Sera atıklarından metan üretim veriminin artırılması için alkali hidrojen peroksit (AHP) ön arıtma prosesinin optimizasyonu
Optimization of pre-treatment process with alkaline hydrogen peroxide to improve the efficiency of methane production from greenhouse wastes
- Tez No: 438037
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NURİYE ALTINAY PERENDECİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enerji, Çevre Mühendisliği, Energy, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Bu tez kapsamında; anaerobik parçalanma prosesinde lignoselülozik kökenli sera atıklarının etkin substrat miktarını arttırmak ve anaerobik parçalanabilirliğini zenginleştirerek üretilen metan miktarının arttırılması ve parçalanma süresinin kısaltılabilmesi için alkali hidrojen peroksit (Alkali H2O2) ön arıtma prosesi incelenmiş ve proses optimizasyonu yapılmıştır. Tez kapsamda öncelikle Antalya bölgesinde seralarda miktar açısından en çok yetiştiriciliği yapılan beş temel ürünün (domates, salatalık, patlıcan, yeşilbiber ve kabak) kök, gövde, yaprak ve meyvesini içeren lignoselülozik kökenli sera atıkları karışım numunesinin karakterizasyonu toplam katı madde, uçucu katı madde, toplam kjeldahl azotu, protein, toplam ve çözünmüş kimyasal oksijen ihtiyacı, çŞeker, ekstrakte olabilen madde ve yağ lipid, Van Soest Fraksiyonu (selüloz, hemiselüloz, lignin, çözünmüş madde) ve elementel analiz yoluyla belirlenmiştir. Alkali H2O2 ön arıtma prosesi için optimum koşulların saptanması amacıyla mühendislik problemlerinin analizi, modellenmesi ve optimizasyonu için kullanılan Cevap Yüzey Yöntemi (CYY) ile alkali H2O2 ön arıtma prosesi deneyleri Design Expert paket programı kullanılarak planlanmıştır. Alkali H2O2 ön arıtma prosesi seçilen bağımsız değişkenlerin, bağımlı değişkenler üzerindeki etkileri yoluyla incelenmiştir. Alkali H2O2 ön arıtma prosesi üzerinde etkisi olduğu düşünülen bağımsız değişkenler; reaksiyon sıcaklığı, reaksiyon süresi, katı madde konsantrasyonu ve hidrojen peroksit (H2O2) konsantrasyonu iken seçilen bağımlı (cevap) değişkenler ise; çKOİ artışı, çŞeker artışı, ekstraktif içermeyen lignin miktarı ve biyokimyasal metan potansiyeli (BMP)'dir. Bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkenlerin üzerindeki etkisinin incelenmesinde istatiksel cevap yüzey yöntemi (CYY) içinde yer alan merkezi kompozit tasarım (MKT) metodu kullanılmıştır. Design Expert paket programı kullanılarak MKT ön arıtma deneyleri planlanmış ve önerilen MKT ön arıtma deneyleri yapılarak çKOİ, çŞeker, ekstraktif içermeyen lignin miktarı ve BMP sonuçları ile modeller kurularak modellerin geçerlilikleri ANOVA testi ile incelenmiştir. çKOİ, çŞeker, BMP ve lignin için önerilen modeller düşük p değerine sahip olup istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. çKOİ, çŞeker, ekstraktif içermeyen lignin ve BMP cevap değişkenleri için kurulan modellere ait regresyon katsayıları sırasıyla 0,9682, 0,7740, 0,8376 ve 0,5728 olarak tespit edilmiştir. Alkali H2O2 ön arıtma MKT denemeleri sonucunda; uygulanan reaksiyon sıcaklığının arttırılmasıyla; çKOİ konsantrasyonunun ve çŞeker konsantrasyonlarının arttığı ve BMP'nin azaldığı tespit edilmiştir. BMP üretiminin arttırılmasının amaçlandığı tez kapsamında çKOİ, çŞeker ve BMP'nin farklı davranışları nedeniyle alkali H2O2 ön arıtma proses optimizasyonunda farklı çözüm önerileri değerlendirilmiştir. çKOİ artışı, çŞeker artışı, ekstraktif içermeyen lignin miktarı ve BMP için oluşturulan modeller kullanılarak alkali H2O2 ön arıtma proses optimizasyonu maksimum metan üretimi ve proses maliyeti kriterlerine göre yapılmıştır. Optimizasyon önerilerinde maksimum metan üretimi ve proses maliyetini dikkate alarak maksimum metan üretimi için iki farklı optimizasyon çözümü incelenmiştir. Maksimum metan üretimini hedefleyen optimizasyonda bağımsız değişkenlerden reaksiyon sıcaklığı minimize edilmiş, katı madde konsantrasyonu, H2O2 konsantrasyonu ve reaksiyon süresi aralıkta bırakılmıştır. Proses maliyetini dikkate alarak maksimum metan üretimini hedefleyen ikinci optimizasyon da ise bağımsız değişkenlerden reaksiyon sıcaklığı, H2O2 konsantrasyonu, reaksiyon süresi minimize ve katı madde konsantrasyonu maksimize edilmiştir. Maliyet dikkate alınarak maksimum metan üretimi optimizasyonunda optimum ön arıtmanın % 1 H2O2 konsantrasyonu, 50°C reaksiyon sıcaklığı, 6 saat reaksiyon süresi ve %7 katı madde miktarı koşullarında sağlandığı tespit edilmiştir. Bu koşullarda önerilen model tarafından çKOİ ve çŞeker konsantrasyonu sırasıyla 296,352 mgKOİ/gUKM ve 102,130 mg şeker/gUKM olarak tahmin edilmiştir. Model validasyon deneyleri sonucunda çKOİ konsantrasyonu 290,3 mgKOİ/gUKM ve çŞeker konsantrasyonu 106,9 mg şeker/gUKM olarak ölçülmüştür. Tahmin edilen ve ölçülen değerler arasındaki hata yüzdeleri sırasıyla %2,1 ve %4,67 olduğundan çKOİ ve çŞekere ait modellerin güvenle kullanılabileceği belirlenmiştir. Ayrıca, bu koşullarda muamele edilen numunenin BMP değeri 309 mLCH4/gUKM olarak ölçülmüştür. Bu ön arıtma optimizasyonu sonucunda ham numune BMP'sinden %79,15 fazla BMP elde edilmiştir. Maliyet dikkate alınmadan sadece BMP'nin maksimize edildiği optimizasyonda optimum ön arıtmanın % 2,1 H2O2 konsantrasyonu, 50°C reaksiyon sıcaklığı, 13,5 saat reaksiyon süresi ve %5,6 katı madde miktarı koşullarında sağlandığı tespit edilmiştir. Bu koşullarda model tarafından çözümlenen çKOİ ve çŞeker konsantrasyonu sırasıyla 262,549 mgKOİ/gUKM ve 48,558 mgşeker/gUKM olarak tahmin edilmiştir. Model validasyon deneyleri sonucunda çKOİ konsantrasyonu 256,9 mgKOİ/gUKM ve çŞeker konsantrasyonu 47,3 mgşeker/gUKM olarak ölçülmüştür. Tahmin edilen ve ölçülen değerler arasındaki hata yüzdeleri sırasıyla %2,21 ve %2,60 olduğundan çKOİ ve çŞekere ait modelin güvenle kullanılabilir olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, bu koşullarda muamele edilen numunenin BMP değeri 328 mLCH4/gUKM olarak ölçülmüştür. Bu ön arıtma optimizasyonu sonucunda ham numune BMP'sinden %89,85 fazla BMP elde edilmiştir. Alkali H2O2 ön arıtmanın uygulandığı sera atıklarının lignoselülozik yapı yüzey özellikleri, moleküler bağ karakterizasyonu ve Van Soest fraksiyon dağılımı sırasıyla taramalı elektron mikroskop, Fourier transform infrared spektroskopi ve VanSoest analizleri ile incelenmiştir. TEM görüntülerinden ham numunenin sabit, değişmez ve süreklilik arz eden bir yüzeye sahip olduğu, ön arıtma ile muamele edilen numunelerin ise yapılarının ayrıldığı ve fibrillerinin açığa çıktığı gözlenmiştir. FTIR spektrum sonuçlarında dalga boylarında çok düşük düzeyde kaymalar olmakla birlikte, gözlenen piklerin hemiselülozik parçalanma fragmentleri ve lignin bileşenleri olduğu tespit edilmiştir. Van Soest sonuçlarına göre; hemiselüloz miktarında azalma gözlenirken, lignin miktarında önemli değişim tespit edilmemiştir. Literatürde sera atıklarına uygulanan alkali H2O2 ön arıtma proses optimizasyonunun yapıldığı bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Sera atıkları için alkali H2O2 ön arıtma proses optimizasyonunun yapıldığı, BMP potansiyelinin belirlendiği ve ön arıtmanın yüzey özelliklerine etkilerinin incelendiği bu çalışma literatürde ilk olması nedeniyle referans noktası olma özelliğini taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
In this thesis; alkaline hydrogen peroxide pre-treatment process was examined and optimized to increase the amount of effective substrate quantitiy of lignocellulosic waste material originated from greenhouses, to enhance the anaerobic degradability, to increase the amount of produced methane and to shorten the digestion time. In this thesis; primarily, the most widespread cultivated five vegetables (tomato, cucumber, eggplant, green peppers and zucchini) in Antalya region were mixed by using their roots, stems, leaves and fruits considering the amount of production. The analyses of total solids, volatile solids, total Kjeldahl nitrogen, protein, total and dissolved chemical oxygen demand, dissolved reduced sugar, extractive matter including lipid, Van Soest Fraction (cellulose, hemicellulose, lignin, soluble matter) and elemental composition were determined. To optimize alkaline H2O2 pre-treatment process, Response Surface Methodology (RSM) used for analysis of engineering problems, modeling and optimization was performed to plan experimental set up and to determine the optimum conditions. Alkaline H2O2 pre-treatment process was examined through the effects of selected independent variables on dependent variables. Independent variables which considered to have effects on alkaline H2O2 pre-treatment process are reaction temperature, reaction time, solid concentration and hydrogen peroxide (H2O2) concentration, while selected dependent variables are dissolved COD increase, dissolved reducing sugars increase, the change of extractives-free lignin amount and biochemical methane potential (BMP). The central composite design (CCD) method which is present in statistical response surface methodology (RSM) Design Expert software was used to assess the effects of independent variables on the dependent variables. CCD pre-treatment experiments are planned with Design Expert® program, recommended CCD pre-treatment experiments were performed, models were developed for soluble COD, soluble reduced sugar, change of extractive-free lignin amount and BMP results and finally the validity of the models was evaluated by ANOVA test. The proposed models for soluble COD, soluble reduced sugar, BMP and lignin have low p-values and were found to be statistically significant. Regression coefficients for soluble COD, soluble reduced sugar, change of extractive-free lignin amount and BMP models were determined as 0.9682, 0.7740, 0.8376 and 0.5728, respectively. As a result of alkaline H2O2 pre-treatment CCD trials; it was found that soluble COD and soluble reduced sugar concentrations were increased and BMP was decreased by increasing the applied reaction temperature. According to the scope of this thesis which aims to increase BMP production, different solution proposals were evaluated in alkali H2O2 pre-treatment process optimization because of the different behaviors of dissolved COD, dissolved reduced sugar and BMP. Alkali H2O2 pre-treatment process optimization was made according to maximum methane production and minimum process cost criteria by using models developed for increase of soluble COD and soluble reduced sugar, extractive-free lignin amount and BMP. Two different optimization solutions considering the maximum methane production and process cost were evaluatedfor maximum process yield. In the optimization which targets the maximum methane production; reaction temprature was minimized and solid concentration, H2O2 concentration and the reaction time were remained in range. In the second optimization that targets the maximum methane production with taking process cost into consideration, reaction temprature, H2O2 concentration, reaction time were minimized and solid concentration was maximized. Optimum pre-treatment conditions has been found at 1% H2O2 concentration, 50°C reaction temperature, 6 hours of reaction time and 7% solid content at the maximum methane production optimization considering the costs. In these conditions, soluble COD and soluble reduced sugar concentrations were estimated 296.352 mg COD/gVS and 102.130 mgsugar/gVS, respectively by the proposed model. As a result of model validation experiments soluble COD and soluble reduced sugar concentration were measured as 290.3 mgCOD/gVS and 106.9 mgsugar/gVS, respectively. Since error between predicted and measured values were calculated 2.1% and 4.67%, respectively for the models of soluble COD and soluble reduced sugar, these models can be used safely in design space. Also, BMP value of the pretreated samples in these conditions was measured as 309 mLCH4/gVS. As a result of this pre-treatment optimization, 79.15% more BMP was produced from raw sample's BMP. Optimum pre-treatment conditions for maximum BMP production without considering cost have been found as 2.1% H2O2 concentration, 50°C reaction temperature, 13.5 hours of reaction time and 5.6% solids content.Soluble dissolved reduced sugar concentrations were estimated as 262.549 mgCOD/gVS and 48.558 mgsugar/gVS, respectively by the models. As a result of model validation experiments, soluble COD and soluble reduced sugar concentrations were measured as 256.9 mgCOD/gVS and 47.3 mgsugar/gVS, respectively. Since, error between predicted and measured values were calculated 2.21% and 2.60%, respectively for the models of soluble COD and soluble reduced sugars, these models can also be used safely in design space. Furthermore, BMP value of the pre-treated samples in these conditions was measured as 328 mLCH4/gVS. As a result of this pretreatment optimization, 89.85% more BMP was obtained compared to raw sample's BMP value. Lignocellulosic structure surface properties, characterization of molecular bonds and distribution of Van Soest fractions of alkaline H2O2 pretreated greenhouse wastes were investigated by scanning electron microscope, Fourier transform infrared spectroscopy and VanSoest analysis, respectively. SEM images revealed that the raw sample has a rigid, stable, and uniform continuous surface, while fibrils of preteated sample are separated from the main structure and exposed. Even though low level slidings of wavelength in the FTIR spectra were observed, peaks of hemicellulosic breakdown fragments and lignin components were detected. According to Van Soest results; decrement in the amount of hemicellulose was observed and significant changes were not detected in the amount of lignin. Application of alkaline H2O2 pretreatment to greenhouse wastes and the process optimization has been studied for the first time in literature. Since being the first study in the literature including the optimization of alkaline H2O2 pre-treatment process for greenhouse wastes, determination of BMP potential and investigation of pretreatment effects on surface characteristics, it has the potential of being a reference point.
Benzer Tezler
- Biogas recovery during anaerobic treatment of lignocellulose-rich pollutants with high sulphate content: an investigation via innovative applications
Yüksek sülfat içerikli lignoselüloz bakımından zengin kirleticilerin havasız arıtımı sırasında biyogaz geri kazanımı: yenilikçi uygulamalarla bir araştırma
EDA YARSUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM GÖMEÇ
- Investigation of ammonia removal and biogas recovery following anaerobic stabilization of the chicken wastes
Tavuk atıklarının havasız stabilizasyonu sonrasında anaerobik amonyak giderimi ve biyogaz geri kazanımının araştırılması
GÖKŞEN PEKYAVAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM GÖMEÇ
- Determination of biogas potential of banana harvestingwaste and environmental life cycle assessment of utilizingstem waste for banana production in greenhouses in Türkiye
Muz atıklarının biyogaz potansiyelinin belirlenmesi ve Türkiye'deki muz üretimi için kullanılmasının çevreselyaşam döngüsü değerlendirmesi
KARDELEN AFRODİT ADSAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ATİLLA ARIKAN
DOÇ. DR. FEHMİ GÖRKEM ÜÇTUĞ
- Evsel atıksu arıtma tesisi çamurları ile termokimyasal ön arıtım uygulanmış lignoselülozik atıkların birlikte anaerobik parçalanabilirliğinin değerlendirilmesi
Co-digestion of sewage sludges with thermochemically pretreated greenhouse residues
LÜTFİYE DUMLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Çevre MühendisliğiAkdeniz ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALTUNAY PERENDECİ
- Sera atıklarından biyogaz üretim potansiyeline hidrodinamik kavitasyon destekli naoh ön arıtma ve enzimatik hidroliz proseslerinin etkilerinin belirlenmesi
Determination of hydrodynamic cavitation assisted naoh pretreatment and enzymatic hydrolysis process's impacts on biogas production potential of greenhouse residues
BURÇİN TIRAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çevre MühendisliğiAkdeniz ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURİYE ALTINAY PERENDECİ