Yönetici akademisyenlerin akademik liderlik algısı üzerine bir inceleme
An investigation into administrator-scholars' perceptions on academic leadership
- Tez No: 435406
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEN BAKİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Akademik liderlik, profesyonel gelişim, örgüt kültürü, Academic leadership, professional development, organizational culture
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Denetimi ve Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Bireysel dinamiklerin sürekli ve hızlı değişimi göz önünde bulundurulduğunda yükseköğretim kurumlarının belirtilen dinamizmi yakalamasının hatta dinamizme önayak olması gerektiği düşünülmektedir. Yükseköğretim kurumlarının sürekli gelişim gösteren ve modern çizgiyi yakalamak için değişim ve gelişim içinde olan kurumlar olması akademik liderliğin önemini daha da artırmaktadır. Akademik liderlik kavramı yükseköğretim kurumlarının belirlenen hedefe ulaşmasını sağlamasının yanı sıra bu kurumların hedefi belirleyen konumuna getirilmesinde de önemli olduğu düşünülmektedir. Yönetici akademisyenlerin akademik liderlik bağlamında profesyonel gelişimlerinin sağlanmasının örgüt kültürüne de nüfuz ederek örgüt kültürünü değişim ve yeniliğe açık bir hale getirmesi ve çağdaş akademik birimleri oluşturarak öğretimin ve akademik faaliyetlerin en etkili ve yüksek seviyeye getirilebilmesi için akademik liderlik eğitimi programlarının tasarlanması ve uygulanmasının önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın genel amacı sürekli değişim ve yenileşmenin sağlandığı günümüz koşullarına ayak uydurabilecek akademik liderlerin zaman ve koşullarla beraber değişen rollerine, becerilerine ve yetkinliklerine ilişkin yönetici akademisyenlerin akademik liderlik algılarını incelemektir. Mevcut çalışmanın bulgularının yükseköğretim kurumlarında uygulanan yönetim politikalarına yön vererek gelişime ve değişim kültürünü benimsemiş akademik kurumların oluşumuna katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu araştırmanın temel amacını ise yönetici akademisyenlerin akademik liderlik bağlamında profesyonel gelişim ve örgüt kültürüne ilişkin algılarını incelemektedir. Fenomenoloji yönteminin kullanıldığı araştırmanın çalışma grubunu 2014-2015 eğitim öğretim yılında İstanbul ilinde bulunan 4 kamu üniversitesinden yönetici olma koşulu ile toplam 30 akademisyen oluşturmaktadır. Mevcut çalışma için yarı yapılandırılmış görüşme soruları hazırlanmıştır. Görüşme sorularının hazırlanması sürecinde teorik ve uygulamalı kaynaklardan yararlanılmıştır. Görüşme sorularının hazırlanmasının ardından 8 yönetici akademisyen ile pilot çalışma yapılmıştır. Bu çalışma ışığında görüşme soruları yeniden gözden geçirilmiş ve 4 uzmandan alınan dönütler ile yeniden düzenlenerek görüşmelere başlanmıştır. Verilerin toplanması için yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcılardan izin alınarak görüşmeler sesli olarak kayıt altına alınmıştır. Görüşmelerin ses kayıtları transkript edilmiş ve görüşme verileri içerik analizi yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmada akademik liderliğin boyutları olan akademik liderlik rollerinin, akademik liderlik rollerine engellerin, akademik liderlik rollerine ilişkin engellerin aşılmasının ve akademik liderliğe ilişkin en büyük ve etkili başarının Türkiye'de kamu üniversitelerinde nasıl gerçekleştirildiği yönetici akademisyenlerin algılarına göre belirlenmeye çalışılmıştır. Yönetici akademisyenlerin akademik liderliğe ilişkin sorulara verdikleri cevaplar ışığında algılanan akademik liderlik rollerinin çoğunlukla gerçekleştirildiği görülmüştür. Akademik liderlik rollerinin gerçekleştirilemediği durumlarda ise farklı çözüm önerileri sunulmuştur. Akademik liderlik rollerine engel olarak çoğunlukla yönetici akademisyenlerin kendilerinin ve meslektaşlarının alışkanlıkları ve idari politikalar ön plana çıkmıştır. Belirtilen engellerin aşılmasında ise iletişim ve kişisel ilişkiler sağlanması öne çıkarken özgürlükçü çalışma ortamına, tecrübe paylaşımına, farkındalıkların oluşturulmasına, şeffaflığa ve kurumsallaşmaya değinilmiştir. Akademik liderlik rollerine ilişkin engellerin aşılmasında kullanılan çözüm önerileri sonucunda ise en büyük ve etkili başarının çoğunlukla akademik birimin büyümesine katkıda bulunmak olduğu vurgulanırken öğretimin niteliğinin artırılması, iletişim kanallarının açılması, yenilik ve değişimin bağlı bulunulan birime hâkim olması, barışçıl ve özgürlükçü bir çalışma ortamının oluşturulması ve karşılaşılan problemlerin çözümüne katkıda bulunulması belirtilmiştir. Akademik liderliğin örgüt kültürüne olan etkisi incelendiğinde ise değişim ve yeniliğe açık, tecrübe paylaşımının gerçekleştiği bir akademik birim oluşmasında akademik liderlik kavramının etkili olduğu düşünülmektedir. Ayrıca katılımcıların karar alma süreçlerine ilişkin görüşleri alındığında, oldukça farklı karar alma süreçlerinde bulunulsa da genellikle kişisel ilişkilerin kullanımının süreci hızlı ve etkili olmasını sağladığı belirtilmiştir. Buna ek olarak akademik birimler içerisinde yapılan toplantıların, formal yolların kullanılmasının, ortak ihtiyaçlar çerçevesinde karar alınmasının, sürece pasif katılımın sağlanmasının ve bölüm ziyaretlerinin rutin hale getirilmesinin bu bağlamda etkili olduğu belirtilmiştir. Çalışma sonucunda yönetici akademisyenlerin akademik liderlik bağlamında profesyonel gelişimlerini sağlamasının başta tecrübe paylaşımı olmak üzere kongre ve seminerler ve üniversitelerin sağladığı maddi imkânlar yoluyla gerçekleştirildiği belirlenmiştir. Ayrıca yönetici akademisyenlerin idari görevlerinin, akademik liderlik bağlamında profesyonel gelişimlerine ayırdıkları zamanı azalttığı belirtilmiştir. Bu duruma bakıldığında akademik liderlik eğitiminin yönetici akademisyenlere önemli katkılar sağlayabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
When the constant and rapid changes in individual dynamics are taken into account, it is considered that higher education institutions need to adapt and even to initiate the dynamism. Academic leadership becomes more important when higher education institutions turn into the institutions which develop continuously and change in order to achive modernism. The concept of academic leadership is regarded as important in not only enabling higher education institutions to achieve the pre-determined goals, but also turning them into the position in which they can set the goals. Within this context, it seems important to design and implement academic leadership training programs for making the organizational culture open to changes and innovations by ensuring administrator-scholars' professional development in terms of academic leadership and for developing more effective educational and academic activities by establishing contemporary academic units. The overall purpose of this study is to investigate administrator-scholars' perceptions on academic leadership with regard to changing roles, skills and competencies of academic leaders who will be able to keep up with today's constantly changing and renewing conditions. It is considered that findings of the present study will contribute to the development and constuction of academic institutions that are able to adopt the culture of change by providing guidelines for administrative policies implemented in higher education institutions. The primary purpose of this study is to investigate the administrator-scholars' perceptions on professional development and organizational culture with respect to academic leadership. In the study designed with phenomenology method, the study group was consisted of 30 scholars who had administrative positions at four state universities located in Istanbul in 2014-2015 academic year. Semi-structured interview questions were prepared for data collection. Theoretical and practical sources were utilized in the process of preparing interview questions. Then, piloting was conducted with eigth scholars. Considering the results of pilot study, the interview questions were revised and reorganized in accordance with the feedback obtained from four experts. Face-to-face interviews were conducted with the participants for data collection. The interviews were recorded by asking the participants' permissions. Voice records of the interviews were transcribed and the obtained data were analyzed with content analysis method. Findings of the study presented how the dimensions of academic leadership which are academic leadership roles, obstacles to academic leadership roles, overcoming the obstacles to academic leadership roles and their greatest and most effective success for academic leadership were performed in state universities of Turkey according to administrator-scholars' perceptions. When the administrator-scholars' responses to the questions about academic leadership were examined, it was observed that the perceived academic leadership roles were mostly fulfilled by administrator-scholars. Different solutions were suggested when academic leadership roles were not fulfilled. Administrator-scholars' and their colleagues' habits and administrative policies were mostly highlighted as obstacles to academic leadership roles. Communication and personal affairs were emphasized and a liberal work environment, experience share, raising awareness, transparency and institutionalization were addressed for overcoming these obstacles. As a result of solution suggestions for overcoming the obstacles to academic leadership roles, their greatest and most effective success was mostly pointed out as contributing to development of academic units. This was followed by increasing the quality of instruction, opening communication channels, dominating the affiliated unit with innovation and change, establishing a peaceful and liberal work environment, contributing to solutions of the confronted problems, improving physical conditions, distributing the workload equally, valuing individuals and their works, and administering the justice as their greatest and most effective success. When the effect of academic leadership on organizational culture was examined, the concept of academic leadership was observed to be effective in establishing an academic unit which is open to change, innovation and experience share. Additionally, the participants' views on their decision-making processes showed that use of personal affairs generally enabled the process to be rapid and effective even though they were involved in quite different decision-making processes. Within this context, it was also found to be effective to make meetings in the academic units, use formal ways, make decisions considering common needs, ensure passive participation in the process, make the department visits routine and finally participate in the process via electronic media. As a result of the study, it was indicated that the administrator-scholars promoted their professional development within the context of academic leadership through firstly experience share and then congresses, seminars and financial opportunities provided by universities. On the one hand, it was stated that administrative duties of administrator-scholars decreased the time they allocated for their professional development within the context of academic leadership. When considered from this aspect, an academic leadership training is thought to make important contributions to administrator-scholars.
Benzer Tezler
- Yükseköğretimde akademik liderlik, kalite ve kurumsal hafıza arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between academic leadership, quality and organizational memory in higher education
SÜLEYMAN UMAR
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMRA KIRANLI GÜNGÖR
- Akademisyenlerin algıladıkları yıldırma (mobbing) davranışları ile yöneticilerin liderlik davranışları arasındaki ilişki
The relation between the perception of academics on mobbing behaviors and the leadership behaviors of administrators
MELİHA ECE ELKIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ADİL ÇORUK
- Araştırma üniversitelerinin yapılandırılmasına ilişkin öğretim elemanlarının görüşleri: Eğitim fakülteleri örneği
The opinions of academics about structuring research universities: The sample of education faculties
RAMAZAN ŞAMİL TATIK
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN BAKİOĞLU
- Yükseköğretimde akademik liderlik, örgütsel adalet, örgütsel etik iklim arasındaki ilişkinin incelenmesi.
The analysing for the relationship of academic leadership, organizational justice, organizational etchical climate in higher education
TANSU UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiYükseköğretimin Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMRA KIRANLI GÜNGÖR
- Kadın akademisyenlerin akademik hayatlarında karşılaştıkları sorunlar üzerine bir araştırma; İstanbul örneği
A study on problems encountered by female academics in their academic life; Istanbul example
BERİTAN ÖNGÜNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kamu Yönetimiİstanbul Gelişim ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FIRAT DEMİRKOL