Uluslararası yüklenicilik sektöründe rekabetin finansal ve stratejik yönetim hedefleri açısından değerlendirilmesi
Assessment of competition in international contracting business by financial and strategic management objectives
- Tez No: 439722
- Danışmanlar: ÖĞR. GÖR. FEYZİ HAZNEDAROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı İşletmesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 247
Özet
Uluslararası yüklenicilik sektörü, ülkeler açısından stratejik açıdan önemli konumda bir sektördür. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde gerekli altyapı ihtiyacının karşılanması, dünya genelinde enerji üretimi, değerli madenler, gaz ve petrolun çıkarımı, ulaşım ve iletişim altyapısının kurulumu gibi faaliyetler genellikle büyük bilgi birikimi, teknoloji ve sermaye gerektiren yapılar olup, genellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde bunların hepsine aynı anda erişim oldukça zorludur. Bu açıdan yüklenicilik sektörünün konumunun önemi oldukça iyi anlaşılmaktadır. Türk yüklenicilik sektörü, dünyada müteahhitlik anlamında önemli bir konuma sahiptir. Engineering News Record dergisinin geleneksel olarak düzenlediği en iyi 250 yüklenici sıralamasında, Türk yükleniciler ülke bazında en çok firma sayısı alanında ikinci sırada yer almaktadır. Fakat bu umut verici tablonun yanında, önemli bir konu daha ön plana çıkmaktadır. Türk yükleniciler, listede firma sayısı olarak listede ikinci sırada yer almasına rağmen, gelirler sıralamasında aynı noktada bulunamamaktadır. Türk Müteahhittler Birliği (TMB), uluslararası inşaat konusunda en büyük problemlerin finansman, teminat mektupları ve sigortalar konusunda yaşandığını belirtmişlerdir. Bu tez çalışmasında başlıca amaç Türk yüklenicilik sektörünün gelirler konusunda, yüklenici sayısı sıralamasındaki konuma ulaşamamasının nedenlerinin finansal ve stratejik yönetim prensipleri doğrultusunda değerlendirilerek, ülke içi düzeyde orta ve büyük ölçekli olan ve yurtdışında uluslararası yüklenicilik anlamında bu sektörde önemli yer tutan gelişmiş ülke yüklenicileriyle rekabet edebilmesi için gerekliliklerin belirlenmesidir. Bu doğrultuda, Türk Firmalarının bu sıralamalarda önünde yer alan yüklenicilerin finansal likiditeleri, aktif ve pasif dağılımları ve borç yapılarının oluşumu ile bilançosundaki temel alanların büyüklükleri değerlendirilmiştir. Böylece bu alandaki başarılı adledilen yüklenicilerin genel karakteristikleri çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu aşamanın ardından, bu oranlar Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Sektör Bilançolarına göre büyük olarak kabul edilen Türk inşaat firmaları için oluşturulan sektör oranları ile karşılaştırılıp, farklılıklar incelenmeye çalışılmıştır. Bu incelemeye göre temel olarak edinilen bulgulardan biri, iki grup arasındaki finansal yapının sektörün genel yapısı itibariyle birbirleriyle benzeştiği, yüksek kısa vadeli borç ve yüksek kaldıraç oranı kullanımının Türk yükleniciler için olduğu gibi incelemedeki gruplar tarafından da geçerli olduğudur. Bir diğer bulgu ise, grupların arasındaki finansal kapasite miktarının oldukça yüksek olmasıdır. TCMB verilerine göre büyük sınıflandırmasında bulunulan firmaların, gelir düzeyinin incelenen gruplara göre daha düşük gelirli firmalardan oluşan firmalar olması sebebiyle doğrudan karşılaştırma yapılmamış, fakat iki grup arasındaki farkın boyutlarının özkaynak büyüklüğü, borçlanma büyüklükleri gibi rakamlara yansıdığı ve dolayısı ile orta veya büyük ölçekli grupların yurtdışında daha büyük gelirli projeler alabilmesi ve gelişmiş ülke yüklenicileri ile daha güçlü bir rekabetin içerisinde olabilmesi için, öncelikle finans sektörü ve grupların finansal yapılarının büyümesi gerektiği görülmektedir. Bu açıdan, tahmin edileceği üzere, firmaların finansal kapasitelerinin artması gerek artan arge ve innovasyon yatırımları ve finansal güç ile daha yüksek katma değerli projelerin elde edinilebilmesine, gerekse de daha fazla projenin ana yüklenici olarak alınabilmesine katkı sağlayacaktır. Tez kapsamında edinilen bir diğer bulgu ise, Türk yüklenicilerin en önemli pazarlarından birisi olan Ortadoğu bölgesinde önemli yeri olan Koreli yüklenicilerin ortalama proje gelirleri ve proje sayılarının incelenmesi sonucu elde edilmiştir. Bu açıdan incelenen çeşitli raporlarda Koreli yüklenicilerin 2012-2014 yılları arasında proje sayılarının 600 ile 700 arasında değiştiği ve açıklanan toplam yüklenicilik gelirlerinin ise 60 ile 70 Milyar Dolar arasındaki rakamlardan oluştuğu gözlenmiş bu yıllar arasında dolayısıyla ortalama proje değerinin 100 Milyon Dolara yakın rakamlar olduğu görülmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığının yayınladığı Mart 2016 tarihli Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri notunda ise, edinilen proje sayısının 2012-2014 periyodları arasında sırasıyla 534, 417 ve 328 olduğu ve ortalama olarak 426 olduğu, bu rakamın 2008 yılında 657 ile zirve yaptığı, 2010 yılında 624 olan proje sayısının 2015 yılında 179'a kadar düştüğü görülmektedir. Benzer pazarlarda çalışan Kore'nin 2015 yılı proje sayısı da düşüş gösterirken rakamın yine de 400 ile 500 arasında olması proje sayısı açısından Koreli yüklenicilerin hala daha fazla proje elde ettiğini göstermiştir. Ekonomi Bakanlığı tarafından açıklanan raporda Türk yüklenicilerinin 2015 yılı için ortalama proje gelirlerinin 114.327.655 Dolara kadar yükseldiği, bir anlamda Türk yüklenicilik sektörünün düşük gelirli projeler sorununu aşma yolunda ilerlediğini, fakat toplam gelirlerin arttırılarak sektörün daha güçlü bir konum elde edilebilmesi için proje sayısının da arttırılmasının elzem olduğu görülmektedir. Ekonomi bakanlığının Mart 2016'da yayınladığı rapora göre, Türk yüklenicilerin Sahraaltı Afrika ülkelerinde yer alması yönünde yeni açılımlar geliştirilmeye çalışılmaktadır. Bu doğrultuda, bölgede uzun zamandır var olan ve bölgedeki uluslararası yüklenicilik anlamında en önemli paya sahip olan Çinli yüklenicileri ile rekabete girileceği veya beraber çalışılması gerekeceği gözönünde bulundurularak, bu konuda yapılacak araştırmaların ve ilişkilerin gözden geçirilmesi gerektiği görülmektedir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde yapılacak yüklenicilik işlerinde, bu bölgelerdeki finansman ve sermaye yetersizliği nedeniyle anlaşmalara petrol ve değerli madenlerin söz konusu olduğu, bu açıdan özellikle ülke genelindeki düzenleyici üst kuruluşların yükleniciler, finans sektörü, petrol, madencilik, enerji gibi farklı sektörlerin çeşitli iş ve iş gruplarına birlikte katılımını sağlayabilecek düzenlemelerin geliştirilmesini koordine etmesi, bu tür projelerde ortak hareket etme bilinci geliştirilmesi, diplomatik ilişkilerin sıklaştırılması, politik ve finansal desteklerin arttırılması gibi gerekliliklerin söz konusu olması gerektiği düşünülmektedir. Bunun yanında bu çalışmanın diğer bir amacı olarak uluslararası yüklenicilik sektöründe rekabet gücünü arttırmak isteyen, yurtdışı pazarlada rekabet edebilme amacıyla stratejik yönetim alanında yeterlilikleri tam anlamıyla sağlayamayan orta ve büyük ölçekli firmalar için uluslararası yüklenicilik alanında gerekli stratejik yönetim önceliklerinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu anlamda, bu alanda başarılı olduğu kabul edilen grupların stratejik yönetim öncelikleri incelenmiş ve belirlenen önceliklerin, sektör geneli olarak Türk firmalar için geliştirilmesi ve aynı zamanda firmaların kendi iç analizleri sonucunda bu alanlarda eksik bulunması halinde, rekabet güçlerini arttırabilmek amacıyla kendi yapılarına entegresi veya güçlendirilmesi gereken alanlar olarak belirlenmiştir. Bu anlamda Türk Yüklenicilik sektörünün geleceği için, finans sektörünün güçlenmesi, finansal kapasitelerin güçlendirilmeye çalışılması, stratejik yönetim önceliklerinin tekrar gözden geçirilmesi ve belirlenen alanların güçlendirilmesi, projelerde disiplinlerarası koordinasyon ve hareket edebilme yeteneklerinin geliştirilmesi, ar-ge ve inovasyon yatırımlarının arttırılması ile teknoloji gelişimi sağlanması ve yüksek katma değerli projelerin daha fazla sayıda yüklenici tarafından alınması, yurtdışındaki proje sayısının arttırılması için çalışmalar yapılması, ülke dışında yüklenicilik sektörü ile ilgili ağın güçlendirilmesi, yurtdışında yüklenicilik ve diğer sektörlerin birlikte hareket etme bilincinin arttırılması gibi çalışmalar yapılmasının gerekli olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Due the effect of globalization and decrease of borders in economic field, many enterprises are evaluating the oppurtunities of diversification of business which they can take benefits in the risk management area and earning more profitable projects with strategic advantages. And consequently that fact creates a result of which many different rivals are being involved in a very strong competitive rivalry and raises the terms of competition which makes the environment more intensive and harder to compete. International contracting sector can be considered as an important and strategic sector for countries. Especially in the areas of constructing the infrastructure of utilities, transportation, production of energy, mining, gas and oil extraction, generally requires big amount capital, technology and know-how, and accessing all of them is very hard in developing and less-developed countries. Turkish contracting business has an important position in contracting world. In a well-respected journal Engineering News Record's traditionally announced Top 250 International Contractors list in 2015, Turkish Contractors hold the position of second place in the numbers of contractors by countries. Besides of that well and potential-showing result, an another important result should be observed. Although Turkish Contracting Companies are holding the second position by number of contractors, in the revenues analysis, they achieved the 8nd position. Turkish Contractors Association (TCA) indicates that the biggest problems experienced by Turkish Contractors in international business are financial problems, guarentees and insurances. The main aim of this research are analysing the reasons of not being able to achieving the same success in revenues segment with numbers of contractors segment by Turkish International Contracting Business, and also analysing the main strategical priorities which are needed to strengthen or integrated to their strategic plans by Turkish middle or large sized contracting enterprises which are interested to work abroad. In this regard, some financial ratios and strategic priorities are analyzed from the firms which are accepted to be succesful in international constructing business and general characteristics of these groups are tried to be understood. And with this information, it is aimed to understand what characteristics are need to the be rival of that groups. At the next stage, datas from sector balance sheets from Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) are analyzed and financial ratios are compared with the analyzed groups ratios. As a result, both of the sides in the ratio analyses had given very near results, and it is understood that, with the help of general structure of the industry's financial structure, usage of short-term debts and high-leverage are very common even there is a quite high difference between the financial capacities of two analysed group structures. According to Central Bank's classification, because of the big difference of revenues between the largest Turkish Construction industry companies and the analyzed groups, so a direct comparision havent been made. But the difference between the shareholder's equity, debt levels are thought to directly effecting the financial capacity of organizations which directly affect the sizes of contract values of new projects and consequently the revenues. According to that, for achieving the larger contracts and for being more competitive, middle and large sized groups need to increase their financial capacity, and also the financial sector need to be improved. From this standpoint, the improvement in financial capacity can cause the improve of R&D and Innovation investments, which can help the companies create new technologies, more efficiency, overcoming the needs of execution of completing high-value added projects and also improving the chances of being main-contractor in large scaled projects. Another result acquired from the research is, Turkish companies are highly-needed to improve their number of projects. In this regard, according to the datas announced by International Contractor Association of Korea (ICAK), Korean contractors the projects amount are between 600 and 700 between the years of 2012 and 2014, average contract value is nearly about 100 Million USD. According to report announced by Ministry of Economy of Republic of Turkey in March 2016, it is observed that the project numbers between 2012-2014 years are 534,417 and 328 and in average 426. In 2008, this number had a best-record with 657, in 2010 the number was 624 and in 2015 the number decreases to 179. The decrease in project numbers are highly needed to be analyzed and, as an another view, Korea Republic (South Korea) , which also very active in Middle-East market, has number of project numbers between 600 and 700 between 2012-2014 years and the number in 2015 decreases down shortly, only between 400 and 500. In the report of Ministry of Economy of Republic of Turkey, the average level of project revenues are rised to 114.327.655 USD, which also shows that Turkish Contracting Business, are on the way of overcoming low-project levels, but now also has a new problem with low number of contracts. In the same report, it is also announced that Turkish Contractors are trying to have international expansions in Sub-Sahara Africa. From that standpoint, it is also well known that Chinese Contractors are an important point in that geographical area and it should have been make researches about how cooperating or being rivalary in these geographic zones. Especially in this geographical zone, because of the lack of funds and capital, concessions or barter-type deals including oil and metals are generally becomes a part of payment methods, with that reason, it should have been created a synergies between the industries of construction, petroleum, mining, energy and related industries and the finance sector, like the Angola model of China or some European-Countries type of deals in Algeria or some another resource-rich zones. Also having good diplomatic relations, politic and financial support are also highly needed for contractors working in that geographic areas. Besides that, in last part of the research, it had been tried to observe and analyze the imporant strategical priorities, for the contractors who have not adequeate strategic management capabilities and which wants to improve their competitive advantages. For that reason, strategical priorities of important contractor groups are analyzed and important strategical competitiveness priorities which should be integrated or strengthened are offered to Turkish contractors are tried to be organized. In that regard, for the future of Turkish Contracting sector, strengthening of financial sector, attempting to strenghten the financial capacity of the industrial groups , improving the R&D and innovation investments and with the help of devoloping new technologies , attempts to have more number of high-value added projects taken by contractors, creating a strategy which takes the basics of acting together in abroad with rival companies in domestic and different sectors which are related, and carrying out strategies and actions to build and strengthen global network of Turkish Contracting Companies internationally are found to be most important actions needed by Turkish Contracting Business in international area.
Benzer Tezler
- Halka açılmada yatırım bankacılığı aracılık yüklenim işlemleri ve Türkiye'deki durum
Stock underwriting activities of investment banking and the situaiton in Turkey
NAİLE ÜRETEN
- Multi-objective subcontractor selection model based on performance measurement framework in international construction projects
Uluslararası inşaat projelerinde performans ölçüm çerçevesine dayalı çok amaçlı alt yüklenici seçim modeli
BEFRİN NEVAL BİNGÖL
Doktora
İngilizce
2017
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜL POLAT TATAR
- Yüklenici firmaların yenileşim yaklaşımlarının değerlendirilmesi
Evaluation of contracting firms' innovation approaches
AKIN TOLGA İLTER
- Quality assurance system in the construction industry: A research on perceptions, expectations and trends of Turkish contractors
İnşaat sektöründe kalite güvence sistemi: Türk yüklenicilerin anlayışları, beklentileri ve eğilimleri üzerine bir araştırma
ÖZGÜR MADENLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İREM DİKMEN
- Claim management and dispute resolution under FIDIC contracts 2017 edition
FIDIC 2017 sözleşmelerinde hak talebi yönetimi ve uyuşmazlık çözümü
GÖKHAN ÇOBAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DENİZ ARTAN