Personel güçlendirme ve işten ayrılma niyeti ilişkisinde örgütsel sinizmin aracılık rolü: Örgütsel sinizm ölçeği geliştirmeye yönelik bir araştırma
The meditation effect of organizational cynicism on employee empowerment and turnover intention relationship: A research on organizational cynicism scale development
- Tez No: 437168
- Danışmanlar: PROF. DR. CANAN ÇETİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Örgütsel Sinizm, Psikolojik Güçlendirme, Yapısal Güçlendirme, İşten Ayrılma Niyeti, Yapısal Eşitlik Modeli, Ölçek Geliştirme, Örgütsel Sinizm Ölçeği, Personel Güçlendirme, organizational cynicism, psychological empowerment, structural empowerment, intention to leave, turnover intention, structural equation modelling, scale development, organizational cynicism scale, employee empowerment
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 428
Özet
Bu çalışmanın amacı, örgütsel sinizmi ölçmeye yönelik yerel bir ölçek geliştirmek ve yapısal güçlendirme psikolojik güçlendirme, örgütsel sinizm ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkileri kuramsal ve ampirik olarak incelemek; örgütsel sinizmin psikolojik güçlendirme ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide aracı etkiye sahip olup olmadığını ortaya koymaya çalışmaktır. Çalışmanın diğer bir amacı ise; güçlendirme ve örgütsel sinizm alanlarındaki, oldukça az ve sınırlı olan sistematik, teorik ve deneysel çalışmalara dayalı literatüre bir katkı sağlamak ve tanımı üzerinde bile mutabakat sağlanamayan bu iki kavramının daha iyi anlaşılmasını sağlamaktır. Çalışmanın bir diğer temel amacı ise, yapısal eşitlik modeli kullanılarak hizmet sektöründe yer alan bir devlet bankasında yapılacak olan ampirik araştırma ve analizler ile personel güçlendirme (yapısal ve psikolojik güçlendirme), örgütsel sinizm ve işten ayrılma niyeti ve arasındaki ilişkileri ortaya koyan teorik bir model oluşturmaktır. Bu bağlamda İstanbul'daki bir devlet bankasında çalışan 736 kişi ile gerçekleştirilen çalışmada madde analizleri, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri kullanılarak 19 soru ve 4 boyuttan (bütünlükten yoksunluk, memnuniyetsizlik, alaycılık ve tutarsızlık) oluşan örgütsel sinizm ölçeği geliştirilmiştir. Ardından yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak AMOS ile yapılan hipotez testleri sonucunda yapısal güçlendirmenin psikolojik güçlendirme üzerinde pozitif anlamlı bir etkisi olduğu; psikolojik güçlendirmenin işten ayrılma niyeti üzerinde anlamlı bir etkisi olmadığı görülmüştür. Ayrıca psikolojik güçlendirmenin örgütsel sinizmin boyutları üzerinde negatif anlamlı bir etkisi olduğu; ancak bu boyutlardan sadece memnuniyetsizlik ve alaycılık boyutlarının işten ayrılma niyeti üzerinde anlamlı ve pozitif yönlü bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Son olarak SPSS PROCESS mikrosu kullanılarak yapılan aracı etki analizlerine göre psikolojik güçlendirme ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide örgütsel sinizmin memnuniyetsizlik, alaycılık ve tutarsızlık boyutlarının kısmi aracı etkisine sahipken bütünlükten yoksunluk boyutunun aracılık etkisi bulunmamaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to develop a local scale in order to measure organizational cynicism and to examine the relations between structural empowerment, psychological empowerment, organizational cynicism and the intention to leave the job emprically and theoretically; to reveal whether organizational cynicism has a mediator effect on the relation between psychological empowerment and the turnover intention (or intention to leave). Another aim of the study is to provide a contribution to the literature which includes quite limited and systematic, theoretical and experimental studies and to provide better understanding of these two concepts which there is no an agreement on their definitions. A third aim is to set a theoretical model which reveals the relations between an empirical research and analysis which will be made in a public bank from service sector by using structural equation modelling and employee empowerment (structurally and psychologically), organizational cynicism, the intention to leave the job. In this context, an organizational cynicism scale consisting of 19 questions and four dimensions (lack of integrity, dissatisfaction, disdain and contradictoriness) was developed by using item analysis, exploratory and confirmatory factor analysis and by interviewing 736 people who work for a public bank in Istanbul. After, as a result of hypothesis testing done with AMOS by using structural equation modelling, it was observed that there is a positive significant effect of structural empowerment on psychological empowerment; there is no a significant effect of psychological empowerment on the intention to leave the job. Besides, it is confirmed that there is a negative significant effect of psychological empowerment on dimensions of organizational cynicism; but only dimensions of dissatisfaction and disdain has a positive and significant effect on the intention to leave the job. Last, according to mediating effect analysis by using SPSS PROCESS micro, dimensions of dissatisfaction, disdain and contradictoriness of organizational cynicism has partial mediating effect on relations between psychological empowerment and the intention to leave the job while dimension of lack integrity does not have mediating effect.
Benzer Tezler
- Stratejik insan kaynakları yönetiminin iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde personel güçlendirme ve örgütsel destek algısının etkisinin belirlenmesi
Determination of the impact of personnel empowerment and perceived organizational support on the impact of strategic human resources management on job satisfaction and intention to quit
ERKAN YAKUT
Doktora
Türkçe
2020
İşletmeOsmaniye Korkut Ata Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERGÜN KARA
- Güçlendirmenin iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde kalite kültürünün ara değişken olarak incelenmesi
The mediating effect of quality culture between empowerment and work related outcomes
SULTAN SÜLEYMAN ÖKTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
PsikolojiGebze Yüksek Teknoloji Enstitüsüİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. HAKAN KİTAPÇI
- Örgüt kültürünün personel güçlendirme ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisi
The effect of organizational culture on empowerment and turnover intention
BERNA EREZ AKGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeAlanya Alaaddin Keykubat Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA YILDIRIM
- Personel güçlendirme ve psikolojik sahipliğin iş sonuçlarına etkisi:Eğitim sektörü üzerine bir çalışma
Effects of personnel empowerment and psychological ownership on business outcomes: A study in the education sector
ZARİFE ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGebze Teknik ÜniversitesiStrateji Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERHAT ERAT
- Personel güçlendirme uygulamaları ve örgütsel bağlılığın işten ayrılma niyeti üzerine etkisi
The effect of personnel empowerment practices and organizational commitment on turnover intention
HAZAL IŞIL KAYA