Kürtçe-Türkçe konuşan iki dilli yetişkin bireylerin sözel akıcılık becerilerinin incelenmesi
Assessment of verbal fluency in Kurdish-Turkish bilingual adults
- Tez No: 440366
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AYLİN MÜGE TUNÇER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Psikoloji, Linguistics, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Kürtçe, Türkçe, iki dillilik, semantik akıcılık, fonemik akıcılık, eylem akıcılığı, Kurdish, Turkish, bilingualism, semantic fluency, phonemic fluency, action fluency
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
İki dillilik günümüz dünyasında kaçınılmaz bir olgudur. Türkiye'de Türkçe dışında ana dil olarak konuşulan 31 farklı dil bulunmaktadır. Buna bağlı olarak hastanelerde ve kliniklerde iki dilli bireylere rastlamak oldukça mümkündür. Bu nedenle, iki dillilik üzerine yapılan çalışmalar tanı ve uygun sağaltımın sağlanması açısından önemlidir. Kürtçe, Türkiye'nin farklı bölgelerinde yaygın olarak konuşulan, Türkiye'deki 31 dilden birisidir. Sözel akıcılık ölçümleri günümüzde nöro-psikolojik test bataryaları arasında sıklıkla kullanılan bir değerlendirme yöntemidir. Bireyin sınırlı bir sürede, belirli bir koşula uygun olarak ürettiği dil çıktısını ifade etmektedir. Semantik akıcılık ölçümünde, bireyden belirli bir kategoriye ait sözcükleri; fonemik akıcılık ölçümünde belirli bir fonemle başlayan sözcükleri üretmesi beklenir. Araştırmaya Van ve Hakkâri'de yaşayan, Kürtçe ve Türkçe konuşan 85 iki dilli birey katılmıştır. Katılımcılar; 18-29; 30-49; 50 ve üzeri olacak şekilde üç ayrı yaş grubu ve eğitim düzeylerine göre ilköğretim, lise ve üniversite ve üzeri olmak üzere üç eğitim grubuna ayrılmıştır. İki dilli bireylerde sözel akıcılık becerilerini inceleyen bu çalışmada; hayvanlar, sebzeler-meyveler, eylemler kategorileri ve Kürtçe için /b,n,e/; Türkçe için /k,f,r/ fonemleri seçilmiştir. Her bir dil için değerlendirmeler en az bir gün arayla iki oturumda tamamlanmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, katılımcılar sözel akıcılık değerlendirmesinde Kürtçeye kıyasla, Türkçede daha yüksek performans göstermişlerdir. Katılımcıların hem semantik hem de fonemik akıcılık için Türkçede ürettikleri sözcük sayısı Kürtçede ürettikleri sözcük sayısından fazladır. Katılımcıların semantik akıcılık performansları her iki dilde de fonemik akıcılık performanslarından daha yüksektir Araştırmadan elde edilen bir diğer bulgu ise sözel akıcılık performansının eğitim düzeyinden anlamlı bir şekilde etkilendiğidir. Diğer bir deyişle eğitim seviyesi arttıkça hem semantik hem de fonemik akıcılıkta üretilen sözcük sayısı artmaktadır. Katılımcıların yaş grupları ile semantik-fonemik sözel akıcılık becerileri arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Çalışmada, katılımcıların her bir dil ve her bir kategori-fonem için en sık ve ilk beş sırada ürettikleri sözcükler belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Bilingualism is one of the most important facts of today's world. In Turkey, which involves diversity of ethnic groups, 31 different languages are spoken as mother tongue. Accordingly, it is highly likely to encounter bilingual people in clinics or hospitals. This is why researches about bilingualism are of great value in Turkey. Kurdish is one of these 31 languages which is spoken almost all of the regions in the country. Verbal fluency assessments are widely used tests which are parts of neuro-psychological test battery. During tests, participant is given a task in which it is asked to count as many words as s/he can in a limited time. These words are expected to have certain characteristics. In semantic fluency task participant should name words that belong to a certain category such as, animals, fruits and so on. In phonemic fluency, the words are expected to start with a certain letter such as /f,a,s/. In action fluency, participant should count words that are about human's actions i.e. walking, kissing and so on. Aim of the recent study is assessing verbal fluency of Kurdish- Turkish bilinguals in Turkey. Participants are 85 individual who live in Van and Hakkari cities. Participants are divided into 3 different age and education level groups. Age groups are 18-29; 30-49 and 50 and over. And, education levels' groups are elementary, high school and university. In semantic fluency task participants are asked to produce words belong to animals, vegetables-fruits and actions categories. In phonemic fluency task for Kurdish /b,n,e/; for Turkish /k,f,r/ phonemes are selected. Participants are given 1 minute per each category and each phoneme. Assessment for each language is completed in at least one-day intervals. Results show that all participants have better verbal fluency performance in Turkish than Kurdish. Participants produce much more words in semantic and phonemic fluency tasks in Turkish compared to Kurdish. Participants have better performance in semantic fluency than phonemic fluency tasks in both languages. Another result obtained from study is that influence of education level on verbal fluency performance is significant. Another words, the higher the education level is, the more words participants can produce in verbal fluency tasks. There is not a significant difference found between participants' age groups and semantic-phonemic verbal fluency performances. In this study, words which participants produce for each language and each category-phoneme has been listed according to their frequency.
Benzer Tezler
- Language, power, and identity: Experiences of Kurdish bilinguals in modern Turkey
Dil, iktidar ve kimlik: Günümüz Türkiye'sinde iki dilli Kürtlerin deneyimleri
HÜLYA ERSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
AntropolojiBoğaziçi ÜniversitesiModern Türkiye Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ASIM KARAÖMERLİOĞLU
- Tek dilli Türkçe ve iki dilli Türkçe-Kürtçe konuşan dil bozukluğuna sahip çocukların morfolojik ve sentaktik özelliklerinin incelenmesi
Analaysis of the morphological and syntactic characteristics of bilingual Turkish-Kurdish speaking and monolingual Turkish speaking children with specific language impairment
SEDA ESERSİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimAnadolu ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT TOĞRAM
- İki dilli öğrencilerin Türkçe dinleme yeterlikleri (tutum, kaygı ve dinleme stratejilerini uygulama) ve bu yeterliklerinin bazı değişkenlerle ilişkisi
Bilingual students' listening competencies in Turkish (practicing attitude, anxiety and listening strategies) and their relationship with some variables
HAKİM KARDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KAYA
- Understanding the linguistic relativity hypothesis and expressing emotions: Kurdish bilinguals and turkish monolinguals
Dilsel izayifet kuramını anlamak ve duyguların ifade edilmesi: Kürtçe ikidillliler ve Türkçe tekdillliler
GAMZE İNAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir Üniversitesiİngilizce Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENİSA MEDE