Geri Dön

Birinci dereceden ölü zamanlı sistemler için kesirli dereceli PI kontrolör tasarımı

Fractional order PI controller design for first order system with dead time

  1. Tez No: 445059
  2. Yazar: EMRE BALKIŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET TURAN SÖYLEMEZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 71

Özet

Bu çalışmada ilk olarak kesirli dereceli hesaplamaların tarihçesinden ve kesirli türev-integral kavramlarından bahsedilmektedir. Kesirli dereceli PI kontrolörün katsayılarının (kp, ki) esneklikleri, klasik PI kontrolör ile benzerlik göstermesine rağmen integral derecesi (λ) farklıdır ve iki yapı arasındaki farklılık buradan kaynaklanmaktadır. Kesirli dereceli kontrolör tasarlanırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta kontrolörün kapalı çevrim sistemi kararsız yapmamasıdır. Bu yüzden, öncelikle kontrolör katsayıları için sınırlı giriş – sınırlı çıkış (bounded input – bounded output) kararlılığından yararlanılarak katsayıların kararlılık bölgesini bulunur. İncelenen sistem ölü zaman içerdiğinde kontrolör katsayılarının kararlılık bölgesini araştırmak biraz daha karmaşık hale gelmektedir. Bu yüzden, karmaşıklığı gidermek için ölü zamanın farklı yaklaşımları ele alınır. İncelenen yaklaşımlardan en uygunu pade yaklaşımıdır. Bu yaklaşım ile elde edilecek olan ölü zamanın derecesi istenildiği gibi ayarlanabilmektedir. Derece ne kadar artarsa ölü zamana o kadar yaklaşmaktadır. Bu yaklaşımın kullanılmasıyla birlikte ölü zaman ve sistem birbirine seri bağlanmış iki sistem gibi ele alınabilmektedir. Bu durumda ölü zaman içeren sistem için tasarlanan kontrolörün katsayılarının kararlılık bölgesi daha kolay bir şekilde bulunmaktadır. Katsayıların kararlılık bölgesi bulunurken kesirli dereceli PI kontrolörün integral kısmının derecesi (λ) de önem kazanmaktadır. Katsayı parametrelerinin kararlılık bölgesi integral derecesinin değerine göre farklılık göstermektedir. Bu yüzden kontrolörün üç parametresiyle sınırlı olan kararlılık bölgesi bulunabilmektedir. Kararlılık bölgesi içerisinde katsayıların ve integralin derecesinin farklı değerlerine göre sistemin performansı değişmektedir. Kesirli dereceli sistemlerin simulasyonu MATLAB üzerinde doğrudan yapılamamaktadır. Bu yüzden kesirli dereceli sistemlerin simulasyonunu yapabilmek için gerekli MATLAB araç kutuları araştırılmış olup bu çalışmada gerekli olan fonksiyonlar tanıtılacaktır. Ayrıca bu fonksiyonlar MATLAB üzerinde simulasyon yapılırken kolayca ihtiyaç duyulduğu yerde kullanılabilmektedir. Bu aşamaya kadar yapılan araştırmalar sistemin istenilen performansı sağlayabilmesi için yol gösterici niteliktedir. Sistemin istenilen performansı sağlayabilmesi için gerekli olan parametreler Büyük Patlama Büyük Çöküş (Big Bang- Big Brunch) optimizasyon algoritmasıyla bulunacak ve elde edilen sonuçlar incelenecektir.

Özet (Çeviri)

In this study, history of the fractional order mathematics and concept of fractional derivative – integral is firstly mentioned. Although flexibility of fractional order PI controller coefficient (kp, ki) is nearly similar to flexibility of the classical PI controller coefficient, the integral order (λ) flexibility is completely different from each other and the main difference between the controller structures results from integral order. The most important issue during designing the fractional order controller is not to make the closed loop system unstable. Thus, stability region of the controller coefficient is primarily found by using the boundary input-boundary output stable rule. When the system contains dead time, it is hard to find stability region of coefficient of fractional order controller. Therefore, different approaches of dead time are considered in order to solve the complexity. Most suitable approximation of dead time is“Pade Approximation”. The extension of the achived dead time with this approach can be adjusted as desired. The higher dead time approximation order is, the more likely it is approaches to real dead time. With the use of this approach, system and approximated dead time can be handled as the two systems connected in series. In this case, it is easier to determine the stability region of fractional order controller coefficient for the system including the dead time. While the stability region of the fractional order controller coefficients is being determined, the integral order (λ) of the controller has very importance because the stability region is changeable according to the integral order value. Thus, the stability region is bounded with these three parameter (kp, ki, λ). The performance of the system is changeable according to different values of the controller parameters in the stability region. Simulation of the fractional order systems is not directly applied in MATLAB. Thus, the required MATLAB toolbox is introduced in order to simulate fractional order systems. Also, the functions in the toolbox can be easily used with the other MATLAB functions. The research until this stage is guideline for achieving the desired performance of the system. The required parameters to provide the desired performance of the system will be found with Big Bang- Big Crunch optimization algorithm and the results will be examined.

Benzer Tezler

  1. Tedarik zinciri sistemlerinin çoklu ölü zamanlı modellenmesi ve kararlılık analizi

    Modeling supply chain systems with multiple time delays and stability analysis

    GÖRKEM ARASIL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALİ FUAT ERGENÇ

  2. Etanol üretilen kesikli bir biyoreaktörde modele dayalı optimum sıcaklık kontrolü

    Başlık çevirisi yok

    ERCAN ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    EnerjiGebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Enerji Sistemleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ ALKUMRU

  3. Kesir mertebeli PID kontrolörlerde türev mertebesinin çevrimiçi ayarlanması

    Kesir mertebeli PID kontrolörlerde türev mertebesinin çevrimiçi ayarlanmasi

    MERT CAN KURUCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜJDE GÜZELKAYA

  4. Dayanıklı model öngörülü kontrol

    Robust model predictive control

    HALİL AKÇAKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. LEYLA GÖREN

  5. Ölü zamanlı sistemlerde üyelik fonksiyonlarının taban aralığının ayarlanmasına dayalı bulanık kontrolör tasarımı

    Fuzzy controller design for the systems with dead time by tuning the membership function base interval

    ENGİN TARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜJDE GÜZELKAYA