Geri Dön

Genel sözlükler için sözlük birim seçimi ölçütleri

Lexeme selection criterion for general dictionaries

  1. Tez No: 443400
  2. Yazar: FERDİ BOZKURT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERDOĞAN BOZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 287

Özet

Genel sözlükler dil kullanıcılarının farklı amaçlarla bilgi edinmek için kullandıkları temel başvuru kaynaklarından biridir. Genel sözlüklerin sözcük listesinde dilin genel söz varlığına ait sözlük birimler bulunmalıdır ancak bir dilin genel söz varlığını tespit etmek karmaşık ve zor bir süreçtir. Sözlükselleşme, farklı yapım süreçleri sonucunda oluşturulmuş ya da dilde zaten mevcut olan sözcüklerin veya sözcük öbeklerinin var olan anlamları ile ya da bunlara yeni anlamlar yüklenmesi ile veya başka bir dilden ödünçleme olarak alınıp birer sözlük birim hâline gelmiş yapıların bir sözlüğe dâhil edilme sürecidir. Dolayısıyla dilde sözlükselleşmiş sözlük birimlerin tespit edileceği yer genel dil sözlükleridir. Bunun için genel sözlükler için sözlük birim seçiminin, dili gerçekten temsil edici bir nitelikte yapılması gerekmektedir. Genel sözlükler için sözcük seçiminde bilimselliğin özellikleri olan, ulaştığı sonuçların çelişkiden uzak kendi içinde tutarlı, uzmanlar tarafından test edilebilir, hatalarını görerek daha doğru olana doğru gelişen, birbiriyle bağlantılı, uygun ve mantıkla örgütlenmiş uyumlar seti olması gibi hususlara dikkat edilmelidir.Genel sözlükler için sözlük birim seçiminin bilimsel ölçütlere dayanmaması sözlüğün, dilin söz varlığını tam olarak temsil etmesini engellemektedir. Bu çalışmanın amacı, sözlükselleşme sürecini ele alarak sözlüğü oluşturan temel ögelerden biri olan sözlük birim seçiminin, Türkiye'de ve Avrupa'da farklı sözlük hazırlayıcıları tarafından Türkçenin ve Avrupa'da konuşulan dillerin genel dil sözlüklerinde hangi ölçütlerle yapıldığını saptamak, nitel araştırma ile elde edilen bulgulardan yola çıkarak genel dil sözlükleri için bilimsel sözlük birim seçimi ölçütleri oluşturmaktır.

Özet (Çeviri)

General dictionaries are one of main reference works which language speakers use to get information in various purposes. Lexemes belonging to general vocabulary of a language must be at word lists of the general dictionaries but identifying general vocabulary of a language is a complex and difficult process. Lexicalization is the process of adding the words or phrases which were made as a result of different formation processes or are already existing in the language with their present meanings, or by attributing new meanings to them, or the structures which were taken as borrowing from other languages and became a lexeme to a dictionary. So the area where lexicalized lexemes will be identified is general dictionaries. Selecting lexeme for general dictionaries must be done as representive really for the language. While selecting lexemes for general dictionaries these scientific cases must be paid attention: to be noncontradictory and consistent over itself, testable by experts, developing toward truer by seeing its mistakes, interrelated, suitable and organised rationally harmonies set. Not basing scientific foundation lexeme selection for general dictionaries prevents the dictionary from presenting vocabulary of the language complately. The purpose of this study to determine selecting lexeme which one of main items creating dictionary is done with which criterion by different dictionary makers in Turkey and Europe in general dictionaries of Turkish and the languages spoken in Europe, to constitute scientific lexeme selection criterion for general dictionaries based on the findings acquired with qualitative search.

Benzer Tezler

  1. TDK Türkçe Sözlük'te 'hlk.' etiketli sözcüklerin tanımlanma ölçütleri

    'hlk.' tagged words definition criteria in Turkish Dictionary

    MUSTAFA SAMET KUMANLI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞÜKRÜ HALÛK AKALIN

  2. Betimleyici metinlerin dilsel özellikleri ve bu tür metinler yoluyla sözcük öğretimi

    Linguistic feature of the descriptive text and teaching vocabulary by this type of text

    FUNDA UZDU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    DilbilimDokuz Eylül Üniversitesi

    Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. V. DOĞAN GÜNAY

  3. Dil eğitiminde yazılı sözlüklerden görsel ve sesli sözlüklere geçişin incelenmesi

    Examination of transition from written dictionaries to visual and audio dictionaries in language education

    FATİH KARACA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT DEMİRKAN

  4. Obfuscated JavaScript detection using syntactically and lexically enhanced machine learning

    Perdelenmiş JavaScript kodlarının sözdizimsel ve anlamsal yönden iyileştirilmiş makina öğrenmesi ile tespiti

    EREN KILIÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET TAHİR SANDIKKAYA