Anadolu Selçuklu Dönemi çini mihrapları ve seramik yüzeylere yorumlanması
Anatolia Seljuk Time period ceramics shrine and interpretation of ceramics of surfaces
- Tez No: 439804
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HİKMET SERDAR MUTLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Crafts, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Seramik Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Anadolu Selçuklu Dönemi Cami geleneğinin önemli içyapı elemanlarından biri olan çini mihraplar,XIII. yüzyılın ilk yarısında Anadolu'da görülmeye başlamıştır. Mihraplarda çini malzemeyi, ilk defa Anadolu Selçuklular kullanmıştır. İlk mozaik çini mihrap örnekleri, Konya Alâeddin Camii ve Akşehir Ulu Camii mihraplarında görülmektedir. XIII. yüzyıldan itibaren Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde sayıları giderek artan mozaik çini mihraplar günümüze kadar gelebilmiş on iki Selçuklu camiinde varlığını sürdürmektedir. Araştırmanın ilk bölümünde, Anadolu Selçuklu Dönemi dini, kamu ve sivil mimari anlayışı hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Bu yapılarda kullanılan malzemeler ve kullanım amaçları da kısaca tanıtılmıştır. İkinci bölümde mihrabın tarihi gelişimi ve yapıldıkları malzemeye göre çeşitleri hakkında görseller eşliğinde açıklamalar yapılmıştır. Çini mihrapların oluşumunda kullanılan bitkisel, geometrik ve kaligrafik yazı elemanları ile ilgili bilgiler verilmiştir. Ayrıca çini üretim tekniklerinden; mozaik çini, sahte mozaik çini, kakma çini, lüster çini ve kabartma çini tekniklerinin de yapım ve teknik bilgilerine yer verilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde, araştırma kapsamında teorik ve görsel bilgiler ışığında tezin seramik uygulama çalışmalarına yer verilmiştir. Anadolu Selçuklu Dönemi çini mihraplarından esinlenerek yapılan bu çalışmalarda tasarım, üretim, dekor, sırlama ve pişirme yöntemleri ile ele alınış süreçleri ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Son bölümde, Anadolu Selçuklu Dönemi camilerinde yer alan çini mihraplardan esinlenerek çağdaş seramik anlayışında yüzeysel ve üç boyutlu tasarımlar yapılmıştır. Bu çalışmalar o dönemi yansıtacak şekilde tasarlanmış ve ortak bir sanatsal anlatım dili oluşturulmuştur. Tez kapsamında üretimi yapılan tüm çalışmaların teknik ve plastik sanat analizleri görseller eşliğinde yapılmıştır. Araştırmanın sonuç bölümünde bulgular tartışılmış ve günümüz çağdaş seramik anlayışına yeni bir bakış açısı kazandırılmaya çalışılmıştır. Geçmiş uygarlığımızın izlerinden esinlenerek yapılan bu araştırmanın, yeni nesil sanatçılar için kaynak sağlaması amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Ceramics Shrines are of the elements of Anatolia Seljuk Time Period Mosque and they emerged first part of XIII. century firstly. Usage of ceramics starts with Anatolia Seljuk State. First examples of mosaic ceramics seems in Shrine of Konya Alaeddin Mosque and Akşehir Ulu Mosque. Begining from XIII. century, ceramics shrines increases numbers of them in various territory of Anatolia and they survive in twelve Seljuk Mosque. In the first part of this research, it is given short information about, architecture of Anatolia Seljuk Time period. Also, it is promoted using materials and purposes of usage of them. In the second part of the historical development of the altar and images about the kind of material they are made according to the disclosures were made in the report. It is given some information about vegetal, geometrics and caliographic writings which are useed in shrines. Also it is given some information about technics of production tile; mosaic title, kakma tile and lüster tiles in this research. Third part of this work, it is mentionet about aplications ceramics Works with teoric and visual materials, it is elaborated these ceramics methods of desing, production dechor, organization and cooking which are designed by shrines of Anatolia Seljuk Time Period. In the last chapter, the Anatolian Seljuk understanding of contemporary ceramic tiles inspired by the altar located in the mosque was made surface and three vi dimensional designs. These contemporary work reflect to that period, it is introduced collective art language. The technical and plastic arts analyses of all the studies that are produced within the scope of the thesis have been accompanied with the visuals. In the final part of this research, it is discussed dianosis and it is gained a new view point of comtemporary ceramics comprehension. This study which is inspired by the tracks of the past civilization is aimed to be a source for the new generation of artists
Benzer Tezler
- 13. ve 14. yüzyıl Anadolu Selçuklu Dönemi çini sanatında görülen insan, hayvan, bitki motifleri ve günümüz seramik sanatındaki yorumu
Human, animal, vegetation motifs seen in art of tile in 13th and 14th centuries era of Anatolian Seljuks and it's interpretation i̇n the contemporary art of cerami̇c
ŞULE KARACALAR
- Beyşehir Eşrefoğlu Süleyman Bey Camii çinilerinin seramik formlar üzerinde betimlenmesi
Description of Beyşehir Eşrefoğlu Süleymanbey Mosque tiles on ceramic forms
MİNE İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Seramik MühendisliğiNecmettin Erbakan ÜniversitesiSeramik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AZİZE MELEK ÖNDER
- Anadolu Selçuklu Dönemi alçı-çini mihrapları
Anatolian Seljuk Period plaster-tile mihrabs
ALEYNA ER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
El SanatlarıSelçuk ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAFİZE MELEK HİDAYETOĞLU
- İstanbul'daki paşa camilerinin mihrapları (Kahire'deki Osmanlı Dönemi mihraplarından seçilen örneklerle karşılaştırılması)
Niches of pasha's mosques in Istanbul (Comparitive study with selected examples from Cairo's niches in the Ottoman era)
MOHAMED KHEDR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sanat Tarihiİstanbul ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VESİLE BELGİN DEMİRSAR ARLI
- Anadolu Türk mimarisinde çinili lahitler
Tiled sarcophagi in Anatolian Turkish architecture
ÜMMÜHAN DEMİRAYAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sanat TarihiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKBEN AYHAN