL SAVAŞKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Bu çalışmada Zn-40Al-2Cu-(0-2,5)Ni alaşımları ile Zn-40Al-2Cu-2Si alaşımı kokil döküm yöntemi ile üretildi. Üretilen Zn-40Al-2Cu-(0-2,5)Ni alaşımları dökülmüş durumda Zn-40Al-2Cu-2Si alaşımı ise hem dökülmüş durumda hem de ısıl işlem durumlarda deneye tabi tutuldu. Alaşımların yapısal ve mekanik özellikleri incelendikten sonra tribolojik (sürtünme ve aşınma) davranışı blok-silindir esaslı bir aşınma deney düzeneği yardımıyla araştırıldı. Ni oranı arttıkça Zn-40Al-2Cu-(0,5-2,5)Ni alaşımlarının sertlik, sürtünme katsayısı ve çalışma sıcaklığı değerlerinin arttığı, mukavemet ve süneklik değerlerinin azaldığı, ortalama yüzey pürüzlülüğü ve hacim kaybı değerlerinin ise farklı değişimler sergilediği görüldü. Zn-40Al-2Cu-2Si alaşımının sürtünme katsayısı, çalışma sıcaklığı ve hacim kaybı değerlerinin uygulanan T5, T6 ve havada soğutma ısıl işlemleri ile azaldığı, T7 ve fırında soğutma ısıl işlemleri ile arttığı belirlendi. Diğer taraftan sözü edilen değerlerin ortalama yüzey pürüzlülüğü ile ters orantılı olarak değiştiği gözlendi. İzotermal dönüşüm sıcaklığı arttıkça bu alaşımın sürtünme katsayısı, sıcaklık ve hacim kaybı değerlerinin arttığı, ortalama yüzey pürüzlülüğü ile sertlik ve mukavemet değerlerinin ise azaldığı belirlendi. Yapılan değerlendirme sonucunda çözündürme sonrası havada soğutma, T6 ve 100 °C sıcaklıktaki izotermal dönüşüm işlemlerinin Zn-40Al-2Cu-2Si alaşımının sertlik ve mukavemetinin yanı sıra aşınma direncini de artırdığı belirlendi.
Özet (Çeviri)
In this study, Zn-40Al-2Cu-(0-2.5)Ni alloys and Zn-40Al-2Cu-2Si alloy were produced by permanent mould casting. The Zn-40Al-2Cu-2Si alloy was tested in both as-cast and heat treated conditions, but the Zn-40Al-2Cu-(0-2,5)Ni alloys were tested only in the as-cast condition. After examining the structural and mechanical properties of the alloys, their tribological properties were investigated using a block-on-cylinder type test machine. It was observed that the hardness, friction coefficient and working temperature of Zn-40Al-2Cu-(0,5-2,5)Ni alloys increase, their strength and ductility decrease, but their average surface roughness and volume loss show different changes with increasing nickel content. T5, T6 and air cooling heat treatments reduced the friction coefficient, working temperature and volume loss of Zn-40Al-2Cu-2Si alloy, but furnace cooling and T7 heat treatment increased the values of these parameters. These parameters showed opposite changes with the average surface roughness of the wear samples. As the isothermal transformation temperature increased the friction coefficient, working temperature and volume loss of Zn-40Al-2Cu-2Si alloy increased, but its average surface roughness decreased. As a result this work it was concluded that the solutionizing followed by air cooling, T6 heat treatment and isothermal transformation at 100 °C increase hardness, tensile strength and wear resistance of Zn-40Al-2Cu-2Si alloy.
Benzer Tezler
- Silisyum katkısının monotektoid çinko-alüminyum alaşımlarının tribolojik özelliklerine etkilerinin incelenmesi
An Investigation of the effect of silicon additions on the tribological properties of zinc-aluminium alloys
ALEV AYDINER
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Makine MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMEL SAVAŞKAN
- Silisyum oranının monotektoid esaslı Zn-Al-Cu-Si alaşımlarının mekanik ve tribolojik özelliklerine etkisinin incelenmesi
Effect of silicon content on the mechanical and tribological properties of monotectiid based Zn-Al-Cu-Si alloys
OSMAN BİCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Makine MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. TEMEL SAVAŞKAN
- Çinko-alüminyum esaslı yatak alaşımlarının içyapı ve tribolojik özelliklerinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
HAMDULLAH ÇUVALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
1989
Makine MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEMEL SAVAŞKAN
- Zn-40Al-2Cu-2Si alaşımının yetersiz ve sürekli yağlama durumlarındaki tribolojik özelliklerinin incelenmesi
An investigation of friction and wear properties of Zn-40Al-2Cu-2Si alloy under inadequate and continuous lubrication conditions
ZEKİ AZAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Makine MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. TEMEL SAVAŞKAN
- Stronsiyum katkısı ve farklı ısıl işlemlerin Zn-40Al-2Cu alaşımının içyapı, mekanik ve tribolojik özelliklerine etkilerinin incelenmesi
Investigation of the effects of strontium addition and different heat treatments on the microstructure, mechanical and tribological properties of Zn-40Al-2Cu alloy
MURAT TELLİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Makine MühendisliğiRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ PAŞA HEKİMOĞLU