Hârezmşâhların Moğollar ile münasebetleri
The relationship between Harezmshah and Mongol
- Tez No: 446227
- Danışmanlar: PROF. DR. EROL KÜRKÇÜOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Hârezmşâhlar, Moğollar, Sultan Alâeddin Muhammed, Sultan Celâleddin, Cengiz Han, ticaret, Otrar, Harezmshahs, Mongols, Sultan Alâeddin, Muhammed Sultan Celâleddin, Cenghis Khan, trade, Otrar
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ortaçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Ceyhun nehrinin Aral Gölü'ne döküldüğü bölgeye“Hârezm”denilmektedir. Selçukluların varisi oldukları iddiasıyla ortaya çıkan Hârezmşâhların sınırları; Horâsân'ın kuzeyinde, Mâverâünnehr'in batısında, Aral Gölü'nün güneyinde ve Mâzenderân Gölü'nün doğusunda bulunmaktadır. Hârezmşâhlar ile ilişkiye giren Moğolların sınırları ise; doğusunda Hitay, batısında Uygur, kuzeyinde Kırgız ve Selenga, güneyinde de Tangut ve Tibet'tir. Hârezm bölgesi, coğrafî konumundan dolayı ticarî kavşak durumunda olup ünlü bir ticaret merkeziydi. Cengiz Han, ülkesinde siyasî birliği sağlayıp Pekin'i ele geçirdikten sonra gözlerini Hârezm topraklarına dikti. Moğolların, göçebe bir yaşam tarzı sürmelerinden dolayı Müslüman ülkelerin ticarî malları çok önemliydi. Bu maksatla da Hârezmşâhlar ile ticarî ilişkiler kurmak istiyordu. Gönderdiği elçiler ile ticarî münasebete girmeyi planlayan Cengiz Han, Otrar'da yaşanan facia neticesinde dostane ilişkileri keserek Hârezmşâhların sonunu getirecek bir süreci başlattı. Sultan Alâeddin Muhammed döneminde başlayan mücadele, yerine geçen oğlu Sultan Celâleddin dönemine kadar devam etti. Cengiz Han'ın, ilk Batı seferiyle Moğollar İrân'a kadar geldiler. Kısa sürede de Türkistan'dan Azerbaycan'a kadar genişleyip Hârezm topraklarındaki şehir ve yerleşim yerlerini yakıp yıktılar ve bölgede siyaset yapabilecek bir aktör bırakmadılar. Sultan Celâleddin, Moğollara karşı başarılı mücadeleler verdiyse de idarî yönetimdeki yanlışlıkları yüzünden komşu devletlerden Moğol tehlikesine karşı yardım alamadı. Böylece h. 628/1231 yılında Moğolların son darbesinden kaçan Sultan Celâleddin'in ölümüyle Hârezmşâhlar Devleti tarih sahnesinden silindi.
Özet (Çeviri)
The province where Ceyhun River flows into Lake Aral is called ''Harezm''. Harezmshahs, appearing with the claim of heres of Seljuk Empire, was contiguous Horasan in the North, Maveraünnehr in the West, Lake Aral in the South and Lake Mâzenderân in the East. Mongols, who got in touch with Harezmshahs, was contiguous Hıtay in the East, Uyghur in the West, Kirghiz and Selenga in the North and Tangut and Tibet in the South. The province of Harezm, a trade crossing, was the most famous trade centre due to its geogrophical situation. Cenghis Khan, ensuring the political unity in his country, nailed his eyes on the province of Harezm after having occupied Peking. Commercial properties of Muslim countries were highly significant since Mongols maintained a migratory life. Owing to this, Cenghis Khan wanted to have a further commercial relationship. Cenghis Khan, planning to have a commercial relationship by sending emissaries, stopped his amicable relations as a result of a disaster taken place in Otrar and started a process which would cause Harezmshahs to disappear. The struggle which began in the period of Sultan Alâeddin Muhammed continued until the period of his son Sultan Celâleddin who took place of Sultan Alâeddin Muhammed. Cenghis Khan's, with his first Western wartime, Mongols came to Iran. In a short time, they widened their borders from Turkistan to Azerbaijan and then reduced towns and settled areas to ashes. A short while later, they did not let anyone engage in policy in that province. Although Sultan Celâleddin struggled against Mongols successfully, he couldn't get assistance from neighbouring countries for the danger of Mongols because of the fallaciousness in the administration. So, with the death of Sultan Celâleddin who escaped from the last strike of Mongols in 628/1231, the Harezmshahs' realm disappeared in history.
Benzer Tezler
- Hârezmşâhlar Devleti-Abbâsi hilafeti münasebetleri
Relations between Khwarazmshah State-Abbasid caliphate
ZEHRA ERDEMİR
- Hârezmşahlar-Moğol münasebetleri ve Hârezmşahlar devletinin inkırazı
Khwarezm-shah-Mongol relations and the dissolution of the Khwarezm-shah state
MERYEM DOYGUN
- Sultan I. Alâeddin Keykubad'ın komşu devletlerle ilişkileri
Sultan I. Alâeddin Keykubad's relationships with neighboring states
HASAN ÇOPUR
- Anadolu Selçuklu Devleti ile Harzemşahlar Devleti münasebetleri
The relationship between anatolia Seljuks and State of Harzemsah
BUKET YAŞA ŞAHİN
- Harezmşahlar Devleti'nin Büyük Selçuklu Devleti ve Türkiye Selçuklu Devleti ile olan ilişkileri
Relatıons of the Harezmsahlar State Wıth Great Seljuk and Turkey Seljuks State
ALİ KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLAY AĞIRNASLI